Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

the more sedate

  • 1 ἐμβριθής

    ἐμβριθ-ής, ές, ([etym.] βρίθω)
    A weighty, of ropes, Hdt.7.36;

    ἐ. καὶ βαρύ Pl. Phd. 81c

    ;

    - εστ έραν ποιεῖ τὴν πληγήν Arist.PA 690a19

    .
    2 metaph., weighty, grave, dignified,

    ἦθος Pl.Ep. 328b

    ;

    φρόνημα δημαγωγίας -έστερον Plu.Per.4

    ;

    φύσις Id.Brut.1

    ; τὸ ἐ. dignity, D.H.Amm.2.2;

    ἐ. καὶ στερρὸς τὰ ἤθεα Hp.Ep.11

    ; σενὸς καὶ ἐ. Jul.Or.2.88a; οἱ -έστεροι the more sedate, opp. οἱ ὀξεῖς, Pl.Tht. 144b.
    3 weighty, cogent,

    τεκμήριον Phld.Rh.1.46

    S.; διάνοια ib.2.209 S. ([comp] Comp.). Adv. - θῶς, opp. εὐτελῶς καὶ ἐλαφρῶς, Id.Po.5.4.
    4 in bad sense, heavy, grievous, Parm.8.59;

    κακόν A.Pers. 693

    ;

    τῆς ἀνάγκης οὐδὲν -έστερον S.Fr. 757

    ; difficult, Pl.Cra. 407a ([comp] Comp.); burdensome,

    φυλακή SIG731.8

    ([comp] Comp., Tomi, i B. C.); of persons, vehement, Hdn.3.11.1.
    II Adv. - θῶς with severity, D.C.69.6; violently, Hdn.4.3.3: [comp] Comp. - έστερον φέρειν to bear with greater constancy, Pl.Phdr. 252c.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐμβριθής

  • 2 βαθύς

    βᾰθύς, βαθεῖα [dialect] Ion. βαθέᾰ, βαθύ; fem.
    A

    βαθύς Call.Del.37

    , Eratosth. 8; gen. βαθέος, βαθείας [dialect] Ion. βαθέης: dat. βαθέϊ, βαθείῃ [dialect] Ion. βαθέῃ: [comp] Comp. βαθύτερος, poet. βαθίων [ῑ [dialect] Att., [pron. full] Theoc.5.43], [dialect] Dor. βάσσων (q. v.): [comp] Sup. βαθύτατος, poet. βάθιστος:— deep or high, acc. to one's position, Hom., etc.; βαθέης ἐξάλλεται αὐλῆς a court within a high fence, Il.5.142, cf. Od.9.239; ἠϊόνος προπάροιθε βαθείης the deep, i.e. wide, shore, Il.2.92;

    τάφρος 7.341

    , al.;

    κρατήρ S.Fr. 563

    ; κύλικες Id. Aj. 1200 (lyr.); βαθὺ πτῶμα a fall from a high rock, A.Supp. 796; πλευρὰ βαθυτάτη (vulg. βαρυτάτη), of an athlete, Ar.V. 1193; of a line of battle,

    βαθύτεραι φάλαγγες X.Lac.11.6

    , cf. HG2.4.34; β. τομή, πληγή, a deep cut, Plu.2.131a, Luc.Nigr.35.
    2 deep or thick in substance, of a mist,

    ἠέρα βαθεῖαν Il.21.7

    , cf. Od.9.144; of sand,

    ἀμάθοιο βαθείης Il.5.587

    ;

    ἐπὶ θῖνα βαθύν Theoc.22.32

    ; of ploughed land,

    νειοῖο βαθείης Il.10.353

    ; β. γῆ, opp. to stony ground, E.Andr. 637, Thphr.CP1.18.1; of luxuriant growth, deep, thick, of woods, etc.,

    βαθείης τάρφεσιν ὕλης Il.5.555

    ;

    βαθείης ἐκ ξυλόχοιο 11.415

    ;

    βαθὺ λήϊον 2.147

    , Thgn.107;

    τοῦ ληΐου τὸ.. βαθύτατον Hdt.5.92

    .

    ζ; λειμών A.Pr. 652

    ;

    σῖτος X.HG3.2.17

    ;

    χλόα E.Hipp. 1139

    (lyr.); χαίτη, τρίχες, πώγων, Semon.7.66, X.Cyn.4.8, Luc.Pisc.41.
    b deep, of colour, PHolm.21.9: [comp] Comp., Ael.VH6.6, Lyd.Mag.2.13,

    πορφύριον -ύτερον PLond.3.899.4

    (ii A. D.).
    3 of quality, strong, violent,

    βαθείῃ λαίλαπι Il.11.306

    .
    b generally, copious, abundant,

    β. κλᾶρος Pi.O.13.62

    ; β. ἀνήρ a rich man, X.Oec.11.10;

    β. οἶκος Call. Cer. 113

    ;

    β. πλοῦτος Ael.VH3.18

    , Jul.Or.2.82b; β. χρέος deep debt, Pi.O.10(11).8;

    στεφάνων β. τέρψις S.Aj. 1200

    (lyr.);

    β. κλέος Pi.O. 7.53

    ;

    κίνδυνος Id.P.4.207

    ; β. ὕπνος deep sleep, Theoc.8.65, AP7.170, cf. Luc.DMar.2.3;

    εἰρήνη Id.Tox.36

    ;

    σιωπή App.Mith.99

    , BC4.109 ([comp] Sup.).
    4 of the mind, ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε β. in the depths of his soul, Il.19.125; but also, profound,

    φρήν Pi.N.4.8

    ;

    φροντίς A. Supp. 407

    ;

    μέριμνα Pi.O.2.60

    ;

    βαθεῖαν ἄλοκα διὰ φρενὸς καρπούμενος A.Th. 593

    ;

    μουσικὴ πρᾶγμ' ἐστὶ β. Eup.336

    ; βαθύτερα ἤθη more sedate natures, Pl.Lg. 930a (but, more recondite, i.e. civilized, manners, Hdt.4.95): of persons, deep, wise,

    β. τῇ φύσει στρατηγός Posidipp. 27.4

    ;

    ταῖς ψυχαῖς Plb.6.24.9

    ; also, deep, crafty, Men.1001;

    ἦθος Ph. 2.468

    .
    5 of time, β. ὄρθρος dim twilight, Ar.V. 216, Pl.Cri. 43a, etc.; β. νύξ a late hour in the night, Luc.Asin.34;

    περὶ ἑσπέραν β. Plu.2.179e

    , cf. Paus.4.18.3;

    βαθὺ τῆς ἡλικίας Ar.Nu. 514

    ; β. γῆρας cj. in AP7.163 (Leon.), cf. Eun.VSp.457 B., al.;

    β. ὥρα ἔτους Charito 1.7

    .
    II Adv.

    - έως Theoc.8.66

    ; profoundly, Procl.in Prm.p.475 S.: [comp] Sup.

    βαθύτατα, γηρῶν Ael.VH2.36

    . (bṇqu/s, cf. βένθος.)

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > βαθύς

  • 3 ישב

    יָשַׁב(b. h.) 1) to sit down, rest; to dwell, remain; to be inactive. Macc.III, 15 כל חיוֹשֵׁב ולא עברוכ׳ whoever is inactive and commits no sin, i. e. omits to do wrong; Kidd.39b.Erub.100a שֵׁב ואל תעשה עדיף ‘sit and do nothing, i. e. not to act in doubtful cases, is better, opp. קום ועשה. Ber.20a שב ואל תעשה שאני with an omission it is different. Tosef.Snh.VII, 8 ולא יֵשְׁבוּ … להם שֵׁבוּ and they must not sit down until he says to them, Be seated; Hor.13b; Y.Bicc.III, 65c bot.Y.Dem.II, 23a top שי׳ בישיבח who has a seat in the scholars meetings. Snh.10b; Tosef. ib. II, 1 אחד אומר לֵישֵׁב if one is in favor of sitting (holding deliberation in court). Zeb.II, 1 יוֹשֵׁב in a sitting position. Ber.28b מיוֹשְׁבֵיבה״מ one of the attendants at college, יושבי קרנות those placed at street corners (traders, idlers). Gen. R. s. 75 יושבי קרנות (corr. קרונות) sitting in chariots; a. v. fr. 2) to be settled (v. יִישּׁוּב), be inhabited. Num. R. s. 4 הגבעה … יוֹשְׁבִים Gibeah and Kiryath Jearim were settled at the same time.Erub.86a (ref. to Ps. 59:8) אימתי יושב עולם לפניוכ׳ (Rashi a. Ar. יֵשֵׁב) when is the world settled (evenly balanced) before God? When kindness and truth are appointed to guard it (differ. in Rashi v. infra). Pi. יִשֵּׁב, יִישֵּׁב 1) to settle, put in place, to arrange evenly. Y.Sabb.XII, beg.13c הבנאי י׳ את האבןוכ׳ the builder that placed a stone on top of the row (v. דִּימוֹס I.). Ib.d top; Y.Pes.VIII, 33b top מפני שהוא כמְיַישֵּׁב בידו because it is like settling the web with ones own hand. Lev. R. s. 37 (read:) יָשַׁב וְיִ׳ להם סבלותםוכ׳ he sat down (as a judge) and arranged their burdens in proper proportions between man and woman. Ib. אתה עתיד ליַישֵּׁבוכ׳ thou art designated to settle and explain to my children their vows Ex. R. s. 31 (ref. to Ps. 59:8, v. supra) יַשֵּׁב עולמך make thy world evenly balanced (as to property); Tanḥ. Mishp. 9 תיישר עולמך בשוה (read: תְּיַישֵּׁב). Ex. R. s. 52 לא היו יודעין ליַישְּׁבוֹ they knew not how to put its parts together; a. fr.Trnsf. to set the mind at ease, to quiet. Sabb.87a דברים שמְיַישְּׁבִין לבווכ׳ Ms. M. (ed. שמושכין) words which quiet the mind of man ; Gen. R. s. 80 דברים שמְיַישְּׁבִים את הלב. Y.Pes.V, end, 32d (expl. וישב, 2 Sam. 7:18) וַיַישֶּׁב עצמו לתפלה he quieted his mind for prayer; a. e. 2) to settle, cultivate, populate. Ber.58a עתיד … להחזירו וליַישְּׁבוֹ Ms. M. (ed. ליִישּׁוּבוֹ) the Lord will again people it. Sot.22a מְיַישְּׁבֵי עולם cultivators of the world.Part. pass, מְיוּשָּׁב, f. מְיוּשֶּׁבֶת a) seated. Meg.21a. Y.Gitt.VII, 48d top; a. fr.b) sedate, at ease. Y.Ber.IV, 8b bot. לבו מי׳ his mind is at ease (about his animal); Bab. ib. 30a לפי שאין דעתו מי׳ עליו because his mind is not at ease without it. Sifré Num. 131 היה … בקי ומי׳ the polemarch was experienced and cool-headed; a. fr. Hif. הוֹשִׁיב to seat, place, appoint; to settle. Yoma 38a sq.; Tosef. ib. II, 7 במקומך יוֹשִׁיבוּךָ people will finally seat thee in the place which thou deservest. Tosef.Sabb.VI (VII), 17 (among superstitious practices) חמוֹשֶׁבֶת אפרוחים (ו)אמרה איני מוֹשַׁבְתָּןוכ׳ a woman who sets hens to brood and says I will not set them except in pairs (v. ed. Zuck. note). Snh.IV, 4 מוֹשִׁיבִין אותווכ׳ a seat is assigned to him in the third row. Macc.10a ואין מוֹשִׁיבִין אותםוכ׳ and we must not lay them out except on a river; (Tosef. ib. III (II), 8 בונין).Tosef. l. c. מביאין … ומושיביןוכ׳ other people are imported and settled in their place. B. Kam.16b bot. הוֹשִׁיבוּ ישיבהוכ׳ they held scholars meetings by his grave. Snh.17a אין מושיבין בסנהדריוכ׳ none can be appointed members of the Sanhedrin except ; a. v. fr. Nif. נוֹשָׁב to be inhabited. Pirké dR. El. ch. 43 ארץ נוֹשֶׁבֶת an inhabited land, settlement; (Koh. R. to I, 15 יִישּׁוּכ). Hithpa. חִתְיַישֵּׁב, Nithpa. נִתְיַישֵּׁב 1) to be settled, colonized. Ber.31a כל ארץ שגזר … ליישוב נִתְיַישְּׁבָה every land which Adam designated for settlement, has been settled. 2) to be at ease, to be refreshed, to come to. Yoma 82a אם נִתְיַשְּׁבָה דעתה if she feels that her craving has been gratified. Lam. R. to 1, 11 (ref. to להשיב נפש, ib.) עד כמה מִתְיַישֶּׁבֶת נפש how much is required for one fainting from hunger (v. בּוֹלִימוֹס) to come to himself again?Ḥag.3b לאחר שנתיישבה דעתו after his excitement had subsided. Erub.65a כל המתיישב ביינו he who remains clear-minded when drinking wine. Kinnim III, 6 כל זמן … דעתם מתישבת עליהם the older they grow, the more clear-minded do they become, opp. מיטרפת; a. fr.

    Jewish literature > ישב

  • 4 יָשַׁב

    יָשַׁב(b. h.) 1) to sit down, rest; to dwell, remain; to be inactive. Macc.III, 15 כל חיוֹשֵׁב ולא עברוכ׳ whoever is inactive and commits no sin, i. e. omits to do wrong; Kidd.39b.Erub.100a שֵׁב ואל תעשה עדיף ‘sit and do nothing, i. e. not to act in doubtful cases, is better, opp. קום ועשה. Ber.20a שב ואל תעשה שאני with an omission it is different. Tosef.Snh.VII, 8 ולא יֵשְׁבוּ … להם שֵׁבוּ and they must not sit down until he says to them, Be seated; Hor.13b; Y.Bicc.III, 65c bot.Y.Dem.II, 23a top שי׳ בישיבח who has a seat in the scholars meetings. Snh.10b; Tosef. ib. II, 1 אחד אומר לֵישֵׁב if one is in favor of sitting (holding deliberation in court). Zeb.II, 1 יוֹשֵׁב in a sitting position. Ber.28b מיוֹשְׁבֵיבה״מ one of the attendants at college, יושבי קרנות those placed at street corners (traders, idlers). Gen. R. s. 75 יושבי קרנות (corr. קרונות) sitting in chariots; a. v. fr. 2) to be settled (v. יִישּׁוּב), be inhabited. Num. R. s. 4 הגבעה … יוֹשְׁבִים Gibeah and Kiryath Jearim were settled at the same time.Erub.86a (ref. to Ps. 59:8) אימתי יושב עולם לפניוכ׳ (Rashi a. Ar. יֵשֵׁב) when is the world settled (evenly balanced) before God? When kindness and truth are appointed to guard it (differ. in Rashi v. infra). Pi. יִשֵּׁב, יִישֵּׁב 1) to settle, put in place, to arrange evenly. Y.Sabb.XII, beg.13c הבנאי י׳ את האבןוכ׳ the builder that placed a stone on top of the row (v. דִּימוֹס I.). Ib.d top; Y.Pes.VIII, 33b top מפני שהוא כמְיַישֵּׁב בידו because it is like settling the web with ones own hand. Lev. R. s. 37 (read:) יָשַׁב וְיִ׳ להם סבלותםוכ׳ he sat down (as a judge) and arranged their burdens in proper proportions between man and woman. Ib. אתה עתיד ליַישֵּׁבוכ׳ thou art designated to settle and explain to my children their vows Ex. R. s. 31 (ref. to Ps. 59:8, v. supra) יַשֵּׁב עולמך make thy world evenly balanced (as to property); Tanḥ. Mishp. 9 תיישר עולמך בשוה (read: תְּיַישֵּׁב). Ex. R. s. 52 לא היו יודעין ליַישְּׁבוֹ they knew not how to put its parts together; a. fr.Trnsf. to set the mind at ease, to quiet. Sabb.87a דברים שמְיַישְּׁבִין לבווכ׳ Ms. M. (ed. שמושכין) words which quiet the mind of man ; Gen. R. s. 80 דברים שמְיַישְּׁבִים את הלב. Y.Pes.V, end, 32d (expl. וישב, 2 Sam. 7:18) וַיַישֶּׁב עצמו לתפלה he quieted his mind for prayer; a. e. 2) to settle, cultivate, populate. Ber.58a עתיד … להחזירו וליַישְּׁבוֹ Ms. M. (ed. ליִישּׁוּבוֹ) the Lord will again people it. Sot.22a מְיַישְּׁבֵי עולם cultivators of the world.Part. pass, מְיוּשָּׁב, f. מְיוּשֶּׁבֶת a) seated. Meg.21a. Y.Gitt.VII, 48d top; a. fr.b) sedate, at ease. Y.Ber.IV, 8b bot. לבו מי׳ his mind is at ease (about his animal); Bab. ib. 30a לפי שאין דעתו מי׳ עליו because his mind is not at ease without it. Sifré Num. 131 היה … בקי ומי׳ the polemarch was experienced and cool-headed; a. fr. Hif. הוֹשִׁיב to seat, place, appoint; to settle. Yoma 38a sq.; Tosef. ib. II, 7 במקומך יוֹשִׁיבוּךָ people will finally seat thee in the place which thou deservest. Tosef.Sabb.VI (VII), 17 (among superstitious practices) חמוֹשֶׁבֶת אפרוחים (ו)אמרה איני מוֹשַׁבְתָּןוכ׳ a woman who sets hens to brood and says I will not set them except in pairs (v. ed. Zuck. note). Snh.IV, 4 מוֹשִׁיבִין אותווכ׳ a seat is assigned to him in the third row. Macc.10a ואין מוֹשִׁיבִין אותםוכ׳ and we must not lay them out except on a river; (Tosef. ib. III (II), 8 בונין).Tosef. l. c. מביאין … ומושיביןוכ׳ other people are imported and settled in their place. B. Kam.16b bot. הוֹשִׁיבוּ ישיבהוכ׳ they held scholars meetings by his grave. Snh.17a אין מושיבין בסנהדריוכ׳ none can be appointed members of the Sanhedrin except ; a. v. fr. Nif. נוֹשָׁב to be inhabited. Pirké dR. El. ch. 43 ארץ נוֹשֶׁבֶת an inhabited land, settlement; (Koh. R. to I, 15 יִישּׁוּכ). Hithpa. חִתְיַישֵּׁב, Nithpa. נִתְיַישֵּׁב 1) to be settled, colonized. Ber.31a כל ארץ שגזר … ליישוב נִתְיַישְּׁבָה every land which Adam designated for settlement, has been settled. 2) to be at ease, to be refreshed, to come to. Yoma 82a אם נִתְיַשְּׁבָה דעתה if she feels that her craving has been gratified. Lam. R. to 1, 11 (ref. to להשיב נפש, ib.) עד כמה מִתְיַישֶּׁבֶת נפש how much is required for one fainting from hunger (v. בּוֹלִימוֹס) to come to himself again?Ḥag.3b לאחר שנתיישבה דעתו after his excitement had subsided. Erub.65a כל המתיישב ביינו he who remains clear-minded when drinking wine. Kinnim III, 6 כל זמן … דעתם מתישבת עליהם the older they grow, the more clear-minded do they become, opp. מיטרפת; a. fr.

    Jewish literature > יָשַׁב

  • 5 sosegado

    adj.
    peaceful, quiet, still, tranquil.
    past part.
    past participle of spanish verb: sosegar.
    * * *
    1→ link=sosegar sosegar
    1 calm, quiet
    * * *
    (f. - sosegada)
    adj.
    * * *
    ADJ
    1) [apariencia, vida] calm, peaceful
    2) [persona] calm, serene
    * * *
    - da adjetivo < vida> quiet, peaceful; < persona> calm
    * * *
    = quiet [quieter -comp., quietest -sup.], restful, tranquil, mellowed, sedate, calm [calmer -comp., calmest -sup.], mellow [mellower -comp., mellowest -sup.].
    Ex. Properly read, live literature -- even the quietest or most light-hearted -- may be disturbing, may subvert our view of life.
    Ex. The health promoting concept is carried through the design of the ward, where there is maximum use of restful natural materials and 'healing arts'.
    Ex. Sudak is one of the most beautiful and tranquil locales on the Black Sea coast.
    Ex. Allegedly mellowed coach Mike Ditka went ballistic on his inept players as they were being crushed by the visiting team.
    Ex. His rebelliousness against family tradition and sedate good taste surfaced disturbingly in his account of bringing his mother's body home from Italy.
    Ex. Her calm confident eyes silently invited him to relieve his mind, and he could not resist the temptation.
    Ex. People become more ' mellow' in response to negative emotions over their lifetime, research suggests.
    * * *
    - da adjetivo < vida> quiet, peaceful; < persona> calm
    * * *
    = quiet [quieter -comp., quietest -sup.], restful, tranquil, mellowed, sedate, calm [calmer -comp., calmest -sup.], mellow [mellower -comp., mellowest -sup.].

    Ex: Properly read, live literature -- even the quietest or most light-hearted -- may be disturbing, may subvert our view of life.

    Ex: The health promoting concept is carried through the design of the ward, where there is maximum use of restful natural materials and 'healing arts'.
    Ex: Sudak is one of the most beautiful and tranquil locales on the Black Sea coast.
    Ex: Allegedly mellowed coach Mike Ditka went ballistic on his inept players as they were being crushed by the visiting team.
    Ex: His rebelliousness against family tradition and sedate good taste surfaced disturbingly in his account of bringing his mother's body home from Italy.
    Ex: Her calm confident eyes silently invited him to relieve his mind, and he could not resist the temptation.
    Ex: People become more ' mellow' in response to negative emotions over their lifetime, research suggests.

    * * *
    ‹vida› quiet, peaceful; ‹persona› calm
    lo encontré mucho más sosegado I thought he was much calmer, he seemed to me to have calmed down a lot
    le gusta la vida sosegada del campo she likes the quiet o peaceful life of the country
    las aguas sosegadas del lago ( liter); the placid o still o calm waters of the lake
    * * *

    Del verbo sosegar: ( conjugate sosegar)

    sosegado es:

    el participio

    Multiple Entries:
    sosegado    
    sosegar
    sosegado,-a adj (ambiente, entorno, vida) calm, quiet
    (carácter) calm
    sosegar verbo transitivo to calm
    ' sosegado' also found in these entries:
    Spanish:
    sosegada
    - tranquila
    - tranquilo
    * * *
    sosegado, -a adj
    1. [persona] calm, placid;
    lleva una vida sosegada he leads a quiet life
    2. [aguas] placid, calm
    * * *
    adj calm
    * * *
    sosegado, -da adj
    sereno: calm, tranquil, serene

    Spanish-English dictionary > sosegado

  • 6 sobrio

    adj.
    1 sober, dry, not drunk, sane.
    2 sober, frugal, moderate, restrained.
    * * *
    1 (estilo, color etc) sober, plain
    2 (persona) sober, moderate, restrained
    4 (comida) light
    \
    ser sobrio,-a en la bebida to drink in moderation
    * * *
    (f. - sobria)
    adj.
    * * *
    ADJ
    1) (=no borracho) sober
    2) [color, estilo, decoración] sober
    3) (=moderado) frugal
    4) (=tranquilo) restrained
    * * *
    - bria adjetivo
    1) [SER]
    a) < persona> sober, restrained, moderate; < hábitos> frugal
    b) <decoración/estilo/color> sober
    2) [ESTAR] ( no borracho) sober
    * * *
    = sober, stark, staid, subdued, Spartan, sedate.
    Ex. 'No, not right now,' she said and left a pause 'Well, maybe,' upon more sober reflection.
    Ex. To be sure, it still has its congeries of mills and factories, its grimy huddle of frame dwellings and congested tenements, its stark, jagged skyline, but its old face is gradually changing.
    Ex. As many of the responding librarians pointed out, ' staid, adult-looking pages are not attractive to a teenage audience' = Como muchos de los bibliotecarios encuestados indicaron las "páginas con aspecto serio como si estuviesen dirigidas a adultos no resultan atractivas a un público joven".
    Ex. And then he added, with a subdued laugh: 'After all, we librarians are trained to do research for people!'.
    Ex. I haven't forgotten those days of making a 'Herculean effort on a Spartan budget'.
    Ex. His rebelliousness against family tradition and sedate good taste surfaced disturbingly in his account of bringing his mother's body home from Italy.
    * * *
    - bria adjetivo
    1) [SER]
    a) < persona> sober, restrained, moderate; < hábitos> frugal
    b) <decoración/estilo/color> sober
    2) [ESTAR] ( no borracho) sober
    * * *
    = sober, stark, staid, subdued, Spartan, sedate.

    Ex: 'No, not right now,' she said and left a pause 'Well, maybe,' upon more sober reflection.

    Ex: To be sure, it still has its congeries of mills and factories, its grimy huddle of frame dwellings and congested tenements, its stark, jagged skyline, but its old face is gradually changing.
    Ex: As many of the responding librarians pointed out, ' staid, adult-looking pages are not attractive to a teenage audience' = Como muchos de los bibliotecarios encuestados indicaron las "páginas con aspecto serio como si estuviesen dirigidas a adultos no resultan atractivas a un público joven".
    Ex: And then he added, with a subdued laugh: 'After all, we librarians are trained to do research for people!'.
    Ex: I haven't forgotten those days of making a 'Herculean effort on a Spartan budget'.
    Ex: His rebelliousness against family tradition and sedate good taste surfaced disturbingly in his account of bringing his mother's body home from Italy.

    * * *
    A [ SER]
    1 ‹persona› sober, restrained, moderate; ‹hábitos› frugal
    era sobrio en la bebida he drank in moderation
    2 ‹decoración/estilo/color› sober, restrained, simple
    B [ ESTAR] (no borracho) sober
    * * *

    sobrio
    ◊ - bria adjetivo

    1 [SER]

    hábitos frugal
    b)decoración/estilo/color sober

    2 [ESTAR] ( no borracho) sober
    sobrio,-a adjetivo sober
    1 (algo o alguien moderado, sencillo y elegante a la vez) es una persona muy sobria vistiendo, he dresses very simply
    la casa tiene una decoración sobria, the house is decorated very plainly
    2 (alguien que no ha bebido alcohol) no he tomado ni una copa, estoy sobrio, I'm completely sober, I haven't touched a drop
    ' sobrio' also found in these entries:
    Spanish:
    serena
    - sereno
    - sobria
    - despejado
    - parco
    English:
    restrained
    - sober
    - discreet
    - staid
    * * *
    sobrio, -a adj
    1. [moderado] restrained;
    [no excesivo] simple;
    es sobrio en el vestir he dresses simply
    2. [austero] [decoración, estilo] sober
    3. [no borracho] sober
    * * *
    adj
    1 sober
    3 ( moderado) restrained
    * * *
    sobrio, - bria adj
    : sober
    sobriamente adv
    * * *
    sobrio adj sober

    Spanish-English dictionary > sobrio

  • 7 ruhig

    I Adj.
    1. (still) quiet (auch Farbe, Gegend etc., WIRTS., Markt); präd. (auch bewegungslos) still; seid mal bitte einen Moment ruhig! please keep quiet just for a moment; du bist ganz ruhig! drohend: I don’t want to hear another sound out of you; in ruhigem Ton in a calm (tone of) voice; um jemanden / etw. ist es ruhig geworden fig. you don’t hear anything about s.o. / s.th. any more
    2. (friedlich, ungestört) quiet, peaceful, tranquil; (geruhsam) restful; eine ruhige Kugel schieben umg. be not exactly killing o.s.; ruhiger Posten umg. easy ( oder cushy) job; ich habe keine ruhige Minute I don’t get a moment’s ( oder minute’s) peace ( oder rest)
    3. (gelassen) calm, composed, cool(-headed); (leidenschaftslos) even-tempered; (beruhigt) reassured; Hand: steady; Nerven: calm; Gewissen: clear; ruhiger Mensch quiet person; ruhig und gefasst calm and collected; ruhig werden quiet(en) down; ruhig bleiben keep calm ( oder one’s temper); sei ganz ruhig (unbesorgt) there’s no need to worry; ruhig! quiet!; nur ruhig! take it easy; ( dazu braucht man) eine ruhige Hand (this needs) a steady hand; ruhig Blut! just keep calm, calm down
    4. (glatt, störungsfrei) smooth; (gemächlich) leisurely (auch Adv.) See: calm; Überfahrt: smooth; ruhiger Gang TECH. smooth running
    5. ruhig stellen MED. (Arm etc.) immobilize; (Patienten) medikamentös: tranquil(l)ize; fig. pacify, calm
    II Adv.
    1. quietly etc.; ruhig schlafen sleep soundly; ruhig wohnen live in a quiet area; ruhig verlaufen be uneventful; (reibungslos) go off smoothly ( oder without a hitch); sich ruhig verhalten keep quiet, hold one’s peace; sie sahen ruhig zu, wie er den Hund quälte they just stood and watched him tormenting the dog
    2. (meinetwegen, getrost) by all means; du kannst ruhig dableiben by all means stay if you want, it’s all right for you to stay; das können Sie ruhig tun feel free (to do so); du kannst ihn ruhig wecken by all means wake him, there’s no reason why you shouldn’t wake him; du kannst mir ruhig glauben you can take my word for it; du könntest mir ruhig die Tür aufmachen you might open the door for me; du könntest ihr ruhig mal schreiben you could do worse than write her a letter; man kann ruhig behaupten, dass... it is safe to say that...
    * * *
    unflustered; leisurely; placid; smooth; calm; silent; still; tranquil; cool; easeful; halcyon; reposeful; restful; unexcited; composed; quiet; quiescent; sedate; staid; unruffled
    * * *
    ru|hig ['ruːɪç]
    1. adj
    1) (= still) quiet; Wetter, Meer calm

    seid rúhig! — be quiet!

    ihr sollt rúhig sein! — (will you) be quiet!

    2) (= geruhsam) quiet; Urlaub, Feiertage, Leben quiet, peaceful; Farbe restful; (= ohne Störung) Überfahrt, Verlauf smooth; (TECH) smooth

    gegen 6 Uhr wird es rúhiger — it quietens (Brit) or quiets (US) down around 6 o'clock

    alles geht seinen rúhigen Gang — everything is going smoothly

    See:
    Kugel
    3) (= gelassen) calm; Gewissen easy

    nur rúhig (Blut)! — keep calm, take it easy (inf)

    bei rúhiger Überlegung — on( mature) consideration

    du wirst auch noch rúhiger! — you'll calm down one day

    du kannst/Sie können ganz rúhig sein — I can assure you

    See:
    Blut
    4) (= sicher) Hand, Blick steady
    5) (= teilnahmslos) calm
    2. adv
    1) (= still) sitzen, stehenbleiben, dastehen still

    sitz doch rúhig! — sit still!

    2)

    (= untätig) etw rúhig mitansehen — to stand by and watch sth

    rúhig dabeistehen — just to stand by

    ich kann doch nicht rúhig mit ansehen, wie er so etwas tut — I can't just stand there and watch him do a thing like that

    sich rúhig verhalten — to keep calm

    3) (inf)

    du kannst rúhig hierbleiben — feel free to stay here, you're welcome to stay here if you want

    ihr könnt rúhig gehen, ich passe schon auf — you just go and I'll look after things

    wir können rúhig darüber sprechen — we can talk about it if you want

    du könntest rúhig mal etwas für mich tun! — it's about time you did something for me!

    4) (= ohne Turbulenzen) laufen very quietly

    das Flugzeug liegt rúhig in der Luft — the plane is flying smoothly

    ihr Leben verläuft sehr rúhig — she leads a very quiet life

    5)

    (= gelassen) wenn du etwas rúhiger überlegen würdest — if you took more time to think things over

    lass uns rúhig nachdenken — let's think things over calmly

    6) (= beruhigt) schlafen peacefully

    du kannst rúhig ins Kino gehen — go ahead, go to the cinema

    jetzt kann ich rúhig in Urlaub fahren — now I can go on holiday (esp Brit) or vacation (US) with an easy mind

    * * *
    1) (still or quiet: a calm sea; The weather was calm.) calm
    2) (not anxious or excited: a calm person/expression; Please keep calm!) calm
    5) (calm and not easily disturbed or upset: a placid child.) placid
    6) (not making very much, or any, noise; without very much, or any, noise: Tell the children to be quiet; It's very quiet out in the country; a quiet person.) quiet
    7) (free from worry, excitement etc: I live a very quiet life.) quiet
    8) (without much movement or activity; not busy: We'll have a quiet afternoon watching television.) quiet
    10) ((of colours, music etc) causing a person to feel calm and relaxed: Some people find blue a restful colour; After a hard day's work, I like to listen to some restful music.) restful
    11) (not making any noise: This lift is quite silent.) silent
    12) ((of movement) without breaks, stops or jolts: Did you have a smooth flight from New York?) smooth
    14) (quiet; peaceful: Life in the country is not always tranquil.) tranquil
    * * *
    ru·hig
    [ˈru:ɪç]
    I. adj
    1. (still, sich still verhaltend) quiet
    eine \ruhige Gegend a quiet area
    ein \ruhiger Mieter a quiet tenant
    2. (geruhsam) quiet
    sich dat einen \ruhigen Abend machen to have a quiet evening
    3. (keine Bewegung aufweisend) calm
    eine \ruhige Flamme a still flame
    4. (störungsfrei) smooth
    ein Achtzylinder hat einen \ruhigen Lauf an eight-cylinder engine runs smoothly
    eine \ruhige Überfahrt a smooth crossing
    5. (gelassen) calm
    ganz \ruhig sein können to not have to worry
    ich werde das schon regeln, da können Sie ganz \ruhig sein I'll sort that out, you don't have to worry; s.a. Gewissen
    6. (sicher) steady
    ein \ruhiger Blick a steady gaze
    II. adv
    1. (untätig) idly
    \ruhig dastehen to stand idly by
    etw \ruhig stellen MED Körperteil to immobilize sth
    2. (gleichmäßig) smoothly
    3. (gelassen) calmly
    4. (beruhigt) with peace of mind
    jetzt kann ich \ruhig nach Hause gehen und mich ausspannen now I can go home with my mind at rest and relax
    III. part (fam) really
    geh \ruhig, ich komme schon alleine zurecht don't worry about going, I can manage on my own
    du kannst \ruhig ins Kino gehen, ich passe schon auf die Kinder auf you just go to the cinema, I'll keep an eye on the children
    * * *
    1.
    1) (still, leise) quiet
    2) (friedlich, ungestört) peaceful <times, life, scene, valley, spot, etc.>; quiet <talk, reflection, life, spot>

    er hat keine ruhige Minutehe doesn't have a moment's peace

    3) (unbewegt) calm <sea, weather>; still < air>; (fig.) peaceful < melody>; quiet < pattern>; (gleichmäßig) steady <breathing, hand, flame, steps>; smooth <flight, crossing>
    4) (gelassen) calm <voice etc.>; quiet, calm < person>

    ruhig bleiben — keep calm; keep one's cool (coll.)

    2.
    1) (still, leise) quietly
    2) (friedlich, ohne Störungen) < sleep> peacefully; < go off> smoothly, peacefully; (ohne Zwischenfälle) uneventfully; <work, think> in peace
    3) (unbewegt) <sit, lie, stand> still; (gleichmäßig) <burn, breathe> steadily; < run, fly> smoothly
    4) (gelassen) <speak, watch, sit> calmly
    3.
    Adverb by all means

    du kannst ruhig mitkommenby all means come along; you're welcome to come along

    lach mich ruhig ausall right or go ahead, laugh at me[, I don't care]

    soll er ruhig meckern(ugs.) let him moan[, I don't care]

    * * *
    A. adj
    1. (still) quiet (auch Farbe, Gegend etc, WIRTSCH, Markt); präd (auch bewegungslos) still;
    seid mal bitte einen Moment ruhig! please keep quiet just for a moment;
    du bist ganz ruhig! drohend: I don’t want to hear another sound out of you;
    in ruhigem Ton in a calm (tone of) voice;
    um jemanden/etwas ist es ruhig geworden fig you don’t hear anything about sb/sth any more
    2. (friedlich, ungestört) quiet, peaceful, tranquil; (geruhsam) restful;
    eine ruhige Kugel schieben umg be not exactly killing o.s.;
    ruhiger Posten umg easy ( oder cushy) job;
    ich habe keine ruhige Minute I don’t get a moment’s ( oder minute’s) peace ( oder rest)
    3. (gelassen) calm, composed, cool(-headed); (leidenschaftslos) even-tempered; (beruhigt) reassured; Hand: steady; Nerven: calm; Gewissen: clear;
    ruhiger Mensch quiet person;
    ruhig und gefasst calm and collected;
    ruhig werden quiet(en) down;
    ruhig bleiben keep calm ( oder one’s temper);
    sei ganz ruhig (unbesorgt) there’s no need to worry;
    ruhig! quiet!;
    nur ruhig! take it easy;
    (dazu braucht man) eine ruhige Hand (this needs) a steady hand;
    ruhig Blut! just keep calm, calm down
    4. (glatt, störungsfrei) smooth; (gemächlich) leisurely (auch adv); See: calm; Überfahrt: smooth;
    ruhiger Gang TECH smooth running
    5.
    ruhig stellen MED (Arm etc) immobilize; (Patienten) medikamentös: tranquil(l)ize; fig pacify, calm
    B. adv
    1. quietly etc;
    ruhig schlafen sleep soundly;
    ruhig wohnen live in a quiet area;
    ruhig verlaufen be uneventful; (reibungslos) go off smoothly ( oder without a hitch);
    sich ruhig verhalten keep quiet, hold one’s peace;
    sie sahen ruhig zu, wie er den Hund quälte they just stood and watched him tormenting the dog
    2. (meinetwegen, getrost) by all means;
    du kannst ruhig dableiben by all means stay if you want, it’s all right for you to stay;
    das können Sie ruhig tun feel free (to do so);
    du kannst ihn ruhig wecken by all means wake him, there’s no reason why you shouldn’t wake him;
    du kannst mir ruhig glauben you can take my word for it;
    du könntest mir ruhig die Tür aufmachen you might open the door for me;
    du könntest ihr ruhig mal schreiben you could do worse than write her a letter;
    man kann ruhig behaupten, dass … it is safe to say that …
    * * *
    1.
    1) (still, leise) quiet
    2) (friedlich, ungestört) peaceful <times, life, scene, valley, spot, etc.>; quiet <talk, reflection, life, spot>
    3) (unbewegt) calm <sea, weather>; still < air>; (fig.) peaceful < melody>; quiet < pattern>; (gleichmäßig) steady <breathing, hand, flame, steps>; smooth <flight, crossing>
    4) (gelassen) calm <voice etc.>; quiet, calm < person>

    ruhig bleiben — keep calm; keep one's cool (coll.)

    2.
    1) (still, leise) quietly
    2) (friedlich, ohne Störungen) < sleep> peacefully; < go off> smoothly, peacefully; (ohne Zwischenfälle) uneventfully; <work, think> in peace
    3) (unbewegt) <sit, lie, stand> still; (gleichmäßig) <burn, breathe> steadily; <run, fly> smoothly
    4) (gelassen) <speak, watch, sit> calmly
    3.
    Adverb by all means

    du kannst ruhig mitkommen — by all means come along; you're welcome to come along

    lach mich ruhig ausall right or go ahead, laugh at me[, I don't care]

    soll er ruhig meckern(ugs.) let him moan[, I don't care]

    * * *
    adj.
    calm adj.
    easy in one's mind (about) expr.
    halcyon adj.
    not flustered adj.
    quiescent adj.
    quiet adj.
    restful adj.
    silent adj.
    staid adj.
    still adj.
    tranquil adj.
    unexcited adj.
    unharried adj.
    unhasty adj.
    unruffled adj. adv.
    calmly adv.
    quiescently adv.
    quietly adv.
    reposefully adv.
    restfully adv.
    sedately adv.
    smoothly adv.
    tranquilly adv.

    Deutsch-Englisch Wörterbuch > ruhig

  • 8 πνέω

    Grammatical information: v.
    Meaning: `to blow, to breathe, to respire, to smell'.
    Other forms: ep. πνείω (metr. length.), aor. πνεῦσαι (Il.), ipv. ἄμπνυε, midd. -ῡτο, -ύ̄( ν)θη (Hom.), fut. πνεύ-σομαι (IA.). - σοῦμαι (Ar., Arist.), - σω (hell.), perf. πέπνευκα (Att.), pass. πνευσ-θῆναι (Thphr.), - θήσομαι (Aret.).
    Compounds: Very often w. prefix, e.g. ἀνα-, ἀπο-, εἰσ-, ἐκ-, ἐν-, ἐπι-, προσ-.
    Derivatives: 1. πνοή, Dor. πνο(ι)ά, ep. πνοιή (- οι- metr. condit. after πνείω, Risch 119; on other explanations, which are not to be preferred, Scheller Oxytonierung 83 n. 2 w. lit.) f. `wind, breeze, breath' (Il.); ἀνα-, δια-, ἐκ-πνέω etc. etc.; very often as 2. member, e.g. ἡδύ- ( ἁδύ-)πνοος, - πνους `with a pleasant wind, breath' (Pi., S., E.), ἐπί-πνοος, - πνους `inspired' with ἐπίπνο-ια f. `inspiration' (A., Pl.); - πνοια also beside - πνοή in ἀνά-, ἀπό-, διά- πνέω a.o.; here ἀναπνο-ϊκος `concerning breathing' (Ptol.). 2. πνεῦμα ( ἄμ-, πρόσ- πνέω) n. `wind, breeze, breath, ghost' (Pi., IA.) with πνευμά-τιον (hell.), - τικός `concerning the wind etc.' (Arist.; on the further life (Nachleben) in the westeur. languages. Chantraine Studii clasice 2, 70f.), - τιος `bringing wind' (Arat.), - τώδης `wind-, breathlike of nature, windy' (Hp., Arist.), - τίας m. `asthmatic' (Hp.) with - τιάω `to gasp' (sch.); - τόω, - τόομαι `to blow up, to (cause to) vaporize' (Anaxipp., Arist.) with - τωσις, - τωτικός; - τίζω ( ἀπο-) `to fan by blowing' (Antig., H.) with - τισμός. 3. πνεῦσις f. `blowing', more usu. the compp., e.g. ἀνάπνευ-σις `to breathe again, to inhale, respite' (Il.). 4. With second. σ and τ-suffix as in ἄ-πνευσ-τος, - τί, - τία: πνευσ-τικός `belonging to breathing' (Gal.), more usu. ἀνα-πνέω (Arist.) a.o.; - τιάω `to gasp' (Hp., Arist.). 5. εἴσπν-ηλος, - ήλας `loving, lover' (Call., Theoc., EM), from εἰσ-πνέω `to inspire (love)' with analog. - ηλος; cf. Chantraine Form. 242.
    Origin: IE [Indo-European] [838] * pneu- `breathe, cough, clow, smell'
    Etymology: The regular structure of the above forms is clearly the result of a generalising development, which will also have had zero grade formations as πνεῦσις, ἄπνευστος. Outside the general pattern there are only the isolated ep. forms ἄμ-πνυ-ε etc. `take breath' = `recover from', which may provide a bridge to the semantically slightly deviating but certainly belonging here πέ-πνυ-μαι, - μένος, `mentally active, animated, be sedate'; cf. Ruijgh L'élém. ach. 134 f. Not here prob. πινυ-τή, πινυτός a. cognates, which have only been connected on difficult assumptions; s.v. In any case ἄμπνυε, πέπνυ-μαι are not with Schulze Q. 322 ff. to be separated from πνέω. -- From other languages only some Germ. formations can be compared: OWNo. fnýsa `sniff', OE fnēosan `sneeze', which like πνευ- may contain an IE eu-diphthong; beside them there are however several variants, e.g. OWNo. fnasa, OHG fnehan, which show the unstable character of these orig. onomatop. words. Uncertain is the connection of Skt. abhi-knū́yate `be moist, sound, stink' (Dhātup., Lex.) with dissim. from * abhi-pn- (Mayrhofer s. knū́yate). -- The further analysis of πνέ(Ϝ)-ω in * p-ne-u-mi with nasal infix to the root pu- (assumption by Schwyzer 696 α after Pedersen IF 2, 314) is in the case of a word of this meaning hardly convincing. Further forms w. lit. in WP. 2, 85, Pok. 838f. Here also ποιπνύω; cf. also πνί̄γω.
    Page in Frisk: 2,566-567

    Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > πνέω

  • 9 निर् _nir

    निर् ind. A substitute for निस् before vowels and soft consonants conveying the senses of 'out of', 'away from'. 'without', 'free from', and be frequently expressed by 'less', 'un', used with the noun; see the compounds given below; see निस् and cf. अ also.
    -Comp. -अंश a.
    1 whole, entire.
    -2 not entitled to any share of the ancestral property.
    -अक्षः the place of no latitute; i. e. the terrestrial equator (in astronomy). ˚देशः
    1 a first meridian, as Laṅkā.
    -2 a place where the sun is always vertical and the days and nights are equal.
    -3 the equatorial region.
    -अक्षर a. Not knowing the letters, illiterate.
    -अग्नि a. having lost or neg- lected the consecrated fire; स संन्यासी च योगी च न निरग्निर्न चाक्रियः Bg.6.1.
    -अग्र (क) a. divisible without remain- der.
    -अङ्कुश a. 'not curbed by a hook', unchecked, uncontrolled; unruly, independent, completely free, unfettered; निरङ्कुश इव द्विपः Bhāg.; कामो निकामनिरङ्कुशः Gīt.7; निरङ्कुशाः कवयः Sk.; Bh.3.15; Mv.3.39; विनयरुचयः सदैव निरङ्कुशाः Mu.3.6. ˚ता self-will, indepen- dence.
    -अघ a. sinless, blameless.
    -अङ्ग a.
    1 having no parts.
    -2 deprived of expedients or resources.
    -अजिन a. skinless.
    -अञ्जन a.
    1 without collyrium; निरञ्जने साचिविलोलिकं दृशौ Ki.8.52.
    -2 unstained, untinged.
    -3 free from falsehood; तदा विद्वान् पुण्यपापे विधूय निरञ्जनं परमं साम्यमुपैति Munda 3.1.3.
    -4 simple, artless.
    (-नः) 1 an epithet of Śiva.
    -2 N. of the Supreme Being.
    (-ना) 1 the day of full moon.
    -2 an epithet of Durgā.
    -अतिशय a. unsurpassed, matchless, un- rivalled; निरतिशयं गरिमाणं तेन जनन्याः स्मरन्ति विद्वांसः Pt.1.3. (
    -यः) the Supreme Being.
    -अत्यय a.
    1 free from danger, secure, safe; तद्भवान् वृत्तसंपन्नः स्थितः पथि निरत्यये Rām.4.29.12; R.17.53.
    -2 free from fault, unblamable, faultless, disinterested; Ki.1.12, शक्तिरर्थपतिषु स्वयंग्रहं प्रेम कारयति वा निरत्ययम् 13.61.
    -3 com- pletely successful.
    -अधिष्ठान a.
    1 supportless.
    -2 in- dependent.
    -अध्व a. one who has lost one's way.
    -अनुक्रोश a. pitiless, merciless, hard-hearted. (
    -शः) mercilessness, hard-heartedness.
    -अनुग a. having no followers.
    -अनुग्रह a. Ungracious, unkind; Bhāg.5. 12.7.
    -अनुनासिक a. not nasal.
    -अनुमान a. not bound to conclusions or consequences.
    -अनुयोज्य a. unblamable, faultless.
    -अनुरोध a.
    1 unfavourable, unfriendly.
    -2 unkind, unamiable; Māl.1.
    -अन्तर a.
    -1 constant, perpetual, uninterrupted, incessant; निरन्त- राधिपटलैः Bv.1.16; निरन्तरास्वन्तरवातवृष्टिषु Ku.5.25.
    -2 having no intervening or intermediate space, having no interval, close, closely contiguous, in close contact; मूढे निरन्तरपयोधरया मयैव Mk.5.15; हृदयं निरन्तरबृहत्कठिनस्तन- मण्डलावरणमप्यभिदन् Śi.9.66.
    -3 compact, dense; परितो रुद्धनिरन्तराम्बराः Śi.16.76.
    -4 coarse, gross.
    -5 faithful, true (as a friend).
    -6 not hidden from view.
    -7 not different, similar, identical.
    -8 sincere, sympathetic; सुहृदि निरन्तरचित्ते (निवेद्य दुःखं सुखीभवति) Pt.1.341.
    -9 abounding in, full of; निपात्यमानैर्ददृशे निरन्तरम् Rām.7.7. 54; गुणैश्च निरन्तराणि Mv.4.12. (
    -रम्) ind.
    1 without interruption, constantly, continually, incessantly.
    -2 without intervening space or interval.
    -3 closely, tightly, firmly; (परिष्वजस्व) कान्तैरिदं मम निरन्तरमङ्गमङ्गैः Ve.3.27; परिष्वजेते शयने निरन्तरम् Ṛs.2.11.
    -4 immedia- tely. ˚अभ्यासः constant study, diligent exercise or pra- ctice.
    -अन्तराल a.
    1 without an intervening space, close.
    -2 narrow.
    -अन्धस् a. foodless, hungry.
    -अन्वय a.
    1 having no progeny, childless.
    -2 unconnected, unrelated; Ms.8.198.
    -3 not agreeing with the con- text (as a word in a sentence).
    -4 without logical connection or regular sequence, unmethodical.
    -5 without being seen, out of sight; निरन्वयं भवेत् स्तेयम् Ms.8. 332.
    -6 without retinue, unaccompanied, see अन्वय.
    -7 sudden, unexpected; U.7.
    -8 exterminatory, without leaving any species or trace; प्रागाधारनिरन्वयप्रमथनादुच्छेदमे- वाकरोः... Mv.3.13; (com. नाशो द्विविधः--स्वान्वयविनाशः, निरन्वयविनाशश्चेति......निर्वापणादिना सजातीयज्वालोदयानर्हविनाशस्तु निरन्वयविनाशः ।).
    -अपत्रप a.
    1 shameless, impudent.
    -2 bold.
    -अपराध a. guiltless, innocent, faultless, blame- less. (
    -धः) innocence.
    -अपवर्त a.
    1 not turning back.
    -2 (in arith.) leaving no common divisor, reduced to the lowest terms.
    -अपवाद a.
    1 blameless.
    -2 not admitting of any exception.
    -अपाय a.
    1 free from harm or evil.
    -2 free from decay, imperishable.
    -3 infallible; उपायो निरपायो$यमस्माभिरभिचिन्तितः Rām.1.1.2.
    -अपेक्ष a.
    1 not depending on, irrespective or independent of, having no need of (with loc.); न्यायनिर्णीतसारत्वा- न्निरपेक्षमिवागमे Ki.11.39.
    -2 disregarding, taking no notice of.
    -3 free from desire, secure; निरपेक्षो न कर्तव्यो भृत्यैः स्वामी कदाचन H.2.82.
    -4 careless, negligent, indifferent
    -5 indifferent to worldly attachments or pursuits; समुपोढेषु कामेषु निरपेक्षः परिव्रजेत् Ms.6.41.
    -6 disinterested, not expecting any reward from another; दिशि दिशि निरपेक्ष- स्तावकीनं विवृण्वन् Bv.1.5.
    -7 without purpose. (
    -क्षा) indifference, disregard.
    -अपेक्षित a.
    1 disregarded.
    -2 regardless.
    -अपेक्षिन् a. disregarding, indifferent.
    -अभिभव a.
    1 not subject to humiliation or disgrace.
    -2 not to be surpassed, unrivalled.
    -अभिमान a.
    1 free from self-conceit, devoid of pride or egotism.
    -2 void of self-respect.
    -3 unconscious.
    -अभिलाष a. not caring for, indifferent to; स्वसुखनिरभिलाषः खिद्यसे लोकहेतोः Ś.5.7.
    -अभिसंधानम् absence of design.
    -अभ्र a. cloudless.
    -अमर्ष a.
    1 void of anger, patient.
    -2 apa- thetic.
    -अम्बर a. naked.
    -अम्बु a.
    1 abstaining from water.
    -2 waterless, destitute of water.
    -अर्गल a. without a bolt, unbarred, unobstructed, unrestrained, unimpeded, completely free; M.5; मरणसमये त्यक्त्वा शङ्कां प्रलापनिरर्गलम् Māl.5.26. (
    -लम्) ind. freely.
    -अर्थ a.
    1 void of wealth, poor, indigent; स्त्रियः कृतार्थाः पुरुषं निरर्थं निष्पीडितालक्तकवत्त्यजन्ति Pt.1.194.
    -2 meaningless, un- meaning (as a word or sentence).
    -3 non-sensical.
    -4 vain, useless, purposeless.
    (-र्थः) 1 loss, detriment.
    -2 nonsense.
    -अर्थक a.
    1 useless, vain, unprofitable.
    -2 unmeaning, nonsensical, conveying no reasonable meaning; इत्थं जन्म निरर्थकं क्षितितले$रण्ये यथा मालती S. D.
    -3 (a consonant) not followed by a vowel. (
    -कम्) an expletive; निरर्थकं तु हीत्यादि पूरणैकप्रयोजनम् Chandr.2.6.
    -अलंकृतिः (in Rhet.) want of ornament, simplicity.
    -अवकाश a.
    1 without free space.
    -2 without leisure.
    -अवग्रह a.
    1 'free from restraint', unrestrained, un- checked, uncontrolled, irresistible.
    -2 free, indepen- dent.
    -3 self-willed, head-strong. (
    -हम्) ind.
    1 un- interruptedly.
    -2 intensely, strongly.
    -अवद्य a.
    1 blameless, faultless, unblameable, unobjectionable; हृद्य- निरवद्यरूपो भूपो बभूव Dk.1.
    -2 an epithet of the Supreme Being (having no passions).
    -अवधि a. having no end, unlimited; कथं तूष्णीं सह्यो निरवधिरयं त्वप्रतिविधः U. 3.44;6.3; Māl.1.6.
    -2 continuous; महानाधिव्याधि- र्निरवधिरिदानीं प्रसरतु Māl.4.3.
    1 without parts.
    -2 indivisible.
    -3 without limbs.
    -अवलम्ब a.
    1 unsupported, without support; Ś.6.
    -2 not affording support.
    -3 not depending or relying on.
    -अवशेष a. whole, complete, entire, (निरवशेषेण ind. completely, entirely, fully, totally).
    -अवसाद a. cheerful; Gīt.
    -अव्यय a. eternal, immutable.
    - अशन a. abstaining from food. (
    -नम्) fasting.
    -अश्रि a. even; Kau. A.2.11.
    -अष्ट a. Ved. driven away, scattered. (
    -ष्टः) a horse twentyfour years old.
    -अस्त्र a. weaponless, unarmed.
    -अस्थि a. boneless.
    -अहंकार, -अहंकृति a. free from egotism or pride, humble, lowly; Bg.12.13.
    -अहंकृत a.
    1 having no egotism or self-consciousness.
    -2 without individuality.
    -3 unselfish.
    -अहम् a. free from egotism or self-conceit; ह्यनामरूपं निरहं प्रपद्ये Bhāg. 5.19.4.
    -आकाङ्क्ष a.
    1 wishing nothing, free from desire.
    -2 wanting nothing to fill up or complete (as the sense of a word or sentence).
    -आकार a.
    1 devoid of form, formless, without form.
    -2 ugly, deformed.
    -3 disguised.
    -4 unassuming, modest.
    (-रः) 1 the universal spirit, Almighty.
    -2 an epithet of Śiva.
    -3 of Viṣṇu. ˚ज्ञानवादः the doctrine that the perception of the outer world does not arise from images impres- sed on the mind; Sarva. S.
    -आकृति a.
    1 formless, shapeless.
    -2 deformed.
    (-तिः) 1 a religious student who has not duly gone through a course of study, or who has not properly read the Vedas.
    -2 especially, a Brāhmaṇa who has neglected the duties of his caste by not going through a regular course of study; a fool; ग्रामधान्यं यथा शून्यं यथा कूपश्च निर्जलः । यथा हुतमनग्नौ च तथैव स्यान्निराकृतौ ॥ Mb.12.36.48.
    -3 one who neglects the five great religious duties or yajñas; Ms.3.154.
    -आकाश a. leaving no free space, completely filled or occupied,
    -आकुल a.
    1 unconfused, unperplexed, un- bewildered; Ki.11.38.
    -2 steady, calm; सुपात्रनिक्षेपनिरा- कुलात्मना (प्रजासृजा) Śi.1.28.
    -3 clear.
    -4 perspicuous; अलिकुलसङ्कुलकुसुमसमूहनिराकुलबकुलकलापे Gīt.1.
    (-लम्) 1 calmness serenity.
    -2 perspicuity, clearness.
    -आक्रन्द a. not crying or complaining. (
    -दः) a place where no sound can be heard.
    -आक्रोश a. unaccused, unreviled.
    - आगम a. not founded on revelation or scripture, not derived from the Vedas.
    -आगस् a. faultless, innocent, sinless; कथमेकपदे निरागसं जनमाभाष्यमिमं न मन्यसे R.8.48.
    -आचार a. without approved customs or usages, lawless, barbarian.
    -आडम्बर a.
    1 without drums.
    -2 without show, unostentatious.
    -आतङ्क a.
    1 free from fear; R.1.63; निरातङ्को रङ्को विहरति चिरं कोटिकनकैः Śaṅkara (देव्यपराधक्षमापनस्तोत्रम् 6).
    -2 without ailment, comfort- able, healthy.
    -3 not causing pain.
    -4 unchecked, unhampered; निरातङ्कः पङ्केष्विव पिशितपिण्डेषु विलसन् Māl. 5.34. (
    -कः) an epithet of Śiva.
    - आतप a. sheltered from heat, shady, not penetrated by the sun's rays. (
    -पा) the night.
    - आदर a. disrespectful.
    -आदान a.
    1 taking or receiving nothing; Mb.3.
    -2 an epithet of Buddha.
    -आधार a.
    1 without a receptacle.
    -2 without support, supportless (fig. also); निराधारो हा रोदिमि कथय केषामिह पुरः G. L.4.39.
    -आधि a. secure, free from anxiety.
    -आनन्द a. cheerless, sad, sorrowful.
    -आन्त्र a.
    1 disembowelled.
    -2 having the entrails hanging out.
    -आपद् a. free from misfortune or calamity. (-f.) prosperity.
    -आबाध a.
    1 unvexed, unmolested, undis- turbed, free from disturbance.
    -2 unobstructed.
    -3 not molesting or disturbing.
    -4 (in law) frivolously vexatious (as a suit or cause of complaint); e. g. अस्मद्- गृहप्रदीपप्रकाशेनायं स्वगृहे व्यवहरति Mitā.
    1 free from disease or illness, sound, healthy, hale.
    -2 untainted, pure.
    -3 guileless.
    -4 free from defects or blemishes.
    -5 full, complete.
    -6 infallible.
    -7 not liable to failure or miscarriage. (
    -यः, यम्) freedom from disease or illness, health, well-being, welfare, happiness; कुरूणां पाण्डवानां च प्रतिपत्स्व निरामयम् Mb.5.78.8.
    (-यः) 1 a wild goat.
    -2 a hog or boar.
    -आमिष a.
    1 fleshless; निरुपमरसप्रीत्या खादन्नरास्थि निरामिषम् Bh.
    -2 having no sensual desires or covetousness; Ms.6.49.
    -3 receiving no wages or remuneration.
    -आय a. yielding no income or revenue, profitless.
    -यः an idler living from hand to mouth.
    1 full-stretched or extended; निरायतपूर्वकायाः Ś.1.8.
    -2 contracted, compact.
    -आय- -तत्वम् shortness, compactness; निरायतत्वादुदरेण ताम्यता Ki.8.17.
    -आयति a. one whose end is at hand; नियता लघुता निरायतेः Ki.2.14.
    -आयास a. not fatiguing, easy.
    -आयुध a. unarmed, weaponless.
    -आरम्भ a. abstaining from all work (in good sense); Mb.3.82.11.
    -आलम्ब a.
    1 having no prop or support (fig. also); ऊर्ध्वबाहुं निरालम्बं तं राजा प्रत्यभाषत Rām.7.89.1; निरालम्बो लोकः कुलमयशसा नः परिवृतम् Mv.4.53.
    -2 not depending on another, independent.
    -3 self-supported, friendless, alone; निरालम्बो लम्बोदरजननि कं यामि शरणम् Jag. (
    -म्बा) spikenard. (
    -म्बम्) Brahman.
    -आलोक a.
    1 not looking about or seeing.
    -2 deprived of sight.
    -3 deprived of light, dark; निरालोकं लोकम् Māl.5.3; Bhāg.8.24.35.
    -5 invisible. (
    -कः) an epithet of Śiva.
    -आवर्ण a. manifest, evident.
    -आश a.
    1 devoid of hope, despairing or despondent of; मनो बभूवेन्दुमतीनिराशम् R.6.2.
    -2 depriving (one) of all hope.
    -आशक, -आशिन् a. hopeless; अद्य दुर्योधनो राज्याज्जीविताच्च निराशकः (भविष्यति) Mb.8.74.13.
    -आशङ्क a. fearless.
    -आशा hopeless- ness, despair.
    -आशिस् a.
    1 without a boon or blessing, without virtues; आश्रमा विहिताः सर्वे वर्जयित्वा निराशिषम् Mb.12.63.13.
    -2 without any desire, wish or hope, indifferent; निराशीर्यतचित्तात्मा Bg.4.21; जगच्छ- रण्यस्य निराशिषः सतः Ku.5.76.
    -आश्रय a.
    1 without a prop or support, supportless, unsupported; न तिष्ठति निराश्रयं लिङ्गम् Sāṅ. K.41.
    -2 friendless, destitute, alone, without shelter or refuge; निराश्रयाधुना वत्सलता.
    -3 not deep (as a wound).
    -आस्वाद a. tasteless, insipid, un- savoury.
    -आहार a. 'foodless', fasting, abstaining from food. (
    -रः) fasting; कालो$ग्निः कर्म मृद् वायुर्मनो ज्ञानं तपो जलम् । पश्चात्तापो निराहारः सर्वे$मी शुद्धिहेतवः ॥ Y.3.31.
    -इङ्ग a. immovable, stationary; यथा दीपो निवातस्थो निरिङ्गो ज्वलते पुनः Mb.12.46.6.
    -इच्छ a. without wish or desire, indifferent.
    -इन्द्रिय a.
    1 having lost a limb or the use of it.
    -2 mutilated, maimed.
    -3 weak, infirm, frail; Kaṭh.1.1.3.
    -4 barren.
    -5 without प्रमाण or means of certain knowledge; निरिन्द्रिया ह्यमन्त्राश्च स्त्रियो$नृत- मिति स्थितिः Ms.9.18.
    -6 destitute of manly vigour, impotent (Ved.).
    -इन्धन a. destitute of fuel.
    -ईति a. free from the calamities of the season; निरातङ्का निरीतयः R.1.63; see ईति.
    -ईश्वर a. godless, atheistic. -˚वाद atheistic doctrine.
    -ईषम् the body of a plough.
    -ईह a.
    1 desireless, indifferent; निरीहाणामीशस्तृणमिव तिरस्कारविषयः Mu.3.16.
    -2 inactive; निरीहस्य हतद्विषः R.1.24.
    (-हा), -निरीहता, -त्वम् 1 inactivity.
    -2 indifference.
    -उच्छ्वास a.
    1 breathless, without breathing; निरुच्छ्वासं हरिं चक्रुः Rām.7.7.6.
    -2 narrow, contracted; उपेयुषो वर्त्म निरन्तराभिरसौ निरुच्छ्वासमनीकिनीभिः Śi.3.32.
    -3 dead; निरुच्छ्वासाः पुनः केचित् पतिता जगतीतले Rām.6.58.13. (
    -सः) absence of breath; लोका निरुच्छ्वासनिपीडिता भृशम् Bhāg.4. 8.8.
    -उत्तर a.
    1 answerless, without a reply.
    -2 un- able to answer, silenced.
    -3 having no superior.
    -उत्थ a. irrecoverable.
    -उद्धति a. not jolting (a chariot); अभूतल- स्पर्शतया निरुद्धतिः Ś.7.1. (v. l.)
    -उत्सव a. without festivi- ties; विरतं गेयमृतुर्निरुत्सवः R.8.66.
    -उत्साह a.
    1 inactive, indolent.
    -2 devoid of energy.
    (-हः) 1 absence of energy.
    -2 indolence.
    -उत्सुक a.
    1 indifferent.
    -2 calm, tranquil.
    - उदक a. waterless.
    1 having no belly or trunk.
    -2 thin (अतुन्दिल); श्रीमान्निरुदरो महान् Rām.3.16.31.
    -उद्यम, -उद्योग a. effortless, inactive, lazy, idle.
    उद्विग्न, -उद्वेग a. free from excitement or perturbation, sedate, calm.
    -उपक्रम a.
    1 without a commencement.
    -2 incurable.
    -उपद्रव a.
    1 free from calamity or affliction, not visited by danger or adver- sity, lucky, happy, undisturbed, unmolested, free from hostile attacks.
    -2 free from national distress or tyranny.
    -3 causing no affliction.
    -4 auspicious (as a star).
    -5 secure, peaceful.
    -उपधि a. guileless, honest; U.2.2. ˚जीवन a. leading an honest life. (v. l.).
    -उपपत्ति a. unsuitable.
    1 without any title or designation; अरे आर्यचारुदत्तं निरुपपदेन नाम्नालपसि Mk.1.18/19.
    -2 unconnected with a subordinate word.
    -उपप्लव a.
    1 free from disturbance, obstacle or calamity, unharmed; निरुपप्लवानि नः कर्माणि संवृत्तानि Ś3.
    -2 not causing any affliction or misery.
    -3 an epithet of Śiva.
    -उपभोग a. without enjoyment; संसरति निरुपभोगं भावैरधिवासितं लिङ्गम् Sāṅ. K.4.
    - उपम a. peerless, matchless, incomparable.
    -उपसर्ग free from portents.
    -उपस्कृत a. not corrupted, pure; of self-denying temperament; शमेन तपसा चैव भक्त्या च निरुपस्कृतः । शुद्धात्मा ब्राह्मणो रात्रौ निदर्शनमपश्यत ॥ Mb.12.271.14.
    1 not injured, unhurt.
    -2 auspicious, lucky.
    -उपाख्य a.
    1 unreal, false, non-existent (as वन्ध्यापुत्र).
    -2 immaterial.
    -3 invisible. (
    -ख्यम्) the supreme Brahman.
    -उपाधि (क) a. without qualities, absolute.
    -उपाय a.
    1 without expedients, helpless.
    -2 unsuc- cessful.
    -उपेक्ष a.
    1 free from trick or fraud.
    -2 not neglectful.
    -उष्मन् a. devoid of heat, cold.
    -गन्ध a. void of smell, scentless, unfragrant, inodorous; निर्गन्धा इव किंशुकाः. ˚पुष्पी f. the Śālmali tree.
    -गर्व a. free from pride.
    -गवाक्ष a. windowless.
    -गुण a.
    1 stringless (as a bow).
    -2 devoid of all properties.
    -3 devoid of good qualities, bad, worthless; निर्गुणः शोभते नैव विपुलाड- म्बरो$पि ना Bv.1.115.
    -4 without attributes; साकारं च निराकारं सगुणं निर्गुणं विभुम् Brahmavai. P.
    -5 having no epithet. (
    -णः) the Supreme Spirit. ˚आत्मक a. having no qualities.
    -गृहः a. houseless, homeless; सुगृही निर्गृही- कृता Pt.39.
    -गौरव a.
    1 without dignity, undignified.
    -2 devoid of respect.
    -ग्रन्थ a.
    1 freed from all ties or hindrances; आत्मारामाश्च मुनयो निर्ग्रन्था अप्युरुक्रमे । कुर्वन्त्यहैतुकीं भक्तिम् Bhāg.1.7.1.
    -2 poor, possessionless, beggarly.
    -3 alone, unassisted.
    (-न्थः) 1 an idiot, a fool.
    -2 a gambler.
    -3 a saint or devotee who has renounced all worldly attachments and wanders about naked and lives as a hermit.
    -4 A Buddha Muni.
    -ग्रन्थक a.
    1 clever, expert.
    -2 unaccompanied, alone.
    -3 deserted, abandoned.
    -4 fruitless. (
    -कः 1 a religious mendicant.
    -2 a naked devotee.
    -3 a gam- bler.
    -ग्रन्थिक a. clever. (
    -कः) a naked mendicant, a Jaina mendicant of the Digambara class.
    -घटम् 1 a free market.
    -2 a crowded market.
    -घण्टः See निघण्टः.
    -घृण a.
    1 cruel, merciless, pitiless.
    -2 shame- less, immodest.
    -घृणा cruelty.
    -घोष a. noiseless, still, calm.
    -जन a.
    1 tenantless, uninhabited, unfrequented, lonely, desolate.
    -2 without any retinue or attendants; भूयश्चैवाभिरक्षन्तु निर्धनान्निर्जना इव Mb.12.151.7. (
    -नम्) a desert, solitude, lonely place.
    -जन्तु a. free from living germs; H. Yoga.
    -जर a.
    1 young, fresh.
    -2 imperishable, immortal. (
    -रः) a deity, god; (nom. pl. निर्जराः -निर्जरसः) (
    -रम्) ambrosia, nectar.
    -जरायु a. Ved. skinless.
    -जल a.
    1 waterless, desert, destitute of water.
    -2 not mixed with water. (
    -लः) a waste, desert. ˚एकादशी N. of the eleventh day in the bright half of Jyeṣṭha.
    -जाड्य free from coldness.
    -जिह्वः a frog.
    -जीव a.
    1 lifeless.
    -2 dead; चिता दहति निर्जीवं चिन्ता दहति जीवितम्.
    -ज्ञाति a. having no kinsmen, alone.
    -ज्वर a. feverless, healthy.
    -दण्डः a Śūdra.
    -दय a.
    1 merci- less, cruel, pitiless, unmerciful, unkind.
    -2 passion- ate.
    -3 very close, firm or fast, strong, excessive, violent; मुग्धे विधेहि मयि निर्दयदन्तदंशम् Gīt.1; निर्दयरति- श्रमालसाः R.19.32; निर्दयाश्लेषहेतोः Me.18.
    -4 unpitied by any; निर्दया निर्नमस्कारास्तन्मनोरनुशासनम् Ms.9.239.
    -दयम् ind.
    1 unmercifully, cruelly.
    -2 violently, excessively; न प्रहर्तुमलमस्मि निर्दयम् R.11.84.
    -दश a. more than ten days old; यदा पशुर्निर्दशः स्यादथ मेध्यो भवे- दिति Bhāg.9.7.11.
    - दशन a. toothless.
    -दाक्षिण्य a. uncourteous.
    -दुःख a.
    1 free from pain, painless.
    -2 not causing pain.
    -दैन्य a. happy, comfortable.
    -दोष a.
    1 faultless, defectless; न निर्दोषं न निर्गुणम्
    -2 guiltless, innocent.
    -द्रव्य a.
    1 immaterial.
    -2 without property, poor.
    -द्रोह a. not hostile, friendly, well-disposed, not malicious.
    -द्वन्द्व a.
    1 indifferent in regard to opposite pairs of feelings (pleasure or pain), neither glad nor sorry; निर्द्वन्द्वो निर्ममो भूत्वा चरिष्यामि मृगैः सह Mb.1.85.16; निर्द्वन्द्वो नित्यसत्त्वस्थो निर्योगक्षेम आत्मवान् Bg.2.45.
    -2 not dependent upon another, independent.
    -3 free from jealousy or envy.
    -4 not double.
    -5 not contested, un- disputed.
    -6 not acknowledging two principles.
    -धन a. without property, poor, indigent; शशिनस्तुल्यवंशो$पि निर्धनः परिभूयते Chāṇ.82. (
    -नः) an old ox. ˚ता, ˚त्वम् poverty, indigence.
    -धर्म a. unrighteous, impious, unholy.
    -धूम a. smokeless.
    -धौत a. cleansed, rendered clean; निर्धौत- दानामलगण्डभित्तिर्वन्यः सरित्तो गज उन्ममज्ज R.5.43.
    -नमस्कार a.
    1 not courteous or civil, not respecting any one.
    -2 disrespected, despised.
    -नर a. abandoned by men, deserted.
    -नाणक a. coinless, penniless; Mk.2.
    -नाथ a. without a guardian or master. ˚ता
    1 want of protection.
    -2 widowhood.
    -3 orphanage.
    -नाभि a. going or reaching beyond the navel; निर्नाभि कौशेयमुपात्तबाणम् Ku.7.7.
    -नायक a. having no leader or ruler, anarchic.
    -नाशन, -नाशिन् a. expelling, banishing.
    -निद्र a. sleepless, wakeful.
    -निमित्त a.
    1 causeless.
    -2 disinterested.
    -निमेष a. not twinkling.
    -बन्धु a. without kindred or relation, friendless.
    -बल n. powerless, weak, feeble.
    -बाध a.
    1 unobstructed.
    -2 unfrequented, lonely, solitary.
    -3 unmolested.
    (-धः) 1 a part of the marrow.
    -2 a knob.
    -बीज a. seedless, impotent. (
    -जा) a sort of grape (Mar. बेदाणा).
    -बुद्धि a. stupid, ignorant, foolish.
    -बुष, -बुस a. unhusked, freed from chaff.
    -भक्त a. taken without eating (as a medicine).
    -भय a.
    1 fearless, undaunted.
    -2 free from danger, safe, secure; निर्भयं तु भवेद्यस्य राष्ट्रं बाहुबलाश्रितम् Ms.9.255.
    -भर a.
    1 excessive, vehement, violent, much, strong; त्रपाभरनिर्भर- स्मरशर &c. Gīt.12; तन्व्यास्तिष्ठतु निर्भरप्रणयिता मानो$पि रम्यो- दयः Amaru.47.
    -2 ardent.
    -3 fast, close (as embrace); कुचकुम्भनिर्भरपरीरम्भामृतं वाञ्छति Gīt.; परिरभ्य निर्भरम् Gīt.1.
    -4 sound, deep (as sleep).
    -5 full of, filled with (at the end of comp.); आनन्द˚, गर्व˚ &c. (
    -रः) a servant receiving no wages. (
    -रम्) excess. (
    -रम् ind.)
    1 ex- cessively, exceedingly, intensely.
    -2 soundly.
    -भाग्य a. unfortunate, unlucky.
    -भाज्य a. to be separated; स निर्भाज्यः स्वकादंशात् किंचिद्दत्वोपजीवनम् Ms.9.27.
    -भृतिः a. without wages, hireless.
    -भोगः a. not fond of plea- sures.
    -मक्षिक a. 'free from flies', undisturbed, private, lonely. (
    -कम्) ind. without flies, i. e. lonely, private; कृतं भवतेदानीं निर्मक्षिकम् Ś.2,6.
    -मज्ज a. fatless, meagre.
    -मत्सर a. free from envy, unenvious; निर्मत्सरे मत्समे वत्स... वसुन्धराभारमारोप्य Rāmāyaṇachampū.
    -मत्स्य a. fishless.
    -मद a.
    1 not intoxicated, sober, quiet.
    -2 not proud, humble.
    -3 sad, sorry.
    -4 not in rut (as an elephant).
    -मनुज, -मनुष्य a. tenantless, uninhabited, deserted by men.
    -मन्तु a. faultless, innocent.
    -मन्त्र a.
    1 a ceremony, unaccompanied by holy texts.
    -2 not familiar with holy texts; Mb.12.36.43.
    -मन्यु, -मन्युक a. free from anger; Mb.5.133.4.
    -मम a.
    1 free from all connections with the outer world, who has renounced all worldly ties; संसारमिव निर्ममः (ततार) R.12.6; Bg.2.71; निराशीर्निर्ममो भूत्वा युध्यस्व विगतज्वरः 3.3.
    -2 unselfish, disinterested.
    -3 indifferent to (with loc.); निर्ममे निर्ममो$र्थेषु मथुरां मधुराकृतिः R.15.28; प्राप्तेष्वर्थेषु निर्ममाः Mb.
    -4 an epithet of Śiva.
    -मर्याद a.
    1 boundless, immeasurable.
    -2 transgressing the limits of right or propriety, unrestrained, unruly, sinful, criminal; मनुजपशुभिर्निर्मर्यादैर्भवद्भिरुदायुधैः Ve.3.22.
    -3 confused.
    -4 insolent, immodest. (
    -दम्) ind. confusedly, topsy- turvy. (
    -दम्) confusion, disorder.
    -मल a.
    1 free from dirt or impurities, clear, pure, stainless, unsullied (fig. also); नीरान्निर्मलतो जनिः Bv.1.63.
    -2 resplendent, bright; Bh.1.56.
    -3 sinless, virtuous; निर्मलाः स्वर्गमायान्ति सन्तः सुकृतिनो यथा Ms.8.318.
    (-लम्) 1 talc.
    -2 the remainings of an offering made to a deity. ˚उपलः a crystal.
    - मशक a. free from gnats.
    -मांस a. fleshless; स्वल्प- स्नायुवसावशेषमलिनं निर्मांसमप्यस्थिकम् Bh.2.3.
    -मान a.
    1 without self-confidence.
    -2 free from pride.
    -मानुष a. uninhabited, desolate.
    -मार्ग a. roadless, pathless.
    -मिथ्य a. not false, true; H. Yoga.
    -मुटः 1 a tree bearing large blossoms.
    -2 the sun.
    -3 a rogue. (
    -टम्) a large free market or fair.
    -मूल a.
    1 rootless (as a tree).
    -2 baseless, unfounded (statement, charge &c.).
    -3 eradicated.
    -मेघ a. cloudless.
    -मेध a. without un- derstanding, stupid, foolish, dull.
    -मोह a. free from illusion. (
    -हः) an epithet of Śiva.
    -यत्न a. inactive, lazy, dull.
    -यन्त्रण a.
    1 unrestrained, unobstructed, uncontrolled, unrestricted.
    -2 unruly, self-willed, in- dependent.
    (-णम्) 1 squeezing out.
    -2 absence of restraint, independence.
    -यशस्क a. without fame, dis- creditable, inglorious.
    -युक्त a.
    1 constructed, built.
    -2 directed.
    -3 (in music) limited to metre and mea- sure.
    -युक्ति f.
    1 disunion.
    -2 absence of connection or government.
    -3 unfitness, impropriety.
    -युक्तिक a.
    1 disjoined, unconnected.
    -2 illogical, unmeaning.
    -3 unfit, improper.
    -यूथ a. separated from the herd, strayed from the flock (as an elephant).
    -यूष = निर्यास.
    -योगक्षेम a. free from care (about acquisition); Bg.2. 45.
    -रक्त a. (
    -नीरक्त) colourless, faded.
    -रज, -रजस्क a.
    (-नीरज, नीरजस्क) 1 free from dust.
    -2 devoid of passion or darkness. (
    -जः) an epithet of Śiva.
    -रजस् (नरिजस्) a. see
    नीरज. (-f.) a woman not men- struating. ˚तमसा absence of passion or darkness.
    -रत (नीरत) a. not attached to, indifferent.
    -रन्ध्र a.
    (नीरन्ध्र) 1 without holes or interstices, very close or contiguous, thickly situated; नीरन्ध्रनीरनिचुलानि सरित्तटानि U.2.23.
    -2 thick, dense.
    -3 coarse, gross.
    -रव a. (
    -नीरव) not making any noise, noiseless; गतिविभ्रमसाद- नीरवा (रसना) R.8.58.
    -रस a.
    (नीरस) 1 tasteless, unsavoury, flavourless.
    -2 (fig.) insipid, without any poetic charm; नीरसानां पद्मानाम् S. D.1.
    -3 sapless, without juice, withered or dried up; Ś. Til.9.
    -4 vain, use- less, fruitless; अलब्धफलनीरसान् मम विधाय तस्मिन् जने V.2.11.
    -5 disagreeable.
    -6 cruel, merciless. (
    -सः) the pomegranate.
    - रसन a. (
    नीरसन) having no girdle (रसना); Ki.5.11.
    -रुच् a. (
    नीरुच्) without lustre, faded, dim; परिमलरुचिराभिर्न्यक्कृतास्तु प्रभाते युवतिभिरुप- भोगान्नीरुचः पुष्पमालाः Śi.11.27.
    -रुज्, -रुज a. (नीरुज्, नीरुज) free from sickness, healthy, sound; नीरुजस्य किमौषधैः H.1.
    -रूप a. (नीरूप) formless, shapeless.
    (-पः) 1 air, wind.
    -2 a god. (
    -पम्) ether.
    -रोग a. (नीरोग) free from sickness or disease, healthy, sound; यथा नेच्छति नीरोगः कदाचित् सुचिकित्सकम् Pt.1.118.
    -लक्षण a.
    1 having no auspicious marks, ill-featured.
    -2 undisting- uished.
    -3 unimportant, insignificant.
    -4 unspotted.
    -5 having a white back.
    -लक्ष्य a. invisible.
    -लज्ज a. shameless, impudent.
    -लाञ्छनम् the marking of dome- stic animals (by perforating the nose &c.).
    -लिङ्ग a. having no distinguishing or characteristic marks.
    -लिप्त a.
    1 unanointed.
    -2 undefiled, unsullied.
    -3 indifferent to.
    (-प्तः) 1 N. of Kṛiṣṇa.
    -2 a sage.
    -लून a. cut through or off.
    -लेप a.
    1 unsmeared, unanointed; निर्लेपं काञ्चनं भाण्डमद्भिरेव विशुध्यति Ms.5.112.
    -2 stainless, sinless. (
    -पः) a sage.
    -लोभ a. free from desire or avarice, unavaricious.
    -लोमन् a. devoid of hair, hairless.
    -वंश a. without posterity, childless.
    1 not speaking, silent.
    -2 unobjectionable, blameless; (for other senses see the word separately).
    -नम् ind. silently; माल्येन तां निर्वचनं जघान Ku.7.19.
    -वण, -वन a.
    1 being out of a wood.
    -2 free from woods.
    -3 bare, open.
    -वत्सल a. not loving or fondling (esp. children); निर्वत्सले सुतशतस्य विपत्तिमेतां त्वं नानुचिन्तयसि Ve.5.3.
    -वर = निर्दरम् q. v.
    -वसु a. destitute of wealth, poor.
    -वाच्य a.
    1 not fit to be said.
    -2 blameless, unobjectionable; सखीषु निर्वाच्य- मधार्ष्ट्यदूषितं प्रियाङ्गसंश्लेषमवाप मानिनी Ki.8.48.
    -वात a. free or sheltered from wind, calm, still; हिमनिष्यन्दिनी प्रातर्निर्वातेव वनस्थली R.15.66. (
    -तः) a place sheltered from or not exposed to wind; निर्वाते व्यजनम् H.2.124.
    -वानर a. free from monkeys.
    -वायस a. free from crows.
    -वार्य a.
    1 irresistible.
    -2 acting fearlessly or boldly.
    -विकल्प, -विकल्पक a.
    1 not admitting an alternative.
    -2 being without determination or resolu- tion.
    -3 not capable of mutual relation.
    -4 conditioned.
    -5 undeliberative.
    -6 recognizing no such distinction as that of subject and object, or of the knower and the known; as applied to समाधि or contemplation, it is 'an exclusive concentration upon the one entity without distinct and separate consciousness of the knower, the known, and the knowing, and without even self-consciousness'; निर्विकल्पकः ज्ञातृज्ञानादिविकल्पभेद- लयापेक्षः; नो चेत् चेतः प्रविश सहसा निर्विकल्पे समाधौ Bh.3.61; आत्मारामा विहितरतयो निर्विकल्पे समाधौ Ve.1.23.
    -7 (in phil.) not arising from the relation of the qualifier and the qualified, (विशेषणविशेष्यसंबन्धानवगाहि प्रत्यक्षं ज्ञानम्) said of knowledge not derived from the senses, as घटत्व. (
    -ल्पम्) ind. without hesitation or wavering.
    -विकार a.
    1 unchanged, unchangeable, immutable.
    -2 not dispos- ed; तौ स्थास्यतस्ते नृपती निदेशे परस्परावग्रहनिर्विकारौ M.5.14.
    -3 disinterested; तरुविटपलतानां बान्धवो निर्विकारः Ṛs.2.28. (
    -रः) the Supreme deity.
    -विकास a. unblown.
    -विघ्न a. uninterrupted, unobstructed, free from impediments; निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा. (
    -घ्नम्) absence of impedi- ment.
    -विचार a. not reflecting, thoughtless, incon- siderate; रे रे स्वैरिणि निर्विचारकविते मास्मत्प्रकाशीभव Chandr. 1.2. (
    -रम्) ind. thoughtlessly, unhesitatingly.
    -वि- चिकित्स a. free from doubt or reflection.
    -विचेष्ट a. motionless, insensible; यो हि दिष्टमुपासीनो निर्विचेष्टः सुखं शयेत् Mb.3.32.14.
    -वितर्क a. unreflecting.
    -विनोद a. without amusement, void of pastime, diversion or solace; शङ्के रात्रौ गुरुतरशुचं निर्विनोदां सखीं ते Me.9.
    -विन्ध्या N. of a river in the Vindhya hills; निर्विन्ध्यायाः पथि भव रसाभ्यन्तरः सन्निपत्य Me.28.
    -विमर्श a.
    1 void of reflec- tion, thoughtless.
    -2 not having विमर्श Sandhi.
    -विवर a.
    1 having no opening or cavity.
    2 without interstices or interval, close, compact; घटते हि संहततया जनितामिदमेव निर्विवरतां दधतोः Śi.9.44.
    -विवाद a.
    1 not contending or disagreeing.
    -2 undisputed, not contra- dicted or disputed, universally acknowledged.
    -विवेक a. indiscreet, void of judgment, wanting in discrimination, foolish.
    -विशङ्क a. fearless, undaunted, confident; Ms.7.176; यस्मिन्कृत्यं समावेश्य निर्विशङ्केन चेतसा । आस्यते सेवकः स स्यात् कलत्रमिव चापरम् ॥ Pt.1.85.
    -विशेष a. showing or making no difference, indiscriminating, without dis- tinction; निर्विशेषा वयं त्वयि Mb.; निर्विशेषो विशेषः Bh.3.5. 'a difference without distinction'.
    -2 having no difference, same, like, not differing from (oft. in comp.); निर्विशेषाकृति 'having the same form'; प्रवातनीलो- त्पलनिर्विशेषम् Ku.1.46; स निर्विशेषप्रतिपत्तिरासीत् R.14.22.
    -3 indiscriminate, promiscuous. (
    -षः) absence of difference. (निर्विशेषम् and निर्विशेषेण are used adverbially in the sense of 'without difference', 'equally', indiscrimi- nately'; क्रुद्धेन विप्रमुक्तो$यं निर्विशेषं प्रियाप्रिये Rām.7.22.41. स्वगृहनिर्विशेषमत्र स्थीयताम् H.1; R.5.6.).
    -विशेषण a. without attributes.
    -विष a. poisonless (as a snake); निर्विषा डुण्डुभाः स्मृताः.
    -विषङ्ग a. not attached, indifferent.
    -विषय a.
    1 expelled or driven away from one's home, residence or proper place; मनोनिर्विषयार्थकामया Ku.5.38; R.9.32; also
    -निर्विषयीकृत; वने प्राक्कलनं तीर्थं ये ते निर्विषयी- कृताः Rām.2.14.4.
    -2 having no scope or sphere of action; किंच एवं काव्यं प्रविरलविषयं निर्विषयं वा स्यात् S. D.1.
    -3 not attached to sensual objects (as mind).
    -विषाण a. destitute of horns.
    -विहार a. having no pleasure.
    -वीज, -बीज a.
    1 seedless.
    -2 impotent.
    -3 causeless.
    -वीर a.
    1 deprived of heroes; निर्वीरमुर्वीतलम् P. R.1.31.
    -2 cowardly.
    -वीरा a woman whose husband and children are dead.
    -वीर्य a. powerless, feeble, unmanly, impotent; निर्वीर्यं गुरुशापभाषितवशात् किं मे तवेवायुधम् Ve.3.34.
    -वीरुध, -वृक्ष a. treeless.
    -वृत्ति f. accomplishment, achievement; अत आसां निर्वृत्त्या अपवर्गः स्यात् । आतण्डुलनिर्वृत्तेः आ च पिष्टनिर्वृत्तेरभ्यास इति ॥ ŚB. on MS.11.1.27. -a. having no occupation, destitute. See निर्वृति.
    -वृष a. depriv- ed of bulls.
    -वेग a. not moving, quiet, calm.
    -वेतन a honorary, unsalaried.
    -वेद a. not acknowledging the Vedas, an atheist, infidel.
    -वेष्टनम् a. a weaver's shuttle.
    -वैर a. free from enmity, amicable, peaceable. (
    -रम्) absence of enmity.
    -वैलक्ष्य a. shameless.
    -व्यञ्जन a.
    1 straight-forward.
    -2 without condiment. (
    -नम् ind.) plainly, in a straight-forward or honest manner.
    -व्यथ, -न a.
    1 free from pain.
    -2 quiet, calm.
    -व्यथनम् a hole; छिद्रं निर्व्यथनम् Ak.
    -व्यपेक्ष a. indifferent to, regardless of; मृग्यश्च दर्भाङ्कुरनिर्व्यपेक्षास्तवागतिज्ञं समबोधयन् माम् R.13.25;14.39.
    -व्यलीक a.
    1 not hurting or offending.
    -2 without pain.
    -3 pleased, doing anything willingly.
    -4 sincere, genuine, undissembling.
    -व्यवधान a. (ground) uncovered, bare.
    -व्यवश्थ a. moving hither and thither.
    -व्यसन a. free from bad inclination.
    -व्याकुल a. calm.
    -व्याघ्र a. not haunted or infested by tigers.
    -व्याज a.
    1 candid, upright, honest, plain.
    -2 without fraud, true, genuine.
    -3 got by heroism or daring deeds (not by fraud or cowardly conduct); अशस्त्रपूतनिर्व्याजम् (महामांसम्) Māl.5.12. (v. l.)
    -4 not hypocritical; धर्मस्य निर्व्याजता (विभूषणम्) Bh.2.82. (
    -जम् ind.) plainly, honestly, candidly; निर्व्याजमालिङ्गितः Amaru.85.
    -व्याजीकृत a. made plain, freed from deceit.
    -व्यापार a.
    1 without employment or business, free from occupation; तं दधन्मैथिलीकण्ठनिर्व्यापारेण बाहुना R.15.56.
    -2 motionless; U.6.
    -व्यावृत्ति a. not invol- ving any return (to worldly existence).
    -व्रण a.
    1 un- hurt, without wounds.
    -2 without rents.
    -व्रत a. not observing vows.
    -व्रीड a. shameless, impudent.
    -हिमम् cessation of winter.
    -हेति a. weaponless.
    -हेतु a. cause- less, having no cause or reason.
    -ह्रीक a.
    1 shameless, impudent.
    -2 bold, daring.

    Sanskrit-English dictionary > निर् _nir

  • 10 compono

    com-pōno ( conp-), posui (COMPOSEIVERVNT, C. I. L. 1, 199, 2), positum (compostus, Plaut. Mil. 4, 7, 21 Lorenz; Verg. A. 1, 249; Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; Varr ap. Sen. Ep. 56, 6), 3, v. a., to put, place, lay, bring or set together, to unite, join, connect, collect, aggregate, compose, to order, arrange, adjust, etc. (class. and very freq.).
    I.
    In gen., of different objects.
    A. 1.
    Of things in gen.:

    aridum lignum,

    Hor. C. 3, 17, 14:

    composita fronde,

    Prop. 1, 20, 22:

    uvas in tecto in cratibus,

    Cato, R. R. 112, 2:

    in quo (loco) erant ea conposita, quibus rex te numerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17:

    (amomum) manipulatim leniter componitur,

    Plin. 12, 13, 28, § 48:

    amphoras in culleum,

    Cato, R. R. 113, 2:

    ligna in caminum,

    id. ib. 37, 5.—
    b.
    To bring into contact, fit together, join:

    quid... in operibus manu factis tam compositum tamque compactum et coagmentatum inveniri potest?

    Cic. Fin. 3, 22, 74: cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis conpono, Lucil. ap. Non. p. 260, 28:

    tum latus conponit lateri et cum pectore pectus,

    id. ib. p. 260, 30:

    conponens manibusque manus atque ori bus ora,

    Verg. A. 8, 486:

    Mercurio Sais fertur Virgineum conposuisse latus,

    Prop. 2, 2, 12; cf.

    caput,

    Tib. 1, 5, 8.—Hence, of broken limbs, etc., med. t. t., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 10, 2:

    jugulum,

    id. 8, 8, 8 et saep.—
    c.
    Esp., to pack up for a journey, etc.:

    omnia composta sunt quae donavi,

    Plaut. Mil. 4, 7, 21:

    i ergo intro et compone quae tecum simul Ferantur,

    Ter. Hec. 4, 3, 5:

    dum tota domus raeda componitur una,

    Juv. 3, 10.—
    2.
    Of persons:

    is (Saturnus) genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit,

    Verg. A. 8, 322:

    et tabula una duos poterit componere amantes,

    Prop. 2, 26, 33 (3, 22, 13); cf. II. C. 5. infra.—
    B.
    To set in opposition.
    1.
    To bring together in hostility, to oppose, to couple, pair, match in combat (cf. compositio, III.); esp. of gladiators, etc.: Samnis, spurcus homo, cum Pacideiano conponitur, optimus multo Post homines natos gladiator qui fuit unus, Lucil. Sat. ap. Non. p. 257, 18; cf. Cic. Opt. Gen. 6, 17:

    Rupili et Persi par pugnat, uti non Compositum melius cum Bitho Bacchius,

    Hor. S. 1, 7, 20 Orell. ad loc.:

    staturam habere Threcis cum Threce conpositi,

    Sen. Q. N. 4, praef. 8;

    and in gen.: si quis casus duos inter se bonos viros composuerit,

    Quint. 2, 17, 34:

    cuive virum mallem memet componere,

    Sil. 10, 70:

    componimur Vecordi Decio,

    id. 11, 212:

    hunc fatis,

    id. 1, 39:

    cum ventis, pelagique furentibus undis Composuit mortale genus,

    Luc. 3, 196;

    and fig.: pergis pugnantia secum Frontibus adversis componere,

    Hor. S. 1, 1, 103:

    ecce par deo dignum, vir fortis cum fortuna mala conpositus,

    Sen. Prov. 1, 2, 9:

    non illa (rhetorice) secum ipsa componitur,

    Quint. 2, 17, 33;

    and of a judicial contest: accita Epicharis et cum indice composita,

    confronted, Tac. A. 15, 51; 16, 10.—
    2.
    To oppose by way of comparison, to compare, contrast.
    (α).
    With acc. and dat.: quid est, cur componere ausis mihi te aut me tibi? Att. ap. Non. p. 257, 15 (Trag. Rel. v. 147 Rib.):

    nec divis homines componier aequom'st,

    Cat. 68, 141: composita dicta evolvunt, Quae cum componas, dicta factis discrepant, Att. ap. Non. p. 260, 21 (Trag. Rel. v. 48 Rib.):

    si parva licet conponere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    parvis conponere magna solebam,

    id. E. 1, 23; Ov. M. 5, [p. 392] 416:

    audes cladi componere nostrae, Nympha, tuam?

    id. ib. 15, 530:

    divinis humana,

    Aus. Ecl. 1, 10.—
    (β).
    With acc. and cum:

    ubi Metelli dicta cum factis conposuit,

    Sall. J. 48, 1: causam suam cum causa adversarii. Quint. 7, 2, 22.
    II.
    In partic.
    A.
    Of the parts of a whole, or of a whole as made up of parts.
    1. (α).
    With ex:

    exercitus ejus conpositus ex variis gentibus,

    Sall. J. 18, 3:

    genus humanum ex corpore et anima conpositum,

    id. ib. 2, 1:

    liber ex alienis orationibus compositus,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

    antidoton... ex multis atque interim contrariis quoque inter se effectibus,

    Quint. 1, 10, 6:

    ex quo (umore) componi debet (medicamentum),

    Cels. 6, 7, 1 fin.
    (β).
    With abl.:

    mensam gramine,

    Sil. 15, 51.—
    (γ).
    With acc. alone:

    medicamentum,

    Col. 6, 4, 1; Scrib. Comp. 10.—
    2.
    Esp., of buildings, etc., to construct, build:

    qui cuncta conposuit,

    i. e. the Creator, Cic. Univ. 13:

    urbem,

    Verg. A. 3, 387:

    illa (templa) deis,

    Ov. F. 1, 708 Burm. ad loc.:

    aggere conposito tumuli,

    Verg. A. 7, 6:

    deletas Thebas,

    Prop. 2, 6, 5.—
    3.
    Of words, to compound:

    vitilitigatores ex vitiis et litigatoribus, Plin. praef. § 32: verba composita (opp. simplicia),

    Quint. 1, 5, 3.—
    4.
    Of writings, speeches, etc.
    a.
    To compose, write, construct (very freq.):

    leges,

    Lucr. 4, 966:

    compone hoc, quod postulo, de argento: de reliquo videro,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36:

    quartum librum,

    id. de Or. 2, 55, 224:

    libros,

    id. Fam. 16, 20; Plin. Ep. 9, 9, 1:

    libellos,

    Quint. 12, 8, 5:

    actiones,

    Cic. Att. 6, 1, 8; Quint. 11, 3, 68:

    argumentum,

    Cic. Att. 15, 4, 3:

    edictum eis verbis,

    id. Verr. 2, 1, 45, § 116:

    edictum eorum arbitratu,

    id. ib. 2, 1, 46, §

    119: artes,

    books of instruction, id. Brut. 12, 48; id. Ac. 2, 13, 40:

    artificium,

    id. de Or. 2, 19, 83:

    commentarium consulatus mei,

    id. Att. 1, 19, 10; Quint. 1, 8, 19:

    quarum (litterarum) exemplum,

    Cic. Agr. 2, 20, 53:

    quandam disciplinae formulam,

    id. Ac. 1, 4, 17:

    stipulationum et judiciorum formulas,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    interdictum,

    id. Caecin. 21, 59:

    poema,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 4; cf. Hor. Ep. 2, 1, 77; Ov. Tr. 5, 12, 60:

    senatus consultum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    testimonium,

    id. Att. 15, 15, 1:

    verba ad religionem deorum immortalium,

    id. Dom. 47, 124:

    de judicialibus causis aliqua,

    Quint. 3, 6, 104:

    aliquid de ratione dicendi, id. prooem. 1: quae de ortu vitaque Scapulae composita erant,

    Tac. A. 16, 14:

    Apion... inmortalitate donari a se scripsit ad quos aliqua conponebat, Plin. praef. § 25: carmen,

    Cic. Mur. 12, 26:

    carmina,

    Tac. Or. 12; id. A. 3, 49:

    epistulas,

    id. ib. 2, 70:

    litteras nomine Marcelli,

    Liv. 27, 28, 4; Tac. A. 11, 20:

    orationem habere ad conciliandos plebis animos conpositam,

    Liv. 1, 35, 2:

    blanditias tremula voce,

    Tib. 1, 2, 91:

    meditata manu verba trementi,

    Ov. M. 9, 521:

    versus,

    Hor. S. 1, 4, 8:

    mollem versum,

    Prop. 1, 7, 19:

    cantus,

    Tib. 1, 2, 53:

    in morem annalium,

    Tac. Or. 22:

    orationes adversus aliquem,

    id. ib. 37:

    litteras ad aliquem,

    id. A. 15, 8; 14, 22:

    probra in Gaium,

    id. ib. 6, 9;

    14, 50: multa et atrocia in Macronem,

    id. ib. 6, 44 (38) et saep.—
    b.
    Transf., of the subjects, etc., treated, to write about, treat, celebrate:

    tuas laudes,

    Tib. 4, 1, 35:

    res gestas,

    Hor. Ep. 2, 1, 251:

    tempora Iliaca,

    Vell. 1, 3, 2:

    bellum Troicum,

    id. 1, 5, 3:

    Juli Africani vitam componendo, spem hominibus fecisti plurium ejus modi librorum,

    Tac. Or. 14:

    veteres populi Romani res,

    id. A. 4, 32:

    Neronis res,

    id. ib. 1, 1; 11, 11.—
    B.
    From the notion of closing.
    1.
    To put away, put aside, put in place:

    armamentis conplicandis, conponendis studuimus,

    i. e. folding up the sails and lowering the masts, Plaut. Merc. 1, 2, 80:

    (tempus) ad componenda armamenta expediendumque remigem,

    Liv. 26, 39, 8:

    vela contrahit malosque inclinat et simul armamenta componens, etc.,

    id. 36, 44, 2:

    arma,

    Hor. C. 4, 14, 52:

    tristes istos conpone libellos,

    put aside, Prop. 1, 9, 13.—
    2.
    To store up, put away, collect:

    nec... Aut conponere opes norant aut parcere parto,

    Verg. A. 8, 317:

    ego conposito securus acervo Despiciam dites,

    Tib. 1, 1, 77;

    so fig.: condo et compono quae mox depromere possim,

    Hor. Ep. 1, 1, 12.— So esp. to preserve, pack, put up fruits, meat, etc., for future use:

    pernas,

    Cato, R. R. 162, 12:

    tergora (suis),

    Col. 12, 55, 2: siccatos coliculos, id. 12, 9, 1:

    caepam in fidelia,

    id. 12, 10, 2:

    herbas,

    id. 12, 13, 2:

    poma,

    id. 12, 47, 5:

    olivas,

    Pall. Nov. 22, 5:

    herbam olla nova,

    Scrib. Comp. 60:

    faenum,

    Dig. 19, 2, 11, § 4:

    fructus in urceis, capsellis,

    ib. 33, 7, 12, §1.—
    3.
    Of the ashes or remains of the dead, to adjust, lay out, to collect and inurn, inter, bury:

    tu mea conpones et dices, ossa, Properti, Haec tua sunt,

    Prop. 2, 24, 35 (3, 19, 19):

    cinerem,

    Ov. F. 3, 547:

    cinerem ossaque,

    Val. Fl. 7, 203:

    sic ego conponi versus in ossa velim,

    Tib. 3, 2, 26.—Hence, in gen., of persons, to bury:

    quem... prope cognatos conpositum cineres,

    Cat. 68, 98:

    omnes composui (meos),

    Hor. S. 1, 9, 28:

    compositi busta avi,

    Ov. F. 5, 426:

    Pisonem Verania uxor... T. Vinium Crispina filia composuere,

    Tac. H. 1, 47:

    componi tumulo eodem,

    Ov. M. 4, 157:

    toro Mortua componar,

    id. ib. 9, 504:

    alto Conpositus lecto,

    Pers. 3, 104:

    aliquem terra,

    Sil. 9, 95.—
    4. a.
    Of things: omnia noctis erant placida composta quiete, Varr. Atac. ap. Sen. Contr. 3, 16:

    cum mare compositum est,

    Ov. A. A. 3, 259:

    aquas,

    id. H. 13, 136:

    fessum tumentes Composuit pelagus ventis patientibus undas,

    Luc. 5, 702.—
    b.
    Of persons:

    nec vigilantibus, sed etiam quiete compositis,

    Quint. 11, 2, 5:

    ubi jam thalamis se conposuere,

    Verg. G. 4, 189:

    defessa membra,

    id. ib. 4, 438:

    si bene conpositus somno vinoque jacebit,

    Ov. Am. 1, 4, 53.—
    5.
    To end strife, confusion, etc., to compose, pacify, allay, settle, calm, appease, quiet, tranquillize, reconcile, etc., that which is disturbed or at variance.
    a.
    With personal object:

    aversos amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    ceteros clementia,

    Tac. A. 12, 55:

    comitia praetorum,

    id. ib. 14, 28; id. H. 1, 85:

    juvenes concitatos,

    Quint. 1, 10, 32; cf.:

    barbarum animos,

    Tac. A. 14, 39:

    gentem,

    Sil. 17, 356.—Esp. of the mind:

    prima (pars philosophiae) conponit animum,

    Sen. Ep. 89, 9:

    argumentum conpositae mentis,

    id. ib. 2, 1; Cels. 3, 18; Sil. 11, 352:

    mentem somno,

    id. 3, 162:

    religio saevas componit mentis,

    id. 13, 317.—
    b.
    Of places, countries, etc.:

    C. Caesar componendae Armeniae deligitur,

    Tac. A. 2, 4:

    Campaniam,

    id. H. 4, 3:

    Daciam,

    id. ib. 3, 53.—
    c.
    With abstr. or indef. objects:

    si possum hoc inter vos conponere,

    Plaut. Curc. 5, 3, 23; cf.:

    vides, inter nos sic haec potius cum bona Ut componamus gratia quam cum mala?

    Ter. Phorm. 4, 3, 17:

    gaudens conponi foedere bellum,

    Verg. A. 12, 109; so,

    bellum,

    Sall. J. 97, 2; Nep. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Vell. 2, 25, 1; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 3:

    bella,

    Tac. A. 3, 56:

    cum vellet pro communi amico controversias regum componere,

    Caes. B. C. 3, 109:

    uti per colloquia omnes controversiae componantur,

    id. ib. 1, 9 fin.:

    curas,

    Verg. A. 4, 341; Sil. 12, 682:

    lites,

    Verg. E. 3, 108:

    seditionem civilem,

    Suet. Caes. 4:

    statum Orientis,

    id. Calig. 1:

    Romanus Ardeae turbatas seditione res... composuit,

    Liv. 4, 10, 6; 3, 53, 1:

    legatorum res et bello turbatas,

    id. 45, 16, 2:

    res Germanicas,

    Suet. Vit. 9:

    discordias,

    Tac. H. 4, 50:

    compositis praesentibus,

    id. A. 1, 45:

    odia et certamina,

    id. ib. 15, 2.—Less freq. transf., with the result as object:

    pacem componi volo Meo patri cum matre,

    Plaut. Merc. 5, 2, 113:

    si pax cum Carthaginiensibus componi nequisset,

    Liv. 30, 40, 13:

    at me conposita pace fefellit Amor,

    Prop. 2, 2, 2:

    pax circa Brundusium composita,

    Vell. 2, 75, 3:

    pacem cum Pyrrho,

    Just. 18, 2, 6; cf. D. 2. infra.—
    d.
    Absol.:

    coheredes mei conponere et transigere cupiebant,

    Plin. Ep. 5, 1, 7; and so impers. pass.:

    posteaquam id quod maxime volui fieri non potuit, ut componeretur,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    Pompei summam esse... voluntatem, ut componeretur atque ab armis discederetur,

    Caes. B. C. 3, 16.—
    C. 1.
    In gen., to arrange, adjust, order, set in order:

    aulaeis se superbis Aurea sponda, of one's attitude on a couch,

    Verg. A. 1, 697:

    ad ictum militaris gladii conposita cervice,

    Sen. Cons. Marc. 26, 2:

    diductis aedificia angulis vidimus moveri iterumque conponi,

    id. Q. N. 6, 30, 4:

    si ad rem pertinet, quomodo caelo adfecto conpositisque sideribus quodque animal oriatur,

    Cic. Div. 2, 47, 98:

    tibi enim gratias agebat, quod signa componenda suscepisses,

    id. Att. 4, 9, 1.—
    2.
    Esp., milit. t. t.:

    se ad confligendum, Sisenn. ap. Non p. 257, 13: exercitum in hibernaculis, Sali J. 103, 1: in secunda (acie) cohortis, id. H. inc. Fragm. 44 Dietsch: stabant conpositi suis quisque ordinibus (opp. incompositi),

    Liv. 44, 38, 11:

    conpositi numero in turmas,

    Verg. A. 11, 599:

    cunctos licentia vagos compositus invadit = compositis ordinibus,

    Tac. H. 4, 35:

    agmen,

    id. ib. 2, 89; 5, 1; id. A. 12, 16:

    ordines,

    id. H. 4, 33:

    vagos paventesque Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. ib. 3, 35:

    pugnae exercitum,

    id. A. 13, 40:

    auxilia in numerum legionis,

    id. ib. 2, 80 Nipp. ad loc.:

    equitem per turmas,

    id. ib. 15, 29:

    insidias in montibus,

    Just. 1, 3, 11.—
    3.
    Of the order of words in language: quam lepide lexeis compostae! ut tesserulae omnes Arte pavimento atque emblemate vermiculato, Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; id. ap. Cic. Or. 44, 149; cf. id. ib. sq.:

    ut aptior sit oratio, ipsa verba compone,

    id. Brut. 17, 68.—
    4.
    With reference to orderly appearance, etc., of the clothing, hair; the expression of the countenance, etc., to lay, smooth, adjust:

    suon quisque loco'st? Vide capillum, satin compositu'st commode?

    Plaut. Most. 1, 3, 97:

    composito et delibuto capillo,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    comas,

    Ov. R. Am. 679:

    crines,

    Verg. G. 4, 417:

    ne turbarentur comae, quas componi, etc.,

    Quint. 11, 3, 148:

    togam,

    to lay in proper folds, Hor. S. 2, 3, 77; Quint. 11, 3, 156; cf.:

    nec tamen ante adiit... Quam se composuit, quam circumspexit amictus,

    Ov. M. 4, 318:

    pulvinum facili manu,

    id. A. A. 1, 160; cf.

    torum,

    id. F. 3, 484:

    jam libet componere voltus,

    id. M. 13, 767:

    vultu composito, ne laeti excessu principis, etc.,

    Tac. A. 1, 7; Plin. Ep. 3, 16, 5; cf.:

    (Tiberius) compositus ore,

    id. ib. 2, 34:

    vultum natura horridum... efferabat, componens ad speculum in omnem terrorem,

    distorting, Suet. Calig. 50.—
    5.
    In gen., to adjust, arrange, regulate, for the expression of something, or to accord with something; usu. ad aliquid:

    ad abstinentiam rursus, non secus ac modo ad balineum animum vultumque conposui,

    Plin. Ep. 7, 1, 6:

    orationis ipsius vultus ad id, quod efficere intendimus, compositus,

    Quint. 9, 1, 21:

    utraque manu ad modum aliquid portantium composita,

    id. 11, 3, 120:

    ge. stum oratoris ad similitudinem saltationis,

    id. 1, 11, 19:

    figuram ad imitationem alterius scripturae,

    id. 9, 2, 34:

    nec ad votum composita civitas,

    Tac. Or. 41:

    cuncta ad decorem inperi conposita,

    id. H. 1, 71:

    cunctis ad tristitiam conpositis,

    id. A. 3, 1. —Less freq. with dat.:

    voltus conponere famae Taedet,

    to adapt, Tib. 4, 7, 9:

    venturis carbasa ventis,

    Luc. 3, 596:

    me quoque mittendis rectum componite telis,

    id. 3, 717. —With in:

    Nero itinera urbis... veste servili in dissimulationem sui compositus pererrabat,

    disguised, made up, Tac. A. 13, 25. —
    D. (α).
    With acc.:

    ego itinera sic composueram, ut Nonis Quinctilibus Puteolis essem,

    Cic. Att. 15, 26, 3:

    quod adest memento Componere aequus,

    Hor. C. 3, 29, 33:

    conposita atque constituta re publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42:

    necdum compositis maturisve satis consiliis,

    Liv. 4, 13, 5:

    (diem) totum in consideranda causa componendaque posuisse,

    Cic. Brut. 22, 87:

    tempus in cognoscendis componendisque causis consumere,

    id. Or. 42, 143:

    ex sententia omnibus rebus paratis conpositisque,

    Sall. J. 43, 5; 94, 1:

    in senatu cuncta longis aliorum principatibus composita statim decernuntur,

    Tac. H. 2, 55:

    dum quae forent firmando Neronis imperio componuntur,

    id. A. 12, 68.—
    (β).
    With ad or in and acc. of the purpose for which, or the example according to which, etc.:

    cum alteri placeat auspicia ista ad utilitatem esse rei publicae conposita,

    Cic. Leg. 2, 13, 32:

    omnia ad voluptatem multitudinis inperitae,

    Quint. 10, 1, 43:

    animum ad omnes casus,

    id. 12, 9, 20; Val. Fl. 1, 321:

    satis igitur in hoc nos componet multa scribendi exercitatio,

    Quint. 9, 4, 114:

    cultum victumque non ad nova exempla conponere, sed ut majorum mores suadent,

    Sen. Tranq. 9, 2. —
    2. (α).
    In gen.: eum allegaverunt, suom qui servom diceret Cum auro esse apud me: conposita est fallacia, [p. 393] Ut, etc., Plaut. Poen. 3, 5, 29:

    quin jam virginem Despondi: res composita'st,

    Ter. Ad. 4, 7, 17:

    ita causa componitur, ut item palaestritae Bidini peterent ab Epicrate hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54:

    societatem praedarum cum latronibus conposuisse,

    Sall. H. 4, 11 Dietsch:

    crimen ab inimicis Romae conpositum,

    Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    conpositis inter se rebus,

    Sall. J. 66, 2:

    ita conposito dolo digrediuntur,

    id. ib. 111, 4:

    conposito jam consilio,

    Liv. 3, 53, 3: ceteri proditores ea quae composita erant exspectabant;

    convenerat autem, etc.,

    id. 25, 9, 8:

    sub noctem susurri Composita repetantur hora,

    Hor. C. 1, 9, 20:

    ictum jam foedus, et omnes Conpositae leges,

    Verg. A. 12, 315:

    compositis notis,

    Tib. 1, 2, 22:

    crimen ac dolum ultro,

    Tac. H. 1, 34:

    proditionem,

    id. ib. 2, 100:

    seditionem,

    id. ib. 4, 14:

    insidias,

    id. ib. 5, 22; id. A. 12, 54; 13, 47: pacem componere, v. B. 5. supra.—
    (β).
    With rel.-clause:

    cum summa concordia, quos dimitterent, quos retinerent, composuerunt,

    Liv. 40, 40, 14.—
    (γ).
    With inf.:

    ii, secretis conloquiis conponunt Gallos concire,

    Tac. A. 3, 40.—
    (δ).
    Pass. impers.:

    ut domi compositum cum Marcio erat,

    Liv. 2, 37, 1.—
    (ε).
    With ut and subj.:

    compositum inter ipsos ut Latiaris strueret dolum,

    Tac. A. 4, 68; cf. P. a. subst.
    3.
    In gen., to feign, invent, devise, contrive, in order to deceive or delude, etc.: composita dicta, Att. ap. Non. p. 260, 22 (Trag. Rel. v. 47 Rib.):

    ne tu istic hodie malo tuo conpositis mendaciis Advenisti,

    Plaut. Am. 1, 1, 211:

    nec bene mendaci risus conponitur ore,

    Tib. 3, 6, 35 (3, 7, 3):

    sed vobis facile'st verba et conponere fraudes,

    Prop. 2, 9, 31:

    insidias in me conponis inanes,

    id. 2, 32 (3, 30), 19:

    compositas insidias fatoque evitatas ementitur,

    Tac. A. 13, 47:

    si haec fabulosa et composita videntur,

    id. Or. 12; id. Agr. 40:

    quae ut augendae famae composita, sic reliqua non in obscuro habentur,

    id. A. 15, 16; cf.:

    vetustatem, ut cetera, in majus conponentem altores Jovis celebravisse,

    exaggerating, Sall. H. 3, 60 Dietsch.— Part. perf. with in and acc., pretending, assuming the appearance or expression:

    (Domitianus) paratus simulatione, in adrogantiam compositus audiit preces,

    Tac. Agr. 42:

    is in maestitiam compositus,

    id. H. 2, 9; 1, 54:

    in securitatem,

    id. A. 3, 44.—Rarely with ad:

    tunc compositus ad maestitiam,

    Tac. A. 13, 20.— Hence, P. a.: compŏsĭtus ( - postus), a, um.
    A.
    Well-arranged, ordered, or constituted, orderly, regular:

    quae (injuria) dum foris sunt, nil videtur mundius, Nec magis compositum quicquam nec magis elegans,

    Ter. Eun. 5, 4, 13: admiratus sum... sunchusin litterularum, quae solent tuae compositissimae et clarissimae esse, Cic. Att. 6, 9, 1:

    acrior impetu atque animis quam compositior ullo ordine pugna fuit,

    Liv. 28, 22, 13:

    intellegitur, etiamsi non adjecero, conpositum ordinatumque fore talem virum,

    Sen. Vit. Beat. 8, 3:

    composita et quieta et beata respublica,

    Tac. Or. 36. —Of writings:

    quare in his quoque libris erant eadem aliqua... omnia vero compositiora et elaborata,

    Quint. 1, pr. § 8; cf.:

    illa quae curam fatentur et ficta atque composita videri etiam volunt,

    elaborate, id. 8, pr. § 23.— Transf., of the orator himself:

    si aut compositi oratoris bene structam collocationem dissolvas permutatione verborum,

    Cic. Or. 70, 232.—
    B.
    Fitly disposed for any purpose, prepared, apt, fit, adapted, qualified, suitable, ready:

    perficiam ut nemo umquam paratior, vigilantior, compositior ad judicium venisse videatur,

    Cic. Verr. 1, 1, 11; so,

    equus bene natura compositus,

    Auct. Her. 4, 46, 59.— With ad or in and acc., or with dat.:

    arte quadam ab juventa in ostentationem (virtutum) compositus,

    Liv. 26, 19, 3 Weissenb. ad loc.:

    alius historiae magis idoneus, alius compositus ad carmen,

    Quint. 2, 8, 7:

    aeque in adulationem compositus (sacerdos),

    Curt. 4, 7, 26:

    (Attici) non maxime ad risum compositi,

    Quint. 6, 3, 18:

    natura atque arte compositus alliciendis etiam Muciani moribus,

    Tac. H. 2, 5.—
    C.
    Quiet, peaceful, undisturbed, calm, composed, unimpassioned, etc.:

    ut peractis quae agenda fuerint salvo jam et composito die possis ibi manere,

    Plin. Ep. 2, 17, 2:

    lenis et nitidi et compositi generis amatores,

    Quint. 10, 1, 44:

    actio,

    id. 11, 3, 110:

    aetas,

    mature, sedate, Tac. A. 13, 1: adfectus mites atque compositi, Quint. 6, 2, 9:

    supercilium (opp. erectum),

    id. 11, 3, 74:

    repetitio eorum (civium) labefactabat compositam civitatem,

    Flor. 3, 23, 3.—
    D.
    Compound, composite, made up of parts (opp. simplex):

    verba,

    Quint. 1, 5, 3; 1, 6, 38; 7, 9, 5:

    voces,

    id. 1, 5, 65; cf. id. 1, 5, 9; 2, 12, 3.—Hence, subst.: compŏsĭtum ( conp-), i, n., that which is agreed, an agreement, compact, etc.; only abl. in the phrases,
    (α).
    Ex composito, according to agreement, by agreement, in concert, Sall. H. 2, 12 Dietsch:

    tum ex composito orta vis,

    Liv. 1, 9, 10; 5, 14, 2; 36, 25, 1; 40, 48, 4; Suet. Claud. 37; Tac. H. 4, 66.—
    (β).
    De composito, by agreement, App. Mag. 1, p. 273; and,
    (γ).
    More rarely in the same sense, composito alone, Ter. Phorm. 5, 1, 29; Nep. Dat. 6, 6; Verg. A. 2, 129.—Hence also adv.: compŏsĭtē ( conp-), in an orderly, regular, or skilful manner, orderly, regularly, properly (class. but rare;

    not in Quint.): ambulare,

    Col. 6, 2, 5:

    indutus,

    Gell. 1, 5, 2:

    composite et apte dicere,

    Cic. Or. 71, 236:

    composite, ornate, copiose eloqui,

    id. De Or. 1, 11, 48:

    composite atque magnifice casum reipublicae miserati,

    Sall. C. 51, 9:

    bene et composite disseruit,

    id. Ib. 52.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > compono

  • 11 compositum

    com-pōno ( conp-), posui (COMPOSEIVERVNT, C. I. L. 1, 199, 2), positum (compostus, Plaut. Mil. 4, 7, 21 Lorenz; Verg. A. 1, 249; Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; Varr ap. Sen. Ep. 56, 6), 3, v. a., to put, place, lay, bring or set together, to unite, join, connect, collect, aggregate, compose, to order, arrange, adjust, etc. (class. and very freq.).
    I.
    In gen., of different objects.
    A. 1.
    Of things in gen.:

    aridum lignum,

    Hor. C. 3, 17, 14:

    composita fronde,

    Prop. 1, 20, 22:

    uvas in tecto in cratibus,

    Cato, R. R. 112, 2:

    in quo (loco) erant ea conposita, quibus rex te numerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17:

    (amomum) manipulatim leniter componitur,

    Plin. 12, 13, 28, § 48:

    amphoras in culleum,

    Cato, R. R. 113, 2:

    ligna in caminum,

    id. ib. 37, 5.—
    b.
    To bring into contact, fit together, join:

    quid... in operibus manu factis tam compositum tamque compactum et coagmentatum inveniri potest?

    Cic. Fin. 3, 22, 74: cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis conpono, Lucil. ap. Non. p. 260, 28:

    tum latus conponit lateri et cum pectore pectus,

    id. ib. p. 260, 30:

    conponens manibusque manus atque ori bus ora,

    Verg. A. 8, 486:

    Mercurio Sais fertur Virgineum conposuisse latus,

    Prop. 2, 2, 12; cf.

    caput,

    Tib. 1, 5, 8.—Hence, of broken limbs, etc., med. t. t., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 10, 2:

    jugulum,

    id. 8, 8, 8 et saep.—
    c.
    Esp., to pack up for a journey, etc.:

    omnia composta sunt quae donavi,

    Plaut. Mil. 4, 7, 21:

    i ergo intro et compone quae tecum simul Ferantur,

    Ter. Hec. 4, 3, 5:

    dum tota domus raeda componitur una,

    Juv. 3, 10.—
    2.
    Of persons:

    is (Saturnus) genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit,

    Verg. A. 8, 322:

    et tabula una duos poterit componere amantes,

    Prop. 2, 26, 33 (3, 22, 13); cf. II. C. 5. infra.—
    B.
    To set in opposition.
    1.
    To bring together in hostility, to oppose, to couple, pair, match in combat (cf. compositio, III.); esp. of gladiators, etc.: Samnis, spurcus homo, cum Pacideiano conponitur, optimus multo Post homines natos gladiator qui fuit unus, Lucil. Sat. ap. Non. p. 257, 18; cf. Cic. Opt. Gen. 6, 17:

    Rupili et Persi par pugnat, uti non Compositum melius cum Bitho Bacchius,

    Hor. S. 1, 7, 20 Orell. ad loc.:

    staturam habere Threcis cum Threce conpositi,

    Sen. Q. N. 4, praef. 8;

    and in gen.: si quis casus duos inter se bonos viros composuerit,

    Quint. 2, 17, 34:

    cuive virum mallem memet componere,

    Sil. 10, 70:

    componimur Vecordi Decio,

    id. 11, 212:

    hunc fatis,

    id. 1, 39:

    cum ventis, pelagique furentibus undis Composuit mortale genus,

    Luc. 3, 196;

    and fig.: pergis pugnantia secum Frontibus adversis componere,

    Hor. S. 1, 1, 103:

    ecce par deo dignum, vir fortis cum fortuna mala conpositus,

    Sen. Prov. 1, 2, 9:

    non illa (rhetorice) secum ipsa componitur,

    Quint. 2, 17, 33;

    and of a judicial contest: accita Epicharis et cum indice composita,

    confronted, Tac. A. 15, 51; 16, 10.—
    2.
    To oppose by way of comparison, to compare, contrast.
    (α).
    With acc. and dat.: quid est, cur componere ausis mihi te aut me tibi? Att. ap. Non. p. 257, 15 (Trag. Rel. v. 147 Rib.):

    nec divis homines componier aequom'st,

    Cat. 68, 141: composita dicta evolvunt, Quae cum componas, dicta factis discrepant, Att. ap. Non. p. 260, 21 (Trag. Rel. v. 48 Rib.):

    si parva licet conponere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    parvis conponere magna solebam,

    id. E. 1, 23; Ov. M. 5, [p. 392] 416:

    audes cladi componere nostrae, Nympha, tuam?

    id. ib. 15, 530:

    divinis humana,

    Aus. Ecl. 1, 10.—
    (β).
    With acc. and cum:

    ubi Metelli dicta cum factis conposuit,

    Sall. J. 48, 1: causam suam cum causa adversarii. Quint. 7, 2, 22.
    II.
    In partic.
    A.
    Of the parts of a whole, or of a whole as made up of parts.
    1. (α).
    With ex:

    exercitus ejus conpositus ex variis gentibus,

    Sall. J. 18, 3:

    genus humanum ex corpore et anima conpositum,

    id. ib. 2, 1:

    liber ex alienis orationibus compositus,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

    antidoton... ex multis atque interim contrariis quoque inter se effectibus,

    Quint. 1, 10, 6:

    ex quo (umore) componi debet (medicamentum),

    Cels. 6, 7, 1 fin.
    (β).
    With abl.:

    mensam gramine,

    Sil. 15, 51.—
    (γ).
    With acc. alone:

    medicamentum,

    Col. 6, 4, 1; Scrib. Comp. 10.—
    2.
    Esp., of buildings, etc., to construct, build:

    qui cuncta conposuit,

    i. e. the Creator, Cic. Univ. 13:

    urbem,

    Verg. A. 3, 387:

    illa (templa) deis,

    Ov. F. 1, 708 Burm. ad loc.:

    aggere conposito tumuli,

    Verg. A. 7, 6:

    deletas Thebas,

    Prop. 2, 6, 5.—
    3.
    Of words, to compound:

    vitilitigatores ex vitiis et litigatoribus, Plin. praef. § 32: verba composita (opp. simplicia),

    Quint. 1, 5, 3.—
    4.
    Of writings, speeches, etc.
    a.
    To compose, write, construct (very freq.):

    leges,

    Lucr. 4, 966:

    compone hoc, quod postulo, de argento: de reliquo videro,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36:

    quartum librum,

    id. de Or. 2, 55, 224:

    libros,

    id. Fam. 16, 20; Plin. Ep. 9, 9, 1:

    libellos,

    Quint. 12, 8, 5:

    actiones,

    Cic. Att. 6, 1, 8; Quint. 11, 3, 68:

    argumentum,

    Cic. Att. 15, 4, 3:

    edictum eis verbis,

    id. Verr. 2, 1, 45, § 116:

    edictum eorum arbitratu,

    id. ib. 2, 1, 46, §

    119: artes,

    books of instruction, id. Brut. 12, 48; id. Ac. 2, 13, 40:

    artificium,

    id. de Or. 2, 19, 83:

    commentarium consulatus mei,

    id. Att. 1, 19, 10; Quint. 1, 8, 19:

    quarum (litterarum) exemplum,

    Cic. Agr. 2, 20, 53:

    quandam disciplinae formulam,

    id. Ac. 1, 4, 17:

    stipulationum et judiciorum formulas,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    interdictum,

    id. Caecin. 21, 59:

    poema,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 4; cf. Hor. Ep. 2, 1, 77; Ov. Tr. 5, 12, 60:

    senatus consultum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    testimonium,

    id. Att. 15, 15, 1:

    verba ad religionem deorum immortalium,

    id. Dom. 47, 124:

    de judicialibus causis aliqua,

    Quint. 3, 6, 104:

    aliquid de ratione dicendi, id. prooem. 1: quae de ortu vitaque Scapulae composita erant,

    Tac. A. 16, 14:

    Apion... inmortalitate donari a se scripsit ad quos aliqua conponebat, Plin. praef. § 25: carmen,

    Cic. Mur. 12, 26:

    carmina,

    Tac. Or. 12; id. A. 3, 49:

    epistulas,

    id. ib. 2, 70:

    litteras nomine Marcelli,

    Liv. 27, 28, 4; Tac. A. 11, 20:

    orationem habere ad conciliandos plebis animos conpositam,

    Liv. 1, 35, 2:

    blanditias tremula voce,

    Tib. 1, 2, 91:

    meditata manu verba trementi,

    Ov. M. 9, 521:

    versus,

    Hor. S. 1, 4, 8:

    mollem versum,

    Prop. 1, 7, 19:

    cantus,

    Tib. 1, 2, 53:

    in morem annalium,

    Tac. Or. 22:

    orationes adversus aliquem,

    id. ib. 37:

    litteras ad aliquem,

    id. A. 15, 8; 14, 22:

    probra in Gaium,

    id. ib. 6, 9;

    14, 50: multa et atrocia in Macronem,

    id. ib. 6, 44 (38) et saep.—
    b.
    Transf., of the subjects, etc., treated, to write about, treat, celebrate:

    tuas laudes,

    Tib. 4, 1, 35:

    res gestas,

    Hor. Ep. 2, 1, 251:

    tempora Iliaca,

    Vell. 1, 3, 2:

    bellum Troicum,

    id. 1, 5, 3:

    Juli Africani vitam componendo, spem hominibus fecisti plurium ejus modi librorum,

    Tac. Or. 14:

    veteres populi Romani res,

    id. A. 4, 32:

    Neronis res,

    id. ib. 1, 1; 11, 11.—
    B.
    From the notion of closing.
    1.
    To put away, put aside, put in place:

    armamentis conplicandis, conponendis studuimus,

    i. e. folding up the sails and lowering the masts, Plaut. Merc. 1, 2, 80:

    (tempus) ad componenda armamenta expediendumque remigem,

    Liv. 26, 39, 8:

    vela contrahit malosque inclinat et simul armamenta componens, etc.,

    id. 36, 44, 2:

    arma,

    Hor. C. 4, 14, 52:

    tristes istos conpone libellos,

    put aside, Prop. 1, 9, 13.—
    2.
    To store up, put away, collect:

    nec... Aut conponere opes norant aut parcere parto,

    Verg. A. 8, 317:

    ego conposito securus acervo Despiciam dites,

    Tib. 1, 1, 77;

    so fig.: condo et compono quae mox depromere possim,

    Hor. Ep. 1, 1, 12.— So esp. to preserve, pack, put up fruits, meat, etc., for future use:

    pernas,

    Cato, R. R. 162, 12:

    tergora (suis),

    Col. 12, 55, 2: siccatos coliculos, id. 12, 9, 1:

    caepam in fidelia,

    id. 12, 10, 2:

    herbas,

    id. 12, 13, 2:

    poma,

    id. 12, 47, 5:

    olivas,

    Pall. Nov. 22, 5:

    herbam olla nova,

    Scrib. Comp. 60:

    faenum,

    Dig. 19, 2, 11, § 4:

    fructus in urceis, capsellis,

    ib. 33, 7, 12, §1.—
    3.
    Of the ashes or remains of the dead, to adjust, lay out, to collect and inurn, inter, bury:

    tu mea conpones et dices, ossa, Properti, Haec tua sunt,

    Prop. 2, 24, 35 (3, 19, 19):

    cinerem,

    Ov. F. 3, 547:

    cinerem ossaque,

    Val. Fl. 7, 203:

    sic ego conponi versus in ossa velim,

    Tib. 3, 2, 26.—Hence, in gen., of persons, to bury:

    quem... prope cognatos conpositum cineres,

    Cat. 68, 98:

    omnes composui (meos),

    Hor. S. 1, 9, 28:

    compositi busta avi,

    Ov. F. 5, 426:

    Pisonem Verania uxor... T. Vinium Crispina filia composuere,

    Tac. H. 1, 47:

    componi tumulo eodem,

    Ov. M. 4, 157:

    toro Mortua componar,

    id. ib. 9, 504:

    alto Conpositus lecto,

    Pers. 3, 104:

    aliquem terra,

    Sil. 9, 95.—
    4. a.
    Of things: omnia noctis erant placida composta quiete, Varr. Atac. ap. Sen. Contr. 3, 16:

    cum mare compositum est,

    Ov. A. A. 3, 259:

    aquas,

    id. H. 13, 136:

    fessum tumentes Composuit pelagus ventis patientibus undas,

    Luc. 5, 702.—
    b.
    Of persons:

    nec vigilantibus, sed etiam quiete compositis,

    Quint. 11, 2, 5:

    ubi jam thalamis se conposuere,

    Verg. G. 4, 189:

    defessa membra,

    id. ib. 4, 438:

    si bene conpositus somno vinoque jacebit,

    Ov. Am. 1, 4, 53.—
    5.
    To end strife, confusion, etc., to compose, pacify, allay, settle, calm, appease, quiet, tranquillize, reconcile, etc., that which is disturbed or at variance.
    a.
    With personal object:

    aversos amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    ceteros clementia,

    Tac. A. 12, 55:

    comitia praetorum,

    id. ib. 14, 28; id. H. 1, 85:

    juvenes concitatos,

    Quint. 1, 10, 32; cf.:

    barbarum animos,

    Tac. A. 14, 39:

    gentem,

    Sil. 17, 356.—Esp. of the mind:

    prima (pars philosophiae) conponit animum,

    Sen. Ep. 89, 9:

    argumentum conpositae mentis,

    id. ib. 2, 1; Cels. 3, 18; Sil. 11, 352:

    mentem somno,

    id. 3, 162:

    religio saevas componit mentis,

    id. 13, 317.—
    b.
    Of places, countries, etc.:

    C. Caesar componendae Armeniae deligitur,

    Tac. A. 2, 4:

    Campaniam,

    id. H. 4, 3:

    Daciam,

    id. ib. 3, 53.—
    c.
    With abstr. or indef. objects:

    si possum hoc inter vos conponere,

    Plaut. Curc. 5, 3, 23; cf.:

    vides, inter nos sic haec potius cum bona Ut componamus gratia quam cum mala?

    Ter. Phorm. 4, 3, 17:

    gaudens conponi foedere bellum,

    Verg. A. 12, 109; so,

    bellum,

    Sall. J. 97, 2; Nep. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Vell. 2, 25, 1; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 3:

    bella,

    Tac. A. 3, 56:

    cum vellet pro communi amico controversias regum componere,

    Caes. B. C. 3, 109:

    uti per colloquia omnes controversiae componantur,

    id. ib. 1, 9 fin.:

    curas,

    Verg. A. 4, 341; Sil. 12, 682:

    lites,

    Verg. E. 3, 108:

    seditionem civilem,

    Suet. Caes. 4:

    statum Orientis,

    id. Calig. 1:

    Romanus Ardeae turbatas seditione res... composuit,

    Liv. 4, 10, 6; 3, 53, 1:

    legatorum res et bello turbatas,

    id. 45, 16, 2:

    res Germanicas,

    Suet. Vit. 9:

    discordias,

    Tac. H. 4, 50:

    compositis praesentibus,

    id. A. 1, 45:

    odia et certamina,

    id. ib. 15, 2.—Less freq. transf., with the result as object:

    pacem componi volo Meo patri cum matre,

    Plaut. Merc. 5, 2, 113:

    si pax cum Carthaginiensibus componi nequisset,

    Liv. 30, 40, 13:

    at me conposita pace fefellit Amor,

    Prop. 2, 2, 2:

    pax circa Brundusium composita,

    Vell. 2, 75, 3:

    pacem cum Pyrrho,

    Just. 18, 2, 6; cf. D. 2. infra.—
    d.
    Absol.:

    coheredes mei conponere et transigere cupiebant,

    Plin. Ep. 5, 1, 7; and so impers. pass.:

    posteaquam id quod maxime volui fieri non potuit, ut componeretur,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    Pompei summam esse... voluntatem, ut componeretur atque ab armis discederetur,

    Caes. B. C. 3, 16.—
    C. 1.
    In gen., to arrange, adjust, order, set in order:

    aulaeis se superbis Aurea sponda, of one's attitude on a couch,

    Verg. A. 1, 697:

    ad ictum militaris gladii conposita cervice,

    Sen. Cons. Marc. 26, 2:

    diductis aedificia angulis vidimus moveri iterumque conponi,

    id. Q. N. 6, 30, 4:

    si ad rem pertinet, quomodo caelo adfecto conpositisque sideribus quodque animal oriatur,

    Cic. Div. 2, 47, 98:

    tibi enim gratias agebat, quod signa componenda suscepisses,

    id. Att. 4, 9, 1.—
    2.
    Esp., milit. t. t.:

    se ad confligendum, Sisenn. ap. Non p. 257, 13: exercitum in hibernaculis, Sali J. 103, 1: in secunda (acie) cohortis, id. H. inc. Fragm. 44 Dietsch: stabant conpositi suis quisque ordinibus (opp. incompositi),

    Liv. 44, 38, 11:

    conpositi numero in turmas,

    Verg. A. 11, 599:

    cunctos licentia vagos compositus invadit = compositis ordinibus,

    Tac. H. 4, 35:

    agmen,

    id. ib. 2, 89; 5, 1; id. A. 12, 16:

    ordines,

    id. H. 4, 33:

    vagos paventesque Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. ib. 3, 35:

    pugnae exercitum,

    id. A. 13, 40:

    auxilia in numerum legionis,

    id. ib. 2, 80 Nipp. ad loc.:

    equitem per turmas,

    id. ib. 15, 29:

    insidias in montibus,

    Just. 1, 3, 11.—
    3.
    Of the order of words in language: quam lepide lexeis compostae! ut tesserulae omnes Arte pavimento atque emblemate vermiculato, Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; id. ap. Cic. Or. 44, 149; cf. id. ib. sq.:

    ut aptior sit oratio, ipsa verba compone,

    id. Brut. 17, 68.—
    4.
    With reference to orderly appearance, etc., of the clothing, hair; the expression of the countenance, etc., to lay, smooth, adjust:

    suon quisque loco'st? Vide capillum, satin compositu'st commode?

    Plaut. Most. 1, 3, 97:

    composito et delibuto capillo,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    comas,

    Ov. R. Am. 679:

    crines,

    Verg. G. 4, 417:

    ne turbarentur comae, quas componi, etc.,

    Quint. 11, 3, 148:

    togam,

    to lay in proper folds, Hor. S. 2, 3, 77; Quint. 11, 3, 156; cf.:

    nec tamen ante adiit... Quam se composuit, quam circumspexit amictus,

    Ov. M. 4, 318:

    pulvinum facili manu,

    id. A. A. 1, 160; cf.

    torum,

    id. F. 3, 484:

    jam libet componere voltus,

    id. M. 13, 767:

    vultu composito, ne laeti excessu principis, etc.,

    Tac. A. 1, 7; Plin. Ep. 3, 16, 5; cf.:

    (Tiberius) compositus ore,

    id. ib. 2, 34:

    vultum natura horridum... efferabat, componens ad speculum in omnem terrorem,

    distorting, Suet. Calig. 50.—
    5.
    In gen., to adjust, arrange, regulate, for the expression of something, or to accord with something; usu. ad aliquid:

    ad abstinentiam rursus, non secus ac modo ad balineum animum vultumque conposui,

    Plin. Ep. 7, 1, 6:

    orationis ipsius vultus ad id, quod efficere intendimus, compositus,

    Quint. 9, 1, 21:

    utraque manu ad modum aliquid portantium composita,

    id. 11, 3, 120:

    ge. stum oratoris ad similitudinem saltationis,

    id. 1, 11, 19:

    figuram ad imitationem alterius scripturae,

    id. 9, 2, 34:

    nec ad votum composita civitas,

    Tac. Or. 41:

    cuncta ad decorem inperi conposita,

    id. H. 1, 71:

    cunctis ad tristitiam conpositis,

    id. A. 3, 1. —Less freq. with dat.:

    voltus conponere famae Taedet,

    to adapt, Tib. 4, 7, 9:

    venturis carbasa ventis,

    Luc. 3, 596:

    me quoque mittendis rectum componite telis,

    id. 3, 717. —With in:

    Nero itinera urbis... veste servili in dissimulationem sui compositus pererrabat,

    disguised, made up, Tac. A. 13, 25. —
    D. (α).
    With acc.:

    ego itinera sic composueram, ut Nonis Quinctilibus Puteolis essem,

    Cic. Att. 15, 26, 3:

    quod adest memento Componere aequus,

    Hor. C. 3, 29, 33:

    conposita atque constituta re publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42:

    necdum compositis maturisve satis consiliis,

    Liv. 4, 13, 5:

    (diem) totum in consideranda causa componendaque posuisse,

    Cic. Brut. 22, 87:

    tempus in cognoscendis componendisque causis consumere,

    id. Or. 42, 143:

    ex sententia omnibus rebus paratis conpositisque,

    Sall. J. 43, 5; 94, 1:

    in senatu cuncta longis aliorum principatibus composita statim decernuntur,

    Tac. H. 2, 55:

    dum quae forent firmando Neronis imperio componuntur,

    id. A. 12, 68.—
    (β).
    With ad or in and acc. of the purpose for which, or the example according to which, etc.:

    cum alteri placeat auspicia ista ad utilitatem esse rei publicae conposita,

    Cic. Leg. 2, 13, 32:

    omnia ad voluptatem multitudinis inperitae,

    Quint. 10, 1, 43:

    animum ad omnes casus,

    id. 12, 9, 20; Val. Fl. 1, 321:

    satis igitur in hoc nos componet multa scribendi exercitatio,

    Quint. 9, 4, 114:

    cultum victumque non ad nova exempla conponere, sed ut majorum mores suadent,

    Sen. Tranq. 9, 2. —
    2. (α).
    In gen.: eum allegaverunt, suom qui servom diceret Cum auro esse apud me: conposita est fallacia, [p. 393] Ut, etc., Plaut. Poen. 3, 5, 29:

    quin jam virginem Despondi: res composita'st,

    Ter. Ad. 4, 7, 17:

    ita causa componitur, ut item palaestritae Bidini peterent ab Epicrate hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54:

    societatem praedarum cum latronibus conposuisse,

    Sall. H. 4, 11 Dietsch:

    crimen ab inimicis Romae conpositum,

    Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    conpositis inter se rebus,

    Sall. J. 66, 2:

    ita conposito dolo digrediuntur,

    id. ib. 111, 4:

    conposito jam consilio,

    Liv. 3, 53, 3: ceteri proditores ea quae composita erant exspectabant;

    convenerat autem, etc.,

    id. 25, 9, 8:

    sub noctem susurri Composita repetantur hora,

    Hor. C. 1, 9, 20:

    ictum jam foedus, et omnes Conpositae leges,

    Verg. A. 12, 315:

    compositis notis,

    Tib. 1, 2, 22:

    crimen ac dolum ultro,

    Tac. H. 1, 34:

    proditionem,

    id. ib. 2, 100:

    seditionem,

    id. ib. 4, 14:

    insidias,

    id. ib. 5, 22; id. A. 12, 54; 13, 47: pacem componere, v. B. 5. supra.—
    (β).
    With rel.-clause:

    cum summa concordia, quos dimitterent, quos retinerent, composuerunt,

    Liv. 40, 40, 14.—
    (γ).
    With inf.:

    ii, secretis conloquiis conponunt Gallos concire,

    Tac. A. 3, 40.—
    (δ).
    Pass. impers.:

    ut domi compositum cum Marcio erat,

    Liv. 2, 37, 1.—
    (ε).
    With ut and subj.:

    compositum inter ipsos ut Latiaris strueret dolum,

    Tac. A. 4, 68; cf. P. a. subst.
    3.
    In gen., to feign, invent, devise, contrive, in order to deceive or delude, etc.: composita dicta, Att. ap. Non. p. 260, 22 (Trag. Rel. v. 47 Rib.):

    ne tu istic hodie malo tuo conpositis mendaciis Advenisti,

    Plaut. Am. 1, 1, 211:

    nec bene mendaci risus conponitur ore,

    Tib. 3, 6, 35 (3, 7, 3):

    sed vobis facile'st verba et conponere fraudes,

    Prop. 2, 9, 31:

    insidias in me conponis inanes,

    id. 2, 32 (3, 30), 19:

    compositas insidias fatoque evitatas ementitur,

    Tac. A. 13, 47:

    si haec fabulosa et composita videntur,

    id. Or. 12; id. Agr. 40:

    quae ut augendae famae composita, sic reliqua non in obscuro habentur,

    id. A. 15, 16; cf.:

    vetustatem, ut cetera, in majus conponentem altores Jovis celebravisse,

    exaggerating, Sall. H. 3, 60 Dietsch.— Part. perf. with in and acc., pretending, assuming the appearance or expression:

    (Domitianus) paratus simulatione, in adrogantiam compositus audiit preces,

    Tac. Agr. 42:

    is in maestitiam compositus,

    id. H. 2, 9; 1, 54:

    in securitatem,

    id. A. 3, 44.—Rarely with ad:

    tunc compositus ad maestitiam,

    Tac. A. 13, 20.— Hence, P. a.: compŏsĭtus ( - postus), a, um.
    A.
    Well-arranged, ordered, or constituted, orderly, regular:

    quae (injuria) dum foris sunt, nil videtur mundius, Nec magis compositum quicquam nec magis elegans,

    Ter. Eun. 5, 4, 13: admiratus sum... sunchusin litterularum, quae solent tuae compositissimae et clarissimae esse, Cic. Att. 6, 9, 1:

    acrior impetu atque animis quam compositior ullo ordine pugna fuit,

    Liv. 28, 22, 13:

    intellegitur, etiamsi non adjecero, conpositum ordinatumque fore talem virum,

    Sen. Vit. Beat. 8, 3:

    composita et quieta et beata respublica,

    Tac. Or. 36. —Of writings:

    quare in his quoque libris erant eadem aliqua... omnia vero compositiora et elaborata,

    Quint. 1, pr. § 8; cf.:

    illa quae curam fatentur et ficta atque composita videri etiam volunt,

    elaborate, id. 8, pr. § 23.— Transf., of the orator himself:

    si aut compositi oratoris bene structam collocationem dissolvas permutatione verborum,

    Cic. Or. 70, 232.—
    B.
    Fitly disposed for any purpose, prepared, apt, fit, adapted, qualified, suitable, ready:

    perficiam ut nemo umquam paratior, vigilantior, compositior ad judicium venisse videatur,

    Cic. Verr. 1, 1, 11; so,

    equus bene natura compositus,

    Auct. Her. 4, 46, 59.— With ad or in and acc., or with dat.:

    arte quadam ab juventa in ostentationem (virtutum) compositus,

    Liv. 26, 19, 3 Weissenb. ad loc.:

    alius historiae magis idoneus, alius compositus ad carmen,

    Quint. 2, 8, 7:

    aeque in adulationem compositus (sacerdos),

    Curt. 4, 7, 26:

    (Attici) non maxime ad risum compositi,

    Quint. 6, 3, 18:

    natura atque arte compositus alliciendis etiam Muciani moribus,

    Tac. H. 2, 5.—
    C.
    Quiet, peaceful, undisturbed, calm, composed, unimpassioned, etc.:

    ut peractis quae agenda fuerint salvo jam et composito die possis ibi manere,

    Plin. Ep. 2, 17, 2:

    lenis et nitidi et compositi generis amatores,

    Quint. 10, 1, 44:

    actio,

    id. 11, 3, 110:

    aetas,

    mature, sedate, Tac. A. 13, 1: adfectus mites atque compositi, Quint. 6, 2, 9:

    supercilium (opp. erectum),

    id. 11, 3, 74:

    repetitio eorum (civium) labefactabat compositam civitatem,

    Flor. 3, 23, 3.—
    D.
    Compound, composite, made up of parts (opp. simplex):

    verba,

    Quint. 1, 5, 3; 1, 6, 38; 7, 9, 5:

    voces,

    id. 1, 5, 65; cf. id. 1, 5, 9; 2, 12, 3.—Hence, subst.: compŏsĭtum ( conp-), i, n., that which is agreed, an agreement, compact, etc.; only abl. in the phrases,
    (α).
    Ex composito, according to agreement, by agreement, in concert, Sall. H. 2, 12 Dietsch:

    tum ex composito orta vis,

    Liv. 1, 9, 10; 5, 14, 2; 36, 25, 1; 40, 48, 4; Suet. Claud. 37; Tac. H. 4, 66.—
    (β).
    De composito, by agreement, App. Mag. 1, p. 273; and,
    (γ).
    More rarely in the same sense, composito alone, Ter. Phorm. 5, 1, 29; Nep. Dat. 6, 6; Verg. A. 2, 129.—Hence also adv.: compŏsĭtē ( conp-), in an orderly, regular, or skilful manner, orderly, regularly, properly (class. but rare;

    not in Quint.): ambulare,

    Col. 6, 2, 5:

    indutus,

    Gell. 1, 5, 2:

    composite et apte dicere,

    Cic. Or. 71, 236:

    composite, ornate, copiose eloqui,

    id. De Or. 1, 11, 48:

    composite atque magnifice casum reipublicae miserati,

    Sall. C. 51, 9:

    bene et composite disseruit,

    id. Ib. 52.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > compositum

  • 12 conpono

    com-pōno ( conp-), posui (COMPOSEIVERVNT, C. I. L. 1, 199, 2), positum (compostus, Plaut. Mil. 4, 7, 21 Lorenz; Verg. A. 1, 249; Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; Varr ap. Sen. Ep. 56, 6), 3, v. a., to put, place, lay, bring or set together, to unite, join, connect, collect, aggregate, compose, to order, arrange, adjust, etc. (class. and very freq.).
    I.
    In gen., of different objects.
    A. 1.
    Of things in gen.:

    aridum lignum,

    Hor. C. 3, 17, 14:

    composita fronde,

    Prop. 1, 20, 22:

    uvas in tecto in cratibus,

    Cato, R. R. 112, 2:

    in quo (loco) erant ea conposita, quibus rex te numerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17:

    (amomum) manipulatim leniter componitur,

    Plin. 12, 13, 28, § 48:

    amphoras in culleum,

    Cato, R. R. 113, 2:

    ligna in caminum,

    id. ib. 37, 5.—
    b.
    To bring into contact, fit together, join:

    quid... in operibus manu factis tam compositum tamque compactum et coagmentatum inveniri potest?

    Cic. Fin. 3, 22, 74: cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis conpono, Lucil. ap. Non. p. 260, 28:

    tum latus conponit lateri et cum pectore pectus,

    id. ib. p. 260, 30:

    conponens manibusque manus atque ori bus ora,

    Verg. A. 8, 486:

    Mercurio Sais fertur Virgineum conposuisse latus,

    Prop. 2, 2, 12; cf.

    caput,

    Tib. 1, 5, 8.—Hence, of broken limbs, etc., med. t. t., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 10, 2:

    jugulum,

    id. 8, 8, 8 et saep.—
    c.
    Esp., to pack up for a journey, etc.:

    omnia composta sunt quae donavi,

    Plaut. Mil. 4, 7, 21:

    i ergo intro et compone quae tecum simul Ferantur,

    Ter. Hec. 4, 3, 5:

    dum tota domus raeda componitur una,

    Juv. 3, 10.—
    2.
    Of persons:

    is (Saturnus) genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit,

    Verg. A. 8, 322:

    et tabula una duos poterit componere amantes,

    Prop. 2, 26, 33 (3, 22, 13); cf. II. C. 5. infra.—
    B.
    To set in opposition.
    1.
    To bring together in hostility, to oppose, to couple, pair, match in combat (cf. compositio, III.); esp. of gladiators, etc.: Samnis, spurcus homo, cum Pacideiano conponitur, optimus multo Post homines natos gladiator qui fuit unus, Lucil. Sat. ap. Non. p. 257, 18; cf. Cic. Opt. Gen. 6, 17:

    Rupili et Persi par pugnat, uti non Compositum melius cum Bitho Bacchius,

    Hor. S. 1, 7, 20 Orell. ad loc.:

    staturam habere Threcis cum Threce conpositi,

    Sen. Q. N. 4, praef. 8;

    and in gen.: si quis casus duos inter se bonos viros composuerit,

    Quint. 2, 17, 34:

    cuive virum mallem memet componere,

    Sil. 10, 70:

    componimur Vecordi Decio,

    id. 11, 212:

    hunc fatis,

    id. 1, 39:

    cum ventis, pelagique furentibus undis Composuit mortale genus,

    Luc. 3, 196;

    and fig.: pergis pugnantia secum Frontibus adversis componere,

    Hor. S. 1, 1, 103:

    ecce par deo dignum, vir fortis cum fortuna mala conpositus,

    Sen. Prov. 1, 2, 9:

    non illa (rhetorice) secum ipsa componitur,

    Quint. 2, 17, 33;

    and of a judicial contest: accita Epicharis et cum indice composita,

    confronted, Tac. A. 15, 51; 16, 10.—
    2.
    To oppose by way of comparison, to compare, contrast.
    (α).
    With acc. and dat.: quid est, cur componere ausis mihi te aut me tibi? Att. ap. Non. p. 257, 15 (Trag. Rel. v. 147 Rib.):

    nec divis homines componier aequom'st,

    Cat. 68, 141: composita dicta evolvunt, Quae cum componas, dicta factis discrepant, Att. ap. Non. p. 260, 21 (Trag. Rel. v. 48 Rib.):

    si parva licet conponere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    parvis conponere magna solebam,

    id. E. 1, 23; Ov. M. 5, [p. 392] 416:

    audes cladi componere nostrae, Nympha, tuam?

    id. ib. 15, 530:

    divinis humana,

    Aus. Ecl. 1, 10.—
    (β).
    With acc. and cum:

    ubi Metelli dicta cum factis conposuit,

    Sall. J. 48, 1: causam suam cum causa adversarii. Quint. 7, 2, 22.
    II.
    In partic.
    A.
    Of the parts of a whole, or of a whole as made up of parts.
    1. (α).
    With ex:

    exercitus ejus conpositus ex variis gentibus,

    Sall. J. 18, 3:

    genus humanum ex corpore et anima conpositum,

    id. ib. 2, 1:

    liber ex alienis orationibus compositus,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

    antidoton... ex multis atque interim contrariis quoque inter se effectibus,

    Quint. 1, 10, 6:

    ex quo (umore) componi debet (medicamentum),

    Cels. 6, 7, 1 fin.
    (β).
    With abl.:

    mensam gramine,

    Sil. 15, 51.—
    (γ).
    With acc. alone:

    medicamentum,

    Col. 6, 4, 1; Scrib. Comp. 10.—
    2.
    Esp., of buildings, etc., to construct, build:

    qui cuncta conposuit,

    i. e. the Creator, Cic. Univ. 13:

    urbem,

    Verg. A. 3, 387:

    illa (templa) deis,

    Ov. F. 1, 708 Burm. ad loc.:

    aggere conposito tumuli,

    Verg. A. 7, 6:

    deletas Thebas,

    Prop. 2, 6, 5.—
    3.
    Of words, to compound:

    vitilitigatores ex vitiis et litigatoribus, Plin. praef. § 32: verba composita (opp. simplicia),

    Quint. 1, 5, 3.—
    4.
    Of writings, speeches, etc.
    a.
    To compose, write, construct (very freq.):

    leges,

    Lucr. 4, 966:

    compone hoc, quod postulo, de argento: de reliquo videro,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36:

    quartum librum,

    id. de Or. 2, 55, 224:

    libros,

    id. Fam. 16, 20; Plin. Ep. 9, 9, 1:

    libellos,

    Quint. 12, 8, 5:

    actiones,

    Cic. Att. 6, 1, 8; Quint. 11, 3, 68:

    argumentum,

    Cic. Att. 15, 4, 3:

    edictum eis verbis,

    id. Verr. 2, 1, 45, § 116:

    edictum eorum arbitratu,

    id. ib. 2, 1, 46, §

    119: artes,

    books of instruction, id. Brut. 12, 48; id. Ac. 2, 13, 40:

    artificium,

    id. de Or. 2, 19, 83:

    commentarium consulatus mei,

    id. Att. 1, 19, 10; Quint. 1, 8, 19:

    quarum (litterarum) exemplum,

    Cic. Agr. 2, 20, 53:

    quandam disciplinae formulam,

    id. Ac. 1, 4, 17:

    stipulationum et judiciorum formulas,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    interdictum,

    id. Caecin. 21, 59:

    poema,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 4; cf. Hor. Ep. 2, 1, 77; Ov. Tr. 5, 12, 60:

    senatus consultum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    testimonium,

    id. Att. 15, 15, 1:

    verba ad religionem deorum immortalium,

    id. Dom. 47, 124:

    de judicialibus causis aliqua,

    Quint. 3, 6, 104:

    aliquid de ratione dicendi, id. prooem. 1: quae de ortu vitaque Scapulae composita erant,

    Tac. A. 16, 14:

    Apion... inmortalitate donari a se scripsit ad quos aliqua conponebat, Plin. praef. § 25: carmen,

    Cic. Mur. 12, 26:

    carmina,

    Tac. Or. 12; id. A. 3, 49:

    epistulas,

    id. ib. 2, 70:

    litteras nomine Marcelli,

    Liv. 27, 28, 4; Tac. A. 11, 20:

    orationem habere ad conciliandos plebis animos conpositam,

    Liv. 1, 35, 2:

    blanditias tremula voce,

    Tib. 1, 2, 91:

    meditata manu verba trementi,

    Ov. M. 9, 521:

    versus,

    Hor. S. 1, 4, 8:

    mollem versum,

    Prop. 1, 7, 19:

    cantus,

    Tib. 1, 2, 53:

    in morem annalium,

    Tac. Or. 22:

    orationes adversus aliquem,

    id. ib. 37:

    litteras ad aliquem,

    id. A. 15, 8; 14, 22:

    probra in Gaium,

    id. ib. 6, 9;

    14, 50: multa et atrocia in Macronem,

    id. ib. 6, 44 (38) et saep.—
    b.
    Transf., of the subjects, etc., treated, to write about, treat, celebrate:

    tuas laudes,

    Tib. 4, 1, 35:

    res gestas,

    Hor. Ep. 2, 1, 251:

    tempora Iliaca,

    Vell. 1, 3, 2:

    bellum Troicum,

    id. 1, 5, 3:

    Juli Africani vitam componendo, spem hominibus fecisti plurium ejus modi librorum,

    Tac. Or. 14:

    veteres populi Romani res,

    id. A. 4, 32:

    Neronis res,

    id. ib. 1, 1; 11, 11.—
    B.
    From the notion of closing.
    1.
    To put away, put aside, put in place:

    armamentis conplicandis, conponendis studuimus,

    i. e. folding up the sails and lowering the masts, Plaut. Merc. 1, 2, 80:

    (tempus) ad componenda armamenta expediendumque remigem,

    Liv. 26, 39, 8:

    vela contrahit malosque inclinat et simul armamenta componens, etc.,

    id. 36, 44, 2:

    arma,

    Hor. C. 4, 14, 52:

    tristes istos conpone libellos,

    put aside, Prop. 1, 9, 13.—
    2.
    To store up, put away, collect:

    nec... Aut conponere opes norant aut parcere parto,

    Verg. A. 8, 317:

    ego conposito securus acervo Despiciam dites,

    Tib. 1, 1, 77;

    so fig.: condo et compono quae mox depromere possim,

    Hor. Ep. 1, 1, 12.— So esp. to preserve, pack, put up fruits, meat, etc., for future use:

    pernas,

    Cato, R. R. 162, 12:

    tergora (suis),

    Col. 12, 55, 2: siccatos coliculos, id. 12, 9, 1:

    caepam in fidelia,

    id. 12, 10, 2:

    herbas,

    id. 12, 13, 2:

    poma,

    id. 12, 47, 5:

    olivas,

    Pall. Nov. 22, 5:

    herbam olla nova,

    Scrib. Comp. 60:

    faenum,

    Dig. 19, 2, 11, § 4:

    fructus in urceis, capsellis,

    ib. 33, 7, 12, §1.—
    3.
    Of the ashes or remains of the dead, to adjust, lay out, to collect and inurn, inter, bury:

    tu mea conpones et dices, ossa, Properti, Haec tua sunt,

    Prop. 2, 24, 35 (3, 19, 19):

    cinerem,

    Ov. F. 3, 547:

    cinerem ossaque,

    Val. Fl. 7, 203:

    sic ego conponi versus in ossa velim,

    Tib. 3, 2, 26.—Hence, in gen., of persons, to bury:

    quem... prope cognatos conpositum cineres,

    Cat. 68, 98:

    omnes composui (meos),

    Hor. S. 1, 9, 28:

    compositi busta avi,

    Ov. F. 5, 426:

    Pisonem Verania uxor... T. Vinium Crispina filia composuere,

    Tac. H. 1, 47:

    componi tumulo eodem,

    Ov. M. 4, 157:

    toro Mortua componar,

    id. ib. 9, 504:

    alto Conpositus lecto,

    Pers. 3, 104:

    aliquem terra,

    Sil. 9, 95.—
    4. a.
    Of things: omnia noctis erant placida composta quiete, Varr. Atac. ap. Sen. Contr. 3, 16:

    cum mare compositum est,

    Ov. A. A. 3, 259:

    aquas,

    id. H. 13, 136:

    fessum tumentes Composuit pelagus ventis patientibus undas,

    Luc. 5, 702.—
    b.
    Of persons:

    nec vigilantibus, sed etiam quiete compositis,

    Quint. 11, 2, 5:

    ubi jam thalamis se conposuere,

    Verg. G. 4, 189:

    defessa membra,

    id. ib. 4, 438:

    si bene conpositus somno vinoque jacebit,

    Ov. Am. 1, 4, 53.—
    5.
    To end strife, confusion, etc., to compose, pacify, allay, settle, calm, appease, quiet, tranquillize, reconcile, etc., that which is disturbed or at variance.
    a.
    With personal object:

    aversos amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    ceteros clementia,

    Tac. A. 12, 55:

    comitia praetorum,

    id. ib. 14, 28; id. H. 1, 85:

    juvenes concitatos,

    Quint. 1, 10, 32; cf.:

    barbarum animos,

    Tac. A. 14, 39:

    gentem,

    Sil. 17, 356.—Esp. of the mind:

    prima (pars philosophiae) conponit animum,

    Sen. Ep. 89, 9:

    argumentum conpositae mentis,

    id. ib. 2, 1; Cels. 3, 18; Sil. 11, 352:

    mentem somno,

    id. 3, 162:

    religio saevas componit mentis,

    id. 13, 317.—
    b.
    Of places, countries, etc.:

    C. Caesar componendae Armeniae deligitur,

    Tac. A. 2, 4:

    Campaniam,

    id. H. 4, 3:

    Daciam,

    id. ib. 3, 53.—
    c.
    With abstr. or indef. objects:

    si possum hoc inter vos conponere,

    Plaut. Curc. 5, 3, 23; cf.:

    vides, inter nos sic haec potius cum bona Ut componamus gratia quam cum mala?

    Ter. Phorm. 4, 3, 17:

    gaudens conponi foedere bellum,

    Verg. A. 12, 109; so,

    bellum,

    Sall. J. 97, 2; Nep. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Vell. 2, 25, 1; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 3:

    bella,

    Tac. A. 3, 56:

    cum vellet pro communi amico controversias regum componere,

    Caes. B. C. 3, 109:

    uti per colloquia omnes controversiae componantur,

    id. ib. 1, 9 fin.:

    curas,

    Verg. A. 4, 341; Sil. 12, 682:

    lites,

    Verg. E. 3, 108:

    seditionem civilem,

    Suet. Caes. 4:

    statum Orientis,

    id. Calig. 1:

    Romanus Ardeae turbatas seditione res... composuit,

    Liv. 4, 10, 6; 3, 53, 1:

    legatorum res et bello turbatas,

    id. 45, 16, 2:

    res Germanicas,

    Suet. Vit. 9:

    discordias,

    Tac. H. 4, 50:

    compositis praesentibus,

    id. A. 1, 45:

    odia et certamina,

    id. ib. 15, 2.—Less freq. transf., with the result as object:

    pacem componi volo Meo patri cum matre,

    Plaut. Merc. 5, 2, 113:

    si pax cum Carthaginiensibus componi nequisset,

    Liv. 30, 40, 13:

    at me conposita pace fefellit Amor,

    Prop. 2, 2, 2:

    pax circa Brundusium composita,

    Vell. 2, 75, 3:

    pacem cum Pyrrho,

    Just. 18, 2, 6; cf. D. 2. infra.—
    d.
    Absol.:

    coheredes mei conponere et transigere cupiebant,

    Plin. Ep. 5, 1, 7; and so impers. pass.:

    posteaquam id quod maxime volui fieri non potuit, ut componeretur,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    Pompei summam esse... voluntatem, ut componeretur atque ab armis discederetur,

    Caes. B. C. 3, 16.—
    C. 1.
    In gen., to arrange, adjust, order, set in order:

    aulaeis se superbis Aurea sponda, of one's attitude on a couch,

    Verg. A. 1, 697:

    ad ictum militaris gladii conposita cervice,

    Sen. Cons. Marc. 26, 2:

    diductis aedificia angulis vidimus moveri iterumque conponi,

    id. Q. N. 6, 30, 4:

    si ad rem pertinet, quomodo caelo adfecto conpositisque sideribus quodque animal oriatur,

    Cic. Div. 2, 47, 98:

    tibi enim gratias agebat, quod signa componenda suscepisses,

    id. Att. 4, 9, 1.—
    2.
    Esp., milit. t. t.:

    se ad confligendum, Sisenn. ap. Non p. 257, 13: exercitum in hibernaculis, Sali J. 103, 1: in secunda (acie) cohortis, id. H. inc. Fragm. 44 Dietsch: stabant conpositi suis quisque ordinibus (opp. incompositi),

    Liv. 44, 38, 11:

    conpositi numero in turmas,

    Verg. A. 11, 599:

    cunctos licentia vagos compositus invadit = compositis ordinibus,

    Tac. H. 4, 35:

    agmen,

    id. ib. 2, 89; 5, 1; id. A. 12, 16:

    ordines,

    id. H. 4, 33:

    vagos paventesque Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. ib. 3, 35:

    pugnae exercitum,

    id. A. 13, 40:

    auxilia in numerum legionis,

    id. ib. 2, 80 Nipp. ad loc.:

    equitem per turmas,

    id. ib. 15, 29:

    insidias in montibus,

    Just. 1, 3, 11.—
    3.
    Of the order of words in language: quam lepide lexeis compostae! ut tesserulae omnes Arte pavimento atque emblemate vermiculato, Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; id. ap. Cic. Or. 44, 149; cf. id. ib. sq.:

    ut aptior sit oratio, ipsa verba compone,

    id. Brut. 17, 68.—
    4.
    With reference to orderly appearance, etc., of the clothing, hair; the expression of the countenance, etc., to lay, smooth, adjust:

    suon quisque loco'st? Vide capillum, satin compositu'st commode?

    Plaut. Most. 1, 3, 97:

    composito et delibuto capillo,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    comas,

    Ov. R. Am. 679:

    crines,

    Verg. G. 4, 417:

    ne turbarentur comae, quas componi, etc.,

    Quint. 11, 3, 148:

    togam,

    to lay in proper folds, Hor. S. 2, 3, 77; Quint. 11, 3, 156; cf.:

    nec tamen ante adiit... Quam se composuit, quam circumspexit amictus,

    Ov. M. 4, 318:

    pulvinum facili manu,

    id. A. A. 1, 160; cf.

    torum,

    id. F. 3, 484:

    jam libet componere voltus,

    id. M. 13, 767:

    vultu composito, ne laeti excessu principis, etc.,

    Tac. A. 1, 7; Plin. Ep. 3, 16, 5; cf.:

    (Tiberius) compositus ore,

    id. ib. 2, 34:

    vultum natura horridum... efferabat, componens ad speculum in omnem terrorem,

    distorting, Suet. Calig. 50.—
    5.
    In gen., to adjust, arrange, regulate, for the expression of something, or to accord with something; usu. ad aliquid:

    ad abstinentiam rursus, non secus ac modo ad balineum animum vultumque conposui,

    Plin. Ep. 7, 1, 6:

    orationis ipsius vultus ad id, quod efficere intendimus, compositus,

    Quint. 9, 1, 21:

    utraque manu ad modum aliquid portantium composita,

    id. 11, 3, 120:

    ge. stum oratoris ad similitudinem saltationis,

    id. 1, 11, 19:

    figuram ad imitationem alterius scripturae,

    id. 9, 2, 34:

    nec ad votum composita civitas,

    Tac. Or. 41:

    cuncta ad decorem inperi conposita,

    id. H. 1, 71:

    cunctis ad tristitiam conpositis,

    id. A. 3, 1. —Less freq. with dat.:

    voltus conponere famae Taedet,

    to adapt, Tib. 4, 7, 9:

    venturis carbasa ventis,

    Luc. 3, 596:

    me quoque mittendis rectum componite telis,

    id. 3, 717. —With in:

    Nero itinera urbis... veste servili in dissimulationem sui compositus pererrabat,

    disguised, made up, Tac. A. 13, 25. —
    D. (α).
    With acc.:

    ego itinera sic composueram, ut Nonis Quinctilibus Puteolis essem,

    Cic. Att. 15, 26, 3:

    quod adest memento Componere aequus,

    Hor. C. 3, 29, 33:

    conposita atque constituta re publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42:

    necdum compositis maturisve satis consiliis,

    Liv. 4, 13, 5:

    (diem) totum in consideranda causa componendaque posuisse,

    Cic. Brut. 22, 87:

    tempus in cognoscendis componendisque causis consumere,

    id. Or. 42, 143:

    ex sententia omnibus rebus paratis conpositisque,

    Sall. J. 43, 5; 94, 1:

    in senatu cuncta longis aliorum principatibus composita statim decernuntur,

    Tac. H. 2, 55:

    dum quae forent firmando Neronis imperio componuntur,

    id. A. 12, 68.—
    (β).
    With ad or in and acc. of the purpose for which, or the example according to which, etc.:

    cum alteri placeat auspicia ista ad utilitatem esse rei publicae conposita,

    Cic. Leg. 2, 13, 32:

    omnia ad voluptatem multitudinis inperitae,

    Quint. 10, 1, 43:

    animum ad omnes casus,

    id. 12, 9, 20; Val. Fl. 1, 321:

    satis igitur in hoc nos componet multa scribendi exercitatio,

    Quint. 9, 4, 114:

    cultum victumque non ad nova exempla conponere, sed ut majorum mores suadent,

    Sen. Tranq. 9, 2. —
    2. (α).
    In gen.: eum allegaverunt, suom qui servom diceret Cum auro esse apud me: conposita est fallacia, [p. 393] Ut, etc., Plaut. Poen. 3, 5, 29:

    quin jam virginem Despondi: res composita'st,

    Ter. Ad. 4, 7, 17:

    ita causa componitur, ut item palaestritae Bidini peterent ab Epicrate hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54:

    societatem praedarum cum latronibus conposuisse,

    Sall. H. 4, 11 Dietsch:

    crimen ab inimicis Romae conpositum,

    Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    conpositis inter se rebus,

    Sall. J. 66, 2:

    ita conposito dolo digrediuntur,

    id. ib. 111, 4:

    conposito jam consilio,

    Liv. 3, 53, 3: ceteri proditores ea quae composita erant exspectabant;

    convenerat autem, etc.,

    id. 25, 9, 8:

    sub noctem susurri Composita repetantur hora,

    Hor. C. 1, 9, 20:

    ictum jam foedus, et omnes Conpositae leges,

    Verg. A. 12, 315:

    compositis notis,

    Tib. 1, 2, 22:

    crimen ac dolum ultro,

    Tac. H. 1, 34:

    proditionem,

    id. ib. 2, 100:

    seditionem,

    id. ib. 4, 14:

    insidias,

    id. ib. 5, 22; id. A. 12, 54; 13, 47: pacem componere, v. B. 5. supra.—
    (β).
    With rel.-clause:

    cum summa concordia, quos dimitterent, quos retinerent, composuerunt,

    Liv. 40, 40, 14.—
    (γ).
    With inf.:

    ii, secretis conloquiis conponunt Gallos concire,

    Tac. A. 3, 40.—
    (δ).
    Pass. impers.:

    ut domi compositum cum Marcio erat,

    Liv. 2, 37, 1.—
    (ε).
    With ut and subj.:

    compositum inter ipsos ut Latiaris strueret dolum,

    Tac. A. 4, 68; cf. P. a. subst.
    3.
    In gen., to feign, invent, devise, contrive, in order to deceive or delude, etc.: composita dicta, Att. ap. Non. p. 260, 22 (Trag. Rel. v. 47 Rib.):

    ne tu istic hodie malo tuo conpositis mendaciis Advenisti,

    Plaut. Am. 1, 1, 211:

    nec bene mendaci risus conponitur ore,

    Tib. 3, 6, 35 (3, 7, 3):

    sed vobis facile'st verba et conponere fraudes,

    Prop. 2, 9, 31:

    insidias in me conponis inanes,

    id. 2, 32 (3, 30), 19:

    compositas insidias fatoque evitatas ementitur,

    Tac. A. 13, 47:

    si haec fabulosa et composita videntur,

    id. Or. 12; id. Agr. 40:

    quae ut augendae famae composita, sic reliqua non in obscuro habentur,

    id. A. 15, 16; cf.:

    vetustatem, ut cetera, in majus conponentem altores Jovis celebravisse,

    exaggerating, Sall. H. 3, 60 Dietsch.— Part. perf. with in and acc., pretending, assuming the appearance or expression:

    (Domitianus) paratus simulatione, in adrogantiam compositus audiit preces,

    Tac. Agr. 42:

    is in maestitiam compositus,

    id. H. 2, 9; 1, 54:

    in securitatem,

    id. A. 3, 44.—Rarely with ad:

    tunc compositus ad maestitiam,

    Tac. A. 13, 20.— Hence, P. a.: compŏsĭtus ( - postus), a, um.
    A.
    Well-arranged, ordered, or constituted, orderly, regular:

    quae (injuria) dum foris sunt, nil videtur mundius, Nec magis compositum quicquam nec magis elegans,

    Ter. Eun. 5, 4, 13: admiratus sum... sunchusin litterularum, quae solent tuae compositissimae et clarissimae esse, Cic. Att. 6, 9, 1:

    acrior impetu atque animis quam compositior ullo ordine pugna fuit,

    Liv. 28, 22, 13:

    intellegitur, etiamsi non adjecero, conpositum ordinatumque fore talem virum,

    Sen. Vit. Beat. 8, 3:

    composita et quieta et beata respublica,

    Tac. Or. 36. —Of writings:

    quare in his quoque libris erant eadem aliqua... omnia vero compositiora et elaborata,

    Quint. 1, pr. § 8; cf.:

    illa quae curam fatentur et ficta atque composita videri etiam volunt,

    elaborate, id. 8, pr. § 23.— Transf., of the orator himself:

    si aut compositi oratoris bene structam collocationem dissolvas permutatione verborum,

    Cic. Or. 70, 232.—
    B.
    Fitly disposed for any purpose, prepared, apt, fit, adapted, qualified, suitable, ready:

    perficiam ut nemo umquam paratior, vigilantior, compositior ad judicium venisse videatur,

    Cic. Verr. 1, 1, 11; so,

    equus bene natura compositus,

    Auct. Her. 4, 46, 59.— With ad or in and acc., or with dat.:

    arte quadam ab juventa in ostentationem (virtutum) compositus,

    Liv. 26, 19, 3 Weissenb. ad loc.:

    alius historiae magis idoneus, alius compositus ad carmen,

    Quint. 2, 8, 7:

    aeque in adulationem compositus (sacerdos),

    Curt. 4, 7, 26:

    (Attici) non maxime ad risum compositi,

    Quint. 6, 3, 18:

    natura atque arte compositus alliciendis etiam Muciani moribus,

    Tac. H. 2, 5.—
    C.
    Quiet, peaceful, undisturbed, calm, composed, unimpassioned, etc.:

    ut peractis quae agenda fuerint salvo jam et composito die possis ibi manere,

    Plin. Ep. 2, 17, 2:

    lenis et nitidi et compositi generis amatores,

    Quint. 10, 1, 44:

    actio,

    id. 11, 3, 110:

    aetas,

    mature, sedate, Tac. A. 13, 1: adfectus mites atque compositi, Quint. 6, 2, 9:

    supercilium (opp. erectum),

    id. 11, 3, 74:

    repetitio eorum (civium) labefactabat compositam civitatem,

    Flor. 3, 23, 3.—
    D.
    Compound, composite, made up of parts (opp. simplex):

    verba,

    Quint. 1, 5, 3; 1, 6, 38; 7, 9, 5:

    voces,

    id. 1, 5, 65; cf. id. 1, 5, 9; 2, 12, 3.—Hence, subst.: compŏsĭtum ( conp-), i, n., that which is agreed, an agreement, compact, etc.; only abl. in the phrases,
    (α).
    Ex composito, according to agreement, by agreement, in concert, Sall. H. 2, 12 Dietsch:

    tum ex composito orta vis,

    Liv. 1, 9, 10; 5, 14, 2; 36, 25, 1; 40, 48, 4; Suet. Claud. 37; Tac. H. 4, 66.—
    (β).
    De composito, by agreement, App. Mag. 1, p. 273; and,
    (γ).
    More rarely in the same sense, composito alone, Ter. Phorm. 5, 1, 29; Nep. Dat. 6, 6; Verg. A. 2, 129.—Hence also adv.: compŏsĭtē ( conp-), in an orderly, regular, or skilful manner, orderly, regularly, properly (class. but rare;

    not in Quint.): ambulare,

    Col. 6, 2, 5:

    indutus,

    Gell. 1, 5, 2:

    composite et apte dicere,

    Cic. Or. 71, 236:

    composite, ornate, copiose eloqui,

    id. De Or. 1, 11, 48:

    composite atque magnifice casum reipublicae miserati,

    Sall. C. 51, 9:

    bene et composite disseruit,

    id. Ib. 52.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > conpono

  • 13 conposite

    com-pōno ( conp-), posui (COMPOSEIVERVNT, C. I. L. 1, 199, 2), positum (compostus, Plaut. Mil. 4, 7, 21 Lorenz; Verg. A. 1, 249; Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; Varr ap. Sen. Ep. 56, 6), 3, v. a., to put, place, lay, bring or set together, to unite, join, connect, collect, aggregate, compose, to order, arrange, adjust, etc. (class. and very freq.).
    I.
    In gen., of different objects.
    A. 1.
    Of things in gen.:

    aridum lignum,

    Hor. C. 3, 17, 14:

    composita fronde,

    Prop. 1, 20, 22:

    uvas in tecto in cratibus,

    Cato, R. R. 112, 2:

    in quo (loco) erant ea conposita, quibus rex te numerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17:

    (amomum) manipulatim leniter componitur,

    Plin. 12, 13, 28, § 48:

    amphoras in culleum,

    Cato, R. R. 113, 2:

    ligna in caminum,

    id. ib. 37, 5.—
    b.
    To bring into contact, fit together, join:

    quid... in operibus manu factis tam compositum tamque compactum et coagmentatum inveniri potest?

    Cic. Fin. 3, 22, 74: cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis conpono, Lucil. ap. Non. p. 260, 28:

    tum latus conponit lateri et cum pectore pectus,

    id. ib. p. 260, 30:

    conponens manibusque manus atque ori bus ora,

    Verg. A. 8, 486:

    Mercurio Sais fertur Virgineum conposuisse latus,

    Prop. 2, 2, 12; cf.

    caput,

    Tib. 1, 5, 8.—Hence, of broken limbs, etc., med. t. t., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 10, 2:

    jugulum,

    id. 8, 8, 8 et saep.—
    c.
    Esp., to pack up for a journey, etc.:

    omnia composta sunt quae donavi,

    Plaut. Mil. 4, 7, 21:

    i ergo intro et compone quae tecum simul Ferantur,

    Ter. Hec. 4, 3, 5:

    dum tota domus raeda componitur una,

    Juv. 3, 10.—
    2.
    Of persons:

    is (Saturnus) genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit,

    Verg. A. 8, 322:

    et tabula una duos poterit componere amantes,

    Prop. 2, 26, 33 (3, 22, 13); cf. II. C. 5. infra.—
    B.
    To set in opposition.
    1.
    To bring together in hostility, to oppose, to couple, pair, match in combat (cf. compositio, III.); esp. of gladiators, etc.: Samnis, spurcus homo, cum Pacideiano conponitur, optimus multo Post homines natos gladiator qui fuit unus, Lucil. Sat. ap. Non. p. 257, 18; cf. Cic. Opt. Gen. 6, 17:

    Rupili et Persi par pugnat, uti non Compositum melius cum Bitho Bacchius,

    Hor. S. 1, 7, 20 Orell. ad loc.:

    staturam habere Threcis cum Threce conpositi,

    Sen. Q. N. 4, praef. 8;

    and in gen.: si quis casus duos inter se bonos viros composuerit,

    Quint. 2, 17, 34:

    cuive virum mallem memet componere,

    Sil. 10, 70:

    componimur Vecordi Decio,

    id. 11, 212:

    hunc fatis,

    id. 1, 39:

    cum ventis, pelagique furentibus undis Composuit mortale genus,

    Luc. 3, 196;

    and fig.: pergis pugnantia secum Frontibus adversis componere,

    Hor. S. 1, 1, 103:

    ecce par deo dignum, vir fortis cum fortuna mala conpositus,

    Sen. Prov. 1, 2, 9:

    non illa (rhetorice) secum ipsa componitur,

    Quint. 2, 17, 33;

    and of a judicial contest: accita Epicharis et cum indice composita,

    confronted, Tac. A. 15, 51; 16, 10.—
    2.
    To oppose by way of comparison, to compare, contrast.
    (α).
    With acc. and dat.: quid est, cur componere ausis mihi te aut me tibi? Att. ap. Non. p. 257, 15 (Trag. Rel. v. 147 Rib.):

    nec divis homines componier aequom'st,

    Cat. 68, 141: composita dicta evolvunt, Quae cum componas, dicta factis discrepant, Att. ap. Non. p. 260, 21 (Trag. Rel. v. 48 Rib.):

    si parva licet conponere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    parvis conponere magna solebam,

    id. E. 1, 23; Ov. M. 5, [p. 392] 416:

    audes cladi componere nostrae, Nympha, tuam?

    id. ib. 15, 530:

    divinis humana,

    Aus. Ecl. 1, 10.—
    (β).
    With acc. and cum:

    ubi Metelli dicta cum factis conposuit,

    Sall. J. 48, 1: causam suam cum causa adversarii. Quint. 7, 2, 22.
    II.
    In partic.
    A.
    Of the parts of a whole, or of a whole as made up of parts.
    1. (α).
    With ex:

    exercitus ejus conpositus ex variis gentibus,

    Sall. J. 18, 3:

    genus humanum ex corpore et anima conpositum,

    id. ib. 2, 1:

    liber ex alienis orationibus compositus,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

    antidoton... ex multis atque interim contrariis quoque inter se effectibus,

    Quint. 1, 10, 6:

    ex quo (umore) componi debet (medicamentum),

    Cels. 6, 7, 1 fin.
    (β).
    With abl.:

    mensam gramine,

    Sil. 15, 51.—
    (γ).
    With acc. alone:

    medicamentum,

    Col. 6, 4, 1; Scrib. Comp. 10.—
    2.
    Esp., of buildings, etc., to construct, build:

    qui cuncta conposuit,

    i. e. the Creator, Cic. Univ. 13:

    urbem,

    Verg. A. 3, 387:

    illa (templa) deis,

    Ov. F. 1, 708 Burm. ad loc.:

    aggere conposito tumuli,

    Verg. A. 7, 6:

    deletas Thebas,

    Prop. 2, 6, 5.—
    3.
    Of words, to compound:

    vitilitigatores ex vitiis et litigatoribus, Plin. praef. § 32: verba composita (opp. simplicia),

    Quint. 1, 5, 3.—
    4.
    Of writings, speeches, etc.
    a.
    To compose, write, construct (very freq.):

    leges,

    Lucr. 4, 966:

    compone hoc, quod postulo, de argento: de reliquo videro,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36:

    quartum librum,

    id. de Or. 2, 55, 224:

    libros,

    id. Fam. 16, 20; Plin. Ep. 9, 9, 1:

    libellos,

    Quint. 12, 8, 5:

    actiones,

    Cic. Att. 6, 1, 8; Quint. 11, 3, 68:

    argumentum,

    Cic. Att. 15, 4, 3:

    edictum eis verbis,

    id. Verr. 2, 1, 45, § 116:

    edictum eorum arbitratu,

    id. ib. 2, 1, 46, §

    119: artes,

    books of instruction, id. Brut. 12, 48; id. Ac. 2, 13, 40:

    artificium,

    id. de Or. 2, 19, 83:

    commentarium consulatus mei,

    id. Att. 1, 19, 10; Quint. 1, 8, 19:

    quarum (litterarum) exemplum,

    Cic. Agr. 2, 20, 53:

    quandam disciplinae formulam,

    id. Ac. 1, 4, 17:

    stipulationum et judiciorum formulas,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    interdictum,

    id. Caecin. 21, 59:

    poema,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 4; cf. Hor. Ep. 2, 1, 77; Ov. Tr. 5, 12, 60:

    senatus consultum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    testimonium,

    id. Att. 15, 15, 1:

    verba ad religionem deorum immortalium,

    id. Dom. 47, 124:

    de judicialibus causis aliqua,

    Quint. 3, 6, 104:

    aliquid de ratione dicendi, id. prooem. 1: quae de ortu vitaque Scapulae composita erant,

    Tac. A. 16, 14:

    Apion... inmortalitate donari a se scripsit ad quos aliqua conponebat, Plin. praef. § 25: carmen,

    Cic. Mur. 12, 26:

    carmina,

    Tac. Or. 12; id. A. 3, 49:

    epistulas,

    id. ib. 2, 70:

    litteras nomine Marcelli,

    Liv. 27, 28, 4; Tac. A. 11, 20:

    orationem habere ad conciliandos plebis animos conpositam,

    Liv. 1, 35, 2:

    blanditias tremula voce,

    Tib. 1, 2, 91:

    meditata manu verba trementi,

    Ov. M. 9, 521:

    versus,

    Hor. S. 1, 4, 8:

    mollem versum,

    Prop. 1, 7, 19:

    cantus,

    Tib. 1, 2, 53:

    in morem annalium,

    Tac. Or. 22:

    orationes adversus aliquem,

    id. ib. 37:

    litteras ad aliquem,

    id. A. 15, 8; 14, 22:

    probra in Gaium,

    id. ib. 6, 9;

    14, 50: multa et atrocia in Macronem,

    id. ib. 6, 44 (38) et saep.—
    b.
    Transf., of the subjects, etc., treated, to write about, treat, celebrate:

    tuas laudes,

    Tib. 4, 1, 35:

    res gestas,

    Hor. Ep. 2, 1, 251:

    tempora Iliaca,

    Vell. 1, 3, 2:

    bellum Troicum,

    id. 1, 5, 3:

    Juli Africani vitam componendo, spem hominibus fecisti plurium ejus modi librorum,

    Tac. Or. 14:

    veteres populi Romani res,

    id. A. 4, 32:

    Neronis res,

    id. ib. 1, 1; 11, 11.—
    B.
    From the notion of closing.
    1.
    To put away, put aside, put in place:

    armamentis conplicandis, conponendis studuimus,

    i. e. folding up the sails and lowering the masts, Plaut. Merc. 1, 2, 80:

    (tempus) ad componenda armamenta expediendumque remigem,

    Liv. 26, 39, 8:

    vela contrahit malosque inclinat et simul armamenta componens, etc.,

    id. 36, 44, 2:

    arma,

    Hor. C. 4, 14, 52:

    tristes istos conpone libellos,

    put aside, Prop. 1, 9, 13.—
    2.
    To store up, put away, collect:

    nec... Aut conponere opes norant aut parcere parto,

    Verg. A. 8, 317:

    ego conposito securus acervo Despiciam dites,

    Tib. 1, 1, 77;

    so fig.: condo et compono quae mox depromere possim,

    Hor. Ep. 1, 1, 12.— So esp. to preserve, pack, put up fruits, meat, etc., for future use:

    pernas,

    Cato, R. R. 162, 12:

    tergora (suis),

    Col. 12, 55, 2: siccatos coliculos, id. 12, 9, 1:

    caepam in fidelia,

    id. 12, 10, 2:

    herbas,

    id. 12, 13, 2:

    poma,

    id. 12, 47, 5:

    olivas,

    Pall. Nov. 22, 5:

    herbam olla nova,

    Scrib. Comp. 60:

    faenum,

    Dig. 19, 2, 11, § 4:

    fructus in urceis, capsellis,

    ib. 33, 7, 12, §1.—
    3.
    Of the ashes or remains of the dead, to adjust, lay out, to collect and inurn, inter, bury:

    tu mea conpones et dices, ossa, Properti, Haec tua sunt,

    Prop. 2, 24, 35 (3, 19, 19):

    cinerem,

    Ov. F. 3, 547:

    cinerem ossaque,

    Val. Fl. 7, 203:

    sic ego conponi versus in ossa velim,

    Tib. 3, 2, 26.—Hence, in gen., of persons, to bury:

    quem... prope cognatos conpositum cineres,

    Cat. 68, 98:

    omnes composui (meos),

    Hor. S. 1, 9, 28:

    compositi busta avi,

    Ov. F. 5, 426:

    Pisonem Verania uxor... T. Vinium Crispina filia composuere,

    Tac. H. 1, 47:

    componi tumulo eodem,

    Ov. M. 4, 157:

    toro Mortua componar,

    id. ib. 9, 504:

    alto Conpositus lecto,

    Pers. 3, 104:

    aliquem terra,

    Sil. 9, 95.—
    4. a.
    Of things: omnia noctis erant placida composta quiete, Varr. Atac. ap. Sen. Contr. 3, 16:

    cum mare compositum est,

    Ov. A. A. 3, 259:

    aquas,

    id. H. 13, 136:

    fessum tumentes Composuit pelagus ventis patientibus undas,

    Luc. 5, 702.—
    b.
    Of persons:

    nec vigilantibus, sed etiam quiete compositis,

    Quint. 11, 2, 5:

    ubi jam thalamis se conposuere,

    Verg. G. 4, 189:

    defessa membra,

    id. ib. 4, 438:

    si bene conpositus somno vinoque jacebit,

    Ov. Am. 1, 4, 53.—
    5.
    To end strife, confusion, etc., to compose, pacify, allay, settle, calm, appease, quiet, tranquillize, reconcile, etc., that which is disturbed or at variance.
    a.
    With personal object:

    aversos amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    ceteros clementia,

    Tac. A. 12, 55:

    comitia praetorum,

    id. ib. 14, 28; id. H. 1, 85:

    juvenes concitatos,

    Quint. 1, 10, 32; cf.:

    barbarum animos,

    Tac. A. 14, 39:

    gentem,

    Sil. 17, 356.—Esp. of the mind:

    prima (pars philosophiae) conponit animum,

    Sen. Ep. 89, 9:

    argumentum conpositae mentis,

    id. ib. 2, 1; Cels. 3, 18; Sil. 11, 352:

    mentem somno,

    id. 3, 162:

    religio saevas componit mentis,

    id. 13, 317.—
    b.
    Of places, countries, etc.:

    C. Caesar componendae Armeniae deligitur,

    Tac. A. 2, 4:

    Campaniam,

    id. H. 4, 3:

    Daciam,

    id. ib. 3, 53.—
    c.
    With abstr. or indef. objects:

    si possum hoc inter vos conponere,

    Plaut. Curc. 5, 3, 23; cf.:

    vides, inter nos sic haec potius cum bona Ut componamus gratia quam cum mala?

    Ter. Phorm. 4, 3, 17:

    gaudens conponi foedere bellum,

    Verg. A. 12, 109; so,

    bellum,

    Sall. J. 97, 2; Nep. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Vell. 2, 25, 1; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 3:

    bella,

    Tac. A. 3, 56:

    cum vellet pro communi amico controversias regum componere,

    Caes. B. C. 3, 109:

    uti per colloquia omnes controversiae componantur,

    id. ib. 1, 9 fin.:

    curas,

    Verg. A. 4, 341; Sil. 12, 682:

    lites,

    Verg. E. 3, 108:

    seditionem civilem,

    Suet. Caes. 4:

    statum Orientis,

    id. Calig. 1:

    Romanus Ardeae turbatas seditione res... composuit,

    Liv. 4, 10, 6; 3, 53, 1:

    legatorum res et bello turbatas,

    id. 45, 16, 2:

    res Germanicas,

    Suet. Vit. 9:

    discordias,

    Tac. H. 4, 50:

    compositis praesentibus,

    id. A. 1, 45:

    odia et certamina,

    id. ib. 15, 2.—Less freq. transf., with the result as object:

    pacem componi volo Meo patri cum matre,

    Plaut. Merc. 5, 2, 113:

    si pax cum Carthaginiensibus componi nequisset,

    Liv. 30, 40, 13:

    at me conposita pace fefellit Amor,

    Prop. 2, 2, 2:

    pax circa Brundusium composita,

    Vell. 2, 75, 3:

    pacem cum Pyrrho,

    Just. 18, 2, 6; cf. D. 2. infra.—
    d.
    Absol.:

    coheredes mei conponere et transigere cupiebant,

    Plin. Ep. 5, 1, 7; and so impers. pass.:

    posteaquam id quod maxime volui fieri non potuit, ut componeretur,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    Pompei summam esse... voluntatem, ut componeretur atque ab armis discederetur,

    Caes. B. C. 3, 16.—
    C. 1.
    In gen., to arrange, adjust, order, set in order:

    aulaeis se superbis Aurea sponda, of one's attitude on a couch,

    Verg. A. 1, 697:

    ad ictum militaris gladii conposita cervice,

    Sen. Cons. Marc. 26, 2:

    diductis aedificia angulis vidimus moveri iterumque conponi,

    id. Q. N. 6, 30, 4:

    si ad rem pertinet, quomodo caelo adfecto conpositisque sideribus quodque animal oriatur,

    Cic. Div. 2, 47, 98:

    tibi enim gratias agebat, quod signa componenda suscepisses,

    id. Att. 4, 9, 1.—
    2.
    Esp., milit. t. t.:

    se ad confligendum, Sisenn. ap. Non p. 257, 13: exercitum in hibernaculis, Sali J. 103, 1: in secunda (acie) cohortis, id. H. inc. Fragm. 44 Dietsch: stabant conpositi suis quisque ordinibus (opp. incompositi),

    Liv. 44, 38, 11:

    conpositi numero in turmas,

    Verg. A. 11, 599:

    cunctos licentia vagos compositus invadit = compositis ordinibus,

    Tac. H. 4, 35:

    agmen,

    id. ib. 2, 89; 5, 1; id. A. 12, 16:

    ordines,

    id. H. 4, 33:

    vagos paventesque Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. ib. 3, 35:

    pugnae exercitum,

    id. A. 13, 40:

    auxilia in numerum legionis,

    id. ib. 2, 80 Nipp. ad loc.:

    equitem per turmas,

    id. ib. 15, 29:

    insidias in montibus,

    Just. 1, 3, 11.—
    3.
    Of the order of words in language: quam lepide lexeis compostae! ut tesserulae omnes Arte pavimento atque emblemate vermiculato, Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; id. ap. Cic. Or. 44, 149; cf. id. ib. sq.:

    ut aptior sit oratio, ipsa verba compone,

    id. Brut. 17, 68.—
    4.
    With reference to orderly appearance, etc., of the clothing, hair; the expression of the countenance, etc., to lay, smooth, adjust:

    suon quisque loco'st? Vide capillum, satin compositu'st commode?

    Plaut. Most. 1, 3, 97:

    composito et delibuto capillo,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    comas,

    Ov. R. Am. 679:

    crines,

    Verg. G. 4, 417:

    ne turbarentur comae, quas componi, etc.,

    Quint. 11, 3, 148:

    togam,

    to lay in proper folds, Hor. S. 2, 3, 77; Quint. 11, 3, 156; cf.:

    nec tamen ante adiit... Quam se composuit, quam circumspexit amictus,

    Ov. M. 4, 318:

    pulvinum facili manu,

    id. A. A. 1, 160; cf.

    torum,

    id. F. 3, 484:

    jam libet componere voltus,

    id. M. 13, 767:

    vultu composito, ne laeti excessu principis, etc.,

    Tac. A. 1, 7; Plin. Ep. 3, 16, 5; cf.:

    (Tiberius) compositus ore,

    id. ib. 2, 34:

    vultum natura horridum... efferabat, componens ad speculum in omnem terrorem,

    distorting, Suet. Calig. 50.—
    5.
    In gen., to adjust, arrange, regulate, for the expression of something, or to accord with something; usu. ad aliquid:

    ad abstinentiam rursus, non secus ac modo ad balineum animum vultumque conposui,

    Plin. Ep. 7, 1, 6:

    orationis ipsius vultus ad id, quod efficere intendimus, compositus,

    Quint. 9, 1, 21:

    utraque manu ad modum aliquid portantium composita,

    id. 11, 3, 120:

    ge. stum oratoris ad similitudinem saltationis,

    id. 1, 11, 19:

    figuram ad imitationem alterius scripturae,

    id. 9, 2, 34:

    nec ad votum composita civitas,

    Tac. Or. 41:

    cuncta ad decorem inperi conposita,

    id. H. 1, 71:

    cunctis ad tristitiam conpositis,

    id. A. 3, 1. —Less freq. with dat.:

    voltus conponere famae Taedet,

    to adapt, Tib. 4, 7, 9:

    venturis carbasa ventis,

    Luc. 3, 596:

    me quoque mittendis rectum componite telis,

    id. 3, 717. —With in:

    Nero itinera urbis... veste servili in dissimulationem sui compositus pererrabat,

    disguised, made up, Tac. A. 13, 25. —
    D. (α).
    With acc.:

    ego itinera sic composueram, ut Nonis Quinctilibus Puteolis essem,

    Cic. Att. 15, 26, 3:

    quod adest memento Componere aequus,

    Hor. C. 3, 29, 33:

    conposita atque constituta re publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42:

    necdum compositis maturisve satis consiliis,

    Liv. 4, 13, 5:

    (diem) totum in consideranda causa componendaque posuisse,

    Cic. Brut. 22, 87:

    tempus in cognoscendis componendisque causis consumere,

    id. Or. 42, 143:

    ex sententia omnibus rebus paratis conpositisque,

    Sall. J. 43, 5; 94, 1:

    in senatu cuncta longis aliorum principatibus composita statim decernuntur,

    Tac. H. 2, 55:

    dum quae forent firmando Neronis imperio componuntur,

    id. A. 12, 68.—
    (β).
    With ad or in and acc. of the purpose for which, or the example according to which, etc.:

    cum alteri placeat auspicia ista ad utilitatem esse rei publicae conposita,

    Cic. Leg. 2, 13, 32:

    omnia ad voluptatem multitudinis inperitae,

    Quint. 10, 1, 43:

    animum ad omnes casus,

    id. 12, 9, 20; Val. Fl. 1, 321:

    satis igitur in hoc nos componet multa scribendi exercitatio,

    Quint. 9, 4, 114:

    cultum victumque non ad nova exempla conponere, sed ut majorum mores suadent,

    Sen. Tranq. 9, 2. —
    2. (α).
    In gen.: eum allegaverunt, suom qui servom diceret Cum auro esse apud me: conposita est fallacia, [p. 393] Ut, etc., Plaut. Poen. 3, 5, 29:

    quin jam virginem Despondi: res composita'st,

    Ter. Ad. 4, 7, 17:

    ita causa componitur, ut item palaestritae Bidini peterent ab Epicrate hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54:

    societatem praedarum cum latronibus conposuisse,

    Sall. H. 4, 11 Dietsch:

    crimen ab inimicis Romae conpositum,

    Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    conpositis inter se rebus,

    Sall. J. 66, 2:

    ita conposito dolo digrediuntur,

    id. ib. 111, 4:

    conposito jam consilio,

    Liv. 3, 53, 3: ceteri proditores ea quae composita erant exspectabant;

    convenerat autem, etc.,

    id. 25, 9, 8:

    sub noctem susurri Composita repetantur hora,

    Hor. C. 1, 9, 20:

    ictum jam foedus, et omnes Conpositae leges,

    Verg. A. 12, 315:

    compositis notis,

    Tib. 1, 2, 22:

    crimen ac dolum ultro,

    Tac. H. 1, 34:

    proditionem,

    id. ib. 2, 100:

    seditionem,

    id. ib. 4, 14:

    insidias,

    id. ib. 5, 22; id. A. 12, 54; 13, 47: pacem componere, v. B. 5. supra.—
    (β).
    With rel.-clause:

    cum summa concordia, quos dimitterent, quos retinerent, composuerunt,

    Liv. 40, 40, 14.—
    (γ).
    With inf.:

    ii, secretis conloquiis conponunt Gallos concire,

    Tac. A. 3, 40.—
    (δ).
    Pass. impers.:

    ut domi compositum cum Marcio erat,

    Liv. 2, 37, 1.—
    (ε).
    With ut and subj.:

    compositum inter ipsos ut Latiaris strueret dolum,

    Tac. A. 4, 68; cf. P. a. subst.
    3.
    In gen., to feign, invent, devise, contrive, in order to deceive or delude, etc.: composita dicta, Att. ap. Non. p. 260, 22 (Trag. Rel. v. 47 Rib.):

    ne tu istic hodie malo tuo conpositis mendaciis Advenisti,

    Plaut. Am. 1, 1, 211:

    nec bene mendaci risus conponitur ore,

    Tib. 3, 6, 35 (3, 7, 3):

    sed vobis facile'st verba et conponere fraudes,

    Prop. 2, 9, 31:

    insidias in me conponis inanes,

    id. 2, 32 (3, 30), 19:

    compositas insidias fatoque evitatas ementitur,

    Tac. A. 13, 47:

    si haec fabulosa et composita videntur,

    id. Or. 12; id. Agr. 40:

    quae ut augendae famae composita, sic reliqua non in obscuro habentur,

    id. A. 15, 16; cf.:

    vetustatem, ut cetera, in majus conponentem altores Jovis celebravisse,

    exaggerating, Sall. H. 3, 60 Dietsch.— Part. perf. with in and acc., pretending, assuming the appearance or expression:

    (Domitianus) paratus simulatione, in adrogantiam compositus audiit preces,

    Tac. Agr. 42:

    is in maestitiam compositus,

    id. H. 2, 9; 1, 54:

    in securitatem,

    id. A. 3, 44.—Rarely with ad:

    tunc compositus ad maestitiam,

    Tac. A. 13, 20.— Hence, P. a.: compŏsĭtus ( - postus), a, um.
    A.
    Well-arranged, ordered, or constituted, orderly, regular:

    quae (injuria) dum foris sunt, nil videtur mundius, Nec magis compositum quicquam nec magis elegans,

    Ter. Eun. 5, 4, 13: admiratus sum... sunchusin litterularum, quae solent tuae compositissimae et clarissimae esse, Cic. Att. 6, 9, 1:

    acrior impetu atque animis quam compositior ullo ordine pugna fuit,

    Liv. 28, 22, 13:

    intellegitur, etiamsi non adjecero, conpositum ordinatumque fore talem virum,

    Sen. Vit. Beat. 8, 3:

    composita et quieta et beata respublica,

    Tac. Or. 36. —Of writings:

    quare in his quoque libris erant eadem aliqua... omnia vero compositiora et elaborata,

    Quint. 1, pr. § 8; cf.:

    illa quae curam fatentur et ficta atque composita videri etiam volunt,

    elaborate, id. 8, pr. § 23.— Transf., of the orator himself:

    si aut compositi oratoris bene structam collocationem dissolvas permutatione verborum,

    Cic. Or. 70, 232.—
    B.
    Fitly disposed for any purpose, prepared, apt, fit, adapted, qualified, suitable, ready:

    perficiam ut nemo umquam paratior, vigilantior, compositior ad judicium venisse videatur,

    Cic. Verr. 1, 1, 11; so,

    equus bene natura compositus,

    Auct. Her. 4, 46, 59.— With ad or in and acc., or with dat.:

    arte quadam ab juventa in ostentationem (virtutum) compositus,

    Liv. 26, 19, 3 Weissenb. ad loc.:

    alius historiae magis idoneus, alius compositus ad carmen,

    Quint. 2, 8, 7:

    aeque in adulationem compositus (sacerdos),

    Curt. 4, 7, 26:

    (Attici) non maxime ad risum compositi,

    Quint. 6, 3, 18:

    natura atque arte compositus alliciendis etiam Muciani moribus,

    Tac. H. 2, 5.—
    C.
    Quiet, peaceful, undisturbed, calm, composed, unimpassioned, etc.:

    ut peractis quae agenda fuerint salvo jam et composito die possis ibi manere,

    Plin. Ep. 2, 17, 2:

    lenis et nitidi et compositi generis amatores,

    Quint. 10, 1, 44:

    actio,

    id. 11, 3, 110:

    aetas,

    mature, sedate, Tac. A. 13, 1: adfectus mites atque compositi, Quint. 6, 2, 9:

    supercilium (opp. erectum),

    id. 11, 3, 74:

    repetitio eorum (civium) labefactabat compositam civitatem,

    Flor. 3, 23, 3.—
    D.
    Compound, composite, made up of parts (opp. simplex):

    verba,

    Quint. 1, 5, 3; 1, 6, 38; 7, 9, 5:

    voces,

    id. 1, 5, 65; cf. id. 1, 5, 9; 2, 12, 3.—Hence, subst.: compŏsĭtum ( conp-), i, n., that which is agreed, an agreement, compact, etc.; only abl. in the phrases,
    (α).
    Ex composito, according to agreement, by agreement, in concert, Sall. H. 2, 12 Dietsch:

    tum ex composito orta vis,

    Liv. 1, 9, 10; 5, 14, 2; 36, 25, 1; 40, 48, 4; Suet. Claud. 37; Tac. H. 4, 66.—
    (β).
    De composito, by agreement, App. Mag. 1, p. 273; and,
    (γ).
    More rarely in the same sense, composito alone, Ter. Phorm. 5, 1, 29; Nep. Dat. 6, 6; Verg. A. 2, 129.—Hence also adv.: compŏsĭtē ( conp-), in an orderly, regular, or skilful manner, orderly, regularly, properly (class. but rare;

    not in Quint.): ambulare,

    Col. 6, 2, 5:

    indutus,

    Gell. 1, 5, 2:

    composite et apte dicere,

    Cic. Or. 71, 236:

    composite, ornate, copiose eloqui,

    id. De Or. 1, 11, 48:

    composite atque magnifice casum reipublicae miserati,

    Sall. C. 51, 9:

    bene et composite disseruit,

    id. Ib. 52.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > conposite

  • 14 conpositum

    com-pōno ( conp-), posui (COMPOSEIVERVNT, C. I. L. 1, 199, 2), positum (compostus, Plaut. Mil. 4, 7, 21 Lorenz; Verg. A. 1, 249; Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; Varr ap. Sen. Ep. 56, 6), 3, v. a., to put, place, lay, bring or set together, to unite, join, connect, collect, aggregate, compose, to order, arrange, adjust, etc. (class. and very freq.).
    I.
    In gen., of different objects.
    A. 1.
    Of things in gen.:

    aridum lignum,

    Hor. C. 3, 17, 14:

    composita fronde,

    Prop. 1, 20, 22:

    uvas in tecto in cratibus,

    Cato, R. R. 112, 2:

    in quo (loco) erant ea conposita, quibus rex te numerare constituerat,

    Cic. Deiot. 6, 17:

    (amomum) manipulatim leniter componitur,

    Plin. 12, 13, 28, § 48:

    amphoras in culleum,

    Cato, R. R. 113, 2:

    ligna in caminum,

    id. ib. 37, 5.—
    b.
    To bring into contact, fit together, join:

    quid... in operibus manu factis tam compositum tamque compactum et coagmentatum inveniri potest?

    Cic. Fin. 3, 22, 74: cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis conpono, Lucil. ap. Non. p. 260, 28:

    tum latus conponit lateri et cum pectore pectus,

    id. ib. p. 260, 30:

    conponens manibusque manus atque ori bus ora,

    Verg. A. 8, 486:

    Mercurio Sais fertur Virgineum conposuisse latus,

    Prop. 2, 2, 12; cf.

    caput,

    Tib. 1, 5, 8.—Hence, of broken limbs, etc., med. t. t., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 10, 2:

    jugulum,

    id. 8, 8, 8 et saep.—
    c.
    Esp., to pack up for a journey, etc.:

    omnia composta sunt quae donavi,

    Plaut. Mil. 4, 7, 21:

    i ergo intro et compone quae tecum simul Ferantur,

    Ter. Hec. 4, 3, 5:

    dum tota domus raeda componitur una,

    Juv. 3, 10.—
    2.
    Of persons:

    is (Saturnus) genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit,

    Verg. A. 8, 322:

    et tabula una duos poterit componere amantes,

    Prop. 2, 26, 33 (3, 22, 13); cf. II. C. 5. infra.—
    B.
    To set in opposition.
    1.
    To bring together in hostility, to oppose, to couple, pair, match in combat (cf. compositio, III.); esp. of gladiators, etc.: Samnis, spurcus homo, cum Pacideiano conponitur, optimus multo Post homines natos gladiator qui fuit unus, Lucil. Sat. ap. Non. p. 257, 18; cf. Cic. Opt. Gen. 6, 17:

    Rupili et Persi par pugnat, uti non Compositum melius cum Bitho Bacchius,

    Hor. S. 1, 7, 20 Orell. ad loc.:

    staturam habere Threcis cum Threce conpositi,

    Sen. Q. N. 4, praef. 8;

    and in gen.: si quis casus duos inter se bonos viros composuerit,

    Quint. 2, 17, 34:

    cuive virum mallem memet componere,

    Sil. 10, 70:

    componimur Vecordi Decio,

    id. 11, 212:

    hunc fatis,

    id. 1, 39:

    cum ventis, pelagique furentibus undis Composuit mortale genus,

    Luc. 3, 196;

    and fig.: pergis pugnantia secum Frontibus adversis componere,

    Hor. S. 1, 1, 103:

    ecce par deo dignum, vir fortis cum fortuna mala conpositus,

    Sen. Prov. 1, 2, 9:

    non illa (rhetorice) secum ipsa componitur,

    Quint. 2, 17, 33;

    and of a judicial contest: accita Epicharis et cum indice composita,

    confronted, Tac. A. 15, 51; 16, 10.—
    2.
    To oppose by way of comparison, to compare, contrast.
    (α).
    With acc. and dat.: quid est, cur componere ausis mihi te aut me tibi? Att. ap. Non. p. 257, 15 (Trag. Rel. v. 147 Rib.):

    nec divis homines componier aequom'st,

    Cat. 68, 141: composita dicta evolvunt, Quae cum componas, dicta factis discrepant, Att. ap. Non. p. 260, 21 (Trag. Rel. v. 48 Rib.):

    si parva licet conponere magnis,

    Verg. G. 4, 176:

    parvis conponere magna solebam,

    id. E. 1, 23; Ov. M. 5, [p. 392] 416:

    audes cladi componere nostrae, Nympha, tuam?

    id. ib. 15, 530:

    divinis humana,

    Aus. Ecl. 1, 10.—
    (β).
    With acc. and cum:

    ubi Metelli dicta cum factis conposuit,

    Sall. J. 48, 1: causam suam cum causa adversarii. Quint. 7, 2, 22.
    II.
    In partic.
    A.
    Of the parts of a whole, or of a whole as made up of parts.
    1. (α).
    With ex:

    exercitus ejus conpositus ex variis gentibus,

    Sall. J. 18, 3:

    genus humanum ex corpore et anima conpositum,

    id. ib. 2, 1:

    liber ex alienis orationibus compositus,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 47:

    antidoton... ex multis atque interim contrariis quoque inter se effectibus,

    Quint. 1, 10, 6:

    ex quo (umore) componi debet (medicamentum),

    Cels. 6, 7, 1 fin.
    (β).
    With abl.:

    mensam gramine,

    Sil. 15, 51.—
    (γ).
    With acc. alone:

    medicamentum,

    Col. 6, 4, 1; Scrib. Comp. 10.—
    2.
    Esp., of buildings, etc., to construct, build:

    qui cuncta conposuit,

    i. e. the Creator, Cic. Univ. 13:

    urbem,

    Verg. A. 3, 387:

    illa (templa) deis,

    Ov. F. 1, 708 Burm. ad loc.:

    aggere conposito tumuli,

    Verg. A. 7, 6:

    deletas Thebas,

    Prop. 2, 6, 5.—
    3.
    Of words, to compound:

    vitilitigatores ex vitiis et litigatoribus, Plin. praef. § 32: verba composita (opp. simplicia),

    Quint. 1, 5, 3.—
    4.
    Of writings, speeches, etc.
    a.
    To compose, write, construct (very freq.):

    leges,

    Lucr. 4, 966:

    compone hoc, quod postulo, de argento: de reliquo videro,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 36:

    quartum librum,

    id. de Or. 2, 55, 224:

    libros,

    id. Fam. 16, 20; Plin. Ep. 9, 9, 1:

    libellos,

    Quint. 12, 8, 5:

    actiones,

    Cic. Att. 6, 1, 8; Quint. 11, 3, 68:

    argumentum,

    Cic. Att. 15, 4, 3:

    edictum eis verbis,

    id. Verr. 2, 1, 45, § 116:

    edictum eorum arbitratu,

    id. ib. 2, 1, 46, §

    119: artes,

    books of instruction, id. Brut. 12, 48; id. Ac. 2, 13, 40:

    artificium,

    id. de Or. 2, 19, 83:

    commentarium consulatus mei,

    id. Att. 1, 19, 10; Quint. 1, 8, 19:

    quarum (litterarum) exemplum,

    Cic. Agr. 2, 20, 53:

    quandam disciplinae formulam,

    id. Ac. 1, 4, 17:

    stipulationum et judiciorum formulas,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    interdictum,

    id. Caecin. 21, 59:

    poema,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 4; cf. Hor. Ep. 2, 1, 77; Ov. Tr. 5, 12, 60:

    senatus consultum,

    Cic. Fam. 10, 22, 2:

    testimonium,

    id. Att. 15, 15, 1:

    verba ad religionem deorum immortalium,

    id. Dom. 47, 124:

    de judicialibus causis aliqua,

    Quint. 3, 6, 104:

    aliquid de ratione dicendi, id. prooem. 1: quae de ortu vitaque Scapulae composita erant,

    Tac. A. 16, 14:

    Apion... inmortalitate donari a se scripsit ad quos aliqua conponebat, Plin. praef. § 25: carmen,

    Cic. Mur. 12, 26:

    carmina,

    Tac. Or. 12; id. A. 3, 49:

    epistulas,

    id. ib. 2, 70:

    litteras nomine Marcelli,

    Liv. 27, 28, 4; Tac. A. 11, 20:

    orationem habere ad conciliandos plebis animos conpositam,

    Liv. 1, 35, 2:

    blanditias tremula voce,

    Tib. 1, 2, 91:

    meditata manu verba trementi,

    Ov. M. 9, 521:

    versus,

    Hor. S. 1, 4, 8:

    mollem versum,

    Prop. 1, 7, 19:

    cantus,

    Tib. 1, 2, 53:

    in morem annalium,

    Tac. Or. 22:

    orationes adversus aliquem,

    id. ib. 37:

    litteras ad aliquem,

    id. A. 15, 8; 14, 22:

    probra in Gaium,

    id. ib. 6, 9;

    14, 50: multa et atrocia in Macronem,

    id. ib. 6, 44 (38) et saep.—
    b.
    Transf., of the subjects, etc., treated, to write about, treat, celebrate:

    tuas laudes,

    Tib. 4, 1, 35:

    res gestas,

    Hor. Ep. 2, 1, 251:

    tempora Iliaca,

    Vell. 1, 3, 2:

    bellum Troicum,

    id. 1, 5, 3:

    Juli Africani vitam componendo, spem hominibus fecisti plurium ejus modi librorum,

    Tac. Or. 14:

    veteres populi Romani res,

    id. A. 4, 32:

    Neronis res,

    id. ib. 1, 1; 11, 11.—
    B.
    From the notion of closing.
    1.
    To put away, put aside, put in place:

    armamentis conplicandis, conponendis studuimus,

    i. e. folding up the sails and lowering the masts, Plaut. Merc. 1, 2, 80:

    (tempus) ad componenda armamenta expediendumque remigem,

    Liv. 26, 39, 8:

    vela contrahit malosque inclinat et simul armamenta componens, etc.,

    id. 36, 44, 2:

    arma,

    Hor. C. 4, 14, 52:

    tristes istos conpone libellos,

    put aside, Prop. 1, 9, 13.—
    2.
    To store up, put away, collect:

    nec... Aut conponere opes norant aut parcere parto,

    Verg. A. 8, 317:

    ego conposito securus acervo Despiciam dites,

    Tib. 1, 1, 77;

    so fig.: condo et compono quae mox depromere possim,

    Hor. Ep. 1, 1, 12.— So esp. to preserve, pack, put up fruits, meat, etc., for future use:

    pernas,

    Cato, R. R. 162, 12:

    tergora (suis),

    Col. 12, 55, 2: siccatos coliculos, id. 12, 9, 1:

    caepam in fidelia,

    id. 12, 10, 2:

    herbas,

    id. 12, 13, 2:

    poma,

    id. 12, 47, 5:

    olivas,

    Pall. Nov. 22, 5:

    herbam olla nova,

    Scrib. Comp. 60:

    faenum,

    Dig. 19, 2, 11, § 4:

    fructus in urceis, capsellis,

    ib. 33, 7, 12, §1.—
    3.
    Of the ashes or remains of the dead, to adjust, lay out, to collect and inurn, inter, bury:

    tu mea conpones et dices, ossa, Properti, Haec tua sunt,

    Prop. 2, 24, 35 (3, 19, 19):

    cinerem,

    Ov. F. 3, 547:

    cinerem ossaque,

    Val. Fl. 7, 203:

    sic ego conponi versus in ossa velim,

    Tib. 3, 2, 26.—Hence, in gen., of persons, to bury:

    quem... prope cognatos conpositum cineres,

    Cat. 68, 98:

    omnes composui (meos),

    Hor. S. 1, 9, 28:

    compositi busta avi,

    Ov. F. 5, 426:

    Pisonem Verania uxor... T. Vinium Crispina filia composuere,

    Tac. H. 1, 47:

    componi tumulo eodem,

    Ov. M. 4, 157:

    toro Mortua componar,

    id. ib. 9, 504:

    alto Conpositus lecto,

    Pers. 3, 104:

    aliquem terra,

    Sil. 9, 95.—
    4. a.
    Of things: omnia noctis erant placida composta quiete, Varr. Atac. ap. Sen. Contr. 3, 16:

    cum mare compositum est,

    Ov. A. A. 3, 259:

    aquas,

    id. H. 13, 136:

    fessum tumentes Composuit pelagus ventis patientibus undas,

    Luc. 5, 702.—
    b.
    Of persons:

    nec vigilantibus, sed etiam quiete compositis,

    Quint. 11, 2, 5:

    ubi jam thalamis se conposuere,

    Verg. G. 4, 189:

    defessa membra,

    id. ib. 4, 438:

    si bene conpositus somno vinoque jacebit,

    Ov. Am. 1, 4, 53.—
    5.
    To end strife, confusion, etc., to compose, pacify, allay, settle, calm, appease, quiet, tranquillize, reconcile, etc., that which is disturbed or at variance.
    a.
    With personal object:

    aversos amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    ceteros clementia,

    Tac. A. 12, 55:

    comitia praetorum,

    id. ib. 14, 28; id. H. 1, 85:

    juvenes concitatos,

    Quint. 1, 10, 32; cf.:

    barbarum animos,

    Tac. A. 14, 39:

    gentem,

    Sil. 17, 356.—Esp. of the mind:

    prima (pars philosophiae) conponit animum,

    Sen. Ep. 89, 9:

    argumentum conpositae mentis,

    id. ib. 2, 1; Cels. 3, 18; Sil. 11, 352:

    mentem somno,

    id. 3, 162:

    religio saevas componit mentis,

    id. 13, 317.—
    b.
    Of places, countries, etc.:

    C. Caesar componendae Armeniae deligitur,

    Tac. A. 2, 4:

    Campaniam,

    id. H. 4, 3:

    Daciam,

    id. ib. 3, 53.—
    c.
    With abstr. or indef. objects:

    si possum hoc inter vos conponere,

    Plaut. Curc. 5, 3, 23; cf.:

    vides, inter nos sic haec potius cum bona Ut componamus gratia quam cum mala?

    Ter. Phorm. 4, 3, 17:

    gaudens conponi foedere bellum,

    Verg. A. 12, 109; so,

    bellum,

    Sall. J. 97, 2; Nep. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Vell. 2, 25, 1; Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33, 3:

    bella,

    Tac. A. 3, 56:

    cum vellet pro communi amico controversias regum componere,

    Caes. B. C. 3, 109:

    uti per colloquia omnes controversiae componantur,

    id. ib. 1, 9 fin.:

    curas,

    Verg. A. 4, 341; Sil. 12, 682:

    lites,

    Verg. E. 3, 108:

    seditionem civilem,

    Suet. Caes. 4:

    statum Orientis,

    id. Calig. 1:

    Romanus Ardeae turbatas seditione res... composuit,

    Liv. 4, 10, 6; 3, 53, 1:

    legatorum res et bello turbatas,

    id. 45, 16, 2:

    res Germanicas,

    Suet. Vit. 9:

    discordias,

    Tac. H. 4, 50:

    compositis praesentibus,

    id. A. 1, 45:

    odia et certamina,

    id. ib. 15, 2.—Less freq. transf., with the result as object:

    pacem componi volo Meo patri cum matre,

    Plaut. Merc. 5, 2, 113:

    si pax cum Carthaginiensibus componi nequisset,

    Liv. 30, 40, 13:

    at me conposita pace fefellit Amor,

    Prop. 2, 2, 2:

    pax circa Brundusium composita,

    Vell. 2, 75, 3:

    pacem cum Pyrrho,

    Just. 18, 2, 6; cf. D. 2. infra.—
    d.
    Absol.:

    coheredes mei conponere et transigere cupiebant,

    Plin. Ep. 5, 1, 7; and so impers. pass.:

    posteaquam id quod maxime volui fieri non potuit, ut componeretur,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    Pompei summam esse... voluntatem, ut componeretur atque ab armis discederetur,

    Caes. B. C. 3, 16.—
    C. 1.
    In gen., to arrange, adjust, order, set in order:

    aulaeis se superbis Aurea sponda, of one's attitude on a couch,

    Verg. A. 1, 697:

    ad ictum militaris gladii conposita cervice,

    Sen. Cons. Marc. 26, 2:

    diductis aedificia angulis vidimus moveri iterumque conponi,

    id. Q. N. 6, 30, 4:

    si ad rem pertinet, quomodo caelo adfecto conpositisque sideribus quodque animal oriatur,

    Cic. Div. 2, 47, 98:

    tibi enim gratias agebat, quod signa componenda suscepisses,

    id. Att. 4, 9, 1.—
    2.
    Esp., milit. t. t.:

    se ad confligendum, Sisenn. ap. Non p. 257, 13: exercitum in hibernaculis, Sali J. 103, 1: in secunda (acie) cohortis, id. H. inc. Fragm. 44 Dietsch: stabant conpositi suis quisque ordinibus (opp. incompositi),

    Liv. 44, 38, 11:

    conpositi numero in turmas,

    Verg. A. 11, 599:

    cunctos licentia vagos compositus invadit = compositis ordinibus,

    Tac. H. 4, 35:

    agmen,

    id. ib. 2, 89; 5, 1; id. A. 12, 16:

    ordines,

    id. H. 4, 33:

    vagos paventesque Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. ib. 3, 35:

    pugnae exercitum,

    id. A. 13, 40:

    auxilia in numerum legionis,

    id. ib. 2, 80 Nipp. ad loc.:

    equitem per turmas,

    id. ib. 15, 29:

    insidias in montibus,

    Just. 1, 3, 11.—
    3.
    Of the order of words in language: quam lepide lexeis compostae! ut tesserulae omnes Arte pavimento atque emblemate vermiculato, Lucil. ap. Cic. de Or. 3, 43, 171; id. ap. Cic. Or. 44, 149; cf. id. ib. sq.:

    ut aptior sit oratio, ipsa verba compone,

    id. Brut. 17, 68.—
    4.
    With reference to orderly appearance, etc., of the clothing, hair; the expression of the countenance, etc., to lay, smooth, adjust:

    suon quisque loco'st? Vide capillum, satin compositu'st commode?

    Plaut. Most. 1, 3, 97:

    composito et delibuto capillo,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    comas,

    Ov. R. Am. 679:

    crines,

    Verg. G. 4, 417:

    ne turbarentur comae, quas componi, etc.,

    Quint. 11, 3, 148:

    togam,

    to lay in proper folds, Hor. S. 2, 3, 77; Quint. 11, 3, 156; cf.:

    nec tamen ante adiit... Quam se composuit, quam circumspexit amictus,

    Ov. M. 4, 318:

    pulvinum facili manu,

    id. A. A. 1, 160; cf.

    torum,

    id. F. 3, 484:

    jam libet componere voltus,

    id. M. 13, 767:

    vultu composito, ne laeti excessu principis, etc.,

    Tac. A. 1, 7; Plin. Ep. 3, 16, 5; cf.:

    (Tiberius) compositus ore,

    id. ib. 2, 34:

    vultum natura horridum... efferabat, componens ad speculum in omnem terrorem,

    distorting, Suet. Calig. 50.—
    5.
    In gen., to adjust, arrange, regulate, for the expression of something, or to accord with something; usu. ad aliquid:

    ad abstinentiam rursus, non secus ac modo ad balineum animum vultumque conposui,

    Plin. Ep. 7, 1, 6:

    orationis ipsius vultus ad id, quod efficere intendimus, compositus,

    Quint. 9, 1, 21:

    utraque manu ad modum aliquid portantium composita,

    id. 11, 3, 120:

    ge. stum oratoris ad similitudinem saltationis,

    id. 1, 11, 19:

    figuram ad imitationem alterius scripturae,

    id. 9, 2, 34:

    nec ad votum composita civitas,

    Tac. Or. 41:

    cuncta ad decorem inperi conposita,

    id. H. 1, 71:

    cunctis ad tristitiam conpositis,

    id. A. 3, 1. —Less freq. with dat.:

    voltus conponere famae Taedet,

    to adapt, Tib. 4, 7, 9:

    venturis carbasa ventis,

    Luc. 3, 596:

    me quoque mittendis rectum componite telis,

    id. 3, 717. —With in:

    Nero itinera urbis... veste servili in dissimulationem sui compositus pererrabat,

    disguised, made up, Tac. A. 13, 25. —
    D. (α).
    With acc.:

    ego itinera sic composueram, ut Nonis Quinctilibus Puteolis essem,

    Cic. Att. 15, 26, 3:

    quod adest memento Componere aequus,

    Hor. C. 3, 29, 33:

    conposita atque constituta re publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42:

    necdum compositis maturisve satis consiliis,

    Liv. 4, 13, 5:

    (diem) totum in consideranda causa componendaque posuisse,

    Cic. Brut. 22, 87:

    tempus in cognoscendis componendisque causis consumere,

    id. Or. 42, 143:

    ex sententia omnibus rebus paratis conpositisque,

    Sall. J. 43, 5; 94, 1:

    in senatu cuncta longis aliorum principatibus composita statim decernuntur,

    Tac. H. 2, 55:

    dum quae forent firmando Neronis imperio componuntur,

    id. A. 12, 68.—
    (β).
    With ad or in and acc. of the purpose for which, or the example according to which, etc.:

    cum alteri placeat auspicia ista ad utilitatem esse rei publicae conposita,

    Cic. Leg. 2, 13, 32:

    omnia ad voluptatem multitudinis inperitae,

    Quint. 10, 1, 43:

    animum ad omnes casus,

    id. 12, 9, 20; Val. Fl. 1, 321:

    satis igitur in hoc nos componet multa scribendi exercitatio,

    Quint. 9, 4, 114:

    cultum victumque non ad nova exempla conponere, sed ut majorum mores suadent,

    Sen. Tranq. 9, 2. —
    2. (α).
    In gen.: eum allegaverunt, suom qui servom diceret Cum auro esse apud me: conposita est fallacia, [p. 393] Ut, etc., Plaut. Poen. 3, 5, 29:

    quin jam virginem Despondi: res composita'st,

    Ter. Ad. 4, 7, 17:

    ita causa componitur, ut item palaestritae Bidini peterent ab Epicrate hereditatem,

    Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54:

    societatem praedarum cum latronibus conposuisse,

    Sall. H. 4, 11 Dietsch:

    crimen ab inimicis Romae conpositum,

    Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    conpositis inter se rebus,

    Sall. J. 66, 2:

    ita conposito dolo digrediuntur,

    id. ib. 111, 4:

    conposito jam consilio,

    Liv. 3, 53, 3: ceteri proditores ea quae composita erant exspectabant;

    convenerat autem, etc.,

    id. 25, 9, 8:

    sub noctem susurri Composita repetantur hora,

    Hor. C. 1, 9, 20:

    ictum jam foedus, et omnes Conpositae leges,

    Verg. A. 12, 315:

    compositis notis,

    Tib. 1, 2, 22:

    crimen ac dolum ultro,

    Tac. H. 1, 34:

    proditionem,

    id. ib. 2, 100:

    seditionem,

    id. ib. 4, 14:

    insidias,

    id. ib. 5, 22; id. A. 12, 54; 13, 47: pacem componere, v. B. 5. supra.—
    (β).
    With rel.-clause:

    cum summa concordia, quos dimitterent, quos retinerent, composuerunt,

    Liv. 40, 40, 14.—
    (γ).
    With inf.:

    ii, secretis conloquiis conponunt Gallos concire,

    Tac. A. 3, 40.—
    (δ).
    Pass. impers.:

    ut domi compositum cum Marcio erat,

    Liv. 2, 37, 1.—
    (ε).
    With ut and subj.:

    compositum inter ipsos ut Latiaris strueret dolum,

    Tac. A. 4, 68; cf. P. a. subst.
    3.
    In gen., to feign, invent, devise, contrive, in order to deceive or delude, etc.: composita dicta, Att. ap. Non. p. 260, 22 (Trag. Rel. v. 47 Rib.):

    ne tu istic hodie malo tuo conpositis mendaciis Advenisti,

    Plaut. Am. 1, 1, 211:

    nec bene mendaci risus conponitur ore,

    Tib. 3, 6, 35 (3, 7, 3):

    sed vobis facile'st verba et conponere fraudes,

    Prop. 2, 9, 31:

    insidias in me conponis inanes,

    id. 2, 32 (3, 30), 19:

    compositas insidias fatoque evitatas ementitur,

    Tac. A. 13, 47:

    si haec fabulosa et composita videntur,

    id. Or. 12; id. Agr. 40:

    quae ut augendae famae composita, sic reliqua non in obscuro habentur,

    id. A. 15, 16; cf.:

    vetustatem, ut cetera, in majus conponentem altores Jovis celebravisse,

    exaggerating, Sall. H. 3, 60 Dietsch.— Part. perf. with in and acc., pretending, assuming the appearance or expression:

    (Domitianus) paratus simulatione, in adrogantiam compositus audiit preces,

    Tac. Agr. 42:

    is in maestitiam compositus,

    id. H. 2, 9; 1, 54:

    in securitatem,

    id. A. 3, 44.—Rarely with ad:

    tunc compositus ad maestitiam,

    Tac. A. 13, 20.— Hence, P. a.: compŏsĭtus ( - postus), a, um.
    A.
    Well-arranged, ordered, or constituted, orderly, regular:

    quae (injuria) dum foris sunt, nil videtur mundius, Nec magis compositum quicquam nec magis elegans,

    Ter. Eun. 5, 4, 13: admiratus sum... sunchusin litterularum, quae solent tuae compositissimae et clarissimae esse, Cic. Att. 6, 9, 1:

    acrior impetu atque animis quam compositior ullo ordine pugna fuit,

    Liv. 28, 22, 13:

    intellegitur, etiamsi non adjecero, conpositum ordinatumque fore talem virum,

    Sen. Vit. Beat. 8, 3:

    composita et quieta et beata respublica,

    Tac. Or. 36. —Of writings:

    quare in his quoque libris erant eadem aliqua... omnia vero compositiora et elaborata,

    Quint. 1, pr. § 8; cf.:

    illa quae curam fatentur et ficta atque composita videri etiam volunt,

    elaborate, id. 8, pr. § 23.— Transf., of the orator himself:

    si aut compositi oratoris bene structam collocationem dissolvas permutatione verborum,

    Cic. Or. 70, 232.—
    B.
    Fitly disposed for any purpose, prepared, apt, fit, adapted, qualified, suitable, ready:

    perficiam ut nemo umquam paratior, vigilantior, compositior ad judicium venisse videatur,

    Cic. Verr. 1, 1, 11; so,

    equus bene natura compositus,

    Auct. Her. 4, 46, 59.— With ad or in and acc., or with dat.:

    arte quadam ab juventa in ostentationem (virtutum) compositus,

    Liv. 26, 19, 3 Weissenb. ad loc.:

    alius historiae magis idoneus, alius compositus ad carmen,

    Quint. 2, 8, 7:

    aeque in adulationem compositus (sacerdos),

    Curt. 4, 7, 26:

    (Attici) non maxime ad risum compositi,

    Quint. 6, 3, 18:

    natura atque arte compositus alliciendis etiam Muciani moribus,

    Tac. H. 2, 5.—
    C.
    Quiet, peaceful, undisturbed, calm, composed, unimpassioned, etc.:

    ut peractis quae agenda fuerint salvo jam et composito die possis ibi manere,

    Plin. Ep. 2, 17, 2:

    lenis et nitidi et compositi generis amatores,

    Quint. 10, 1, 44:

    actio,

    id. 11, 3, 110:

    aetas,

    mature, sedate, Tac. A. 13, 1: adfectus mites atque compositi, Quint. 6, 2, 9:

    supercilium (opp. erectum),

    id. 11, 3, 74:

    repetitio eorum (civium) labefactabat compositam civitatem,

    Flor. 3, 23, 3.—
    D.
    Compound, composite, made up of parts (opp. simplex):

    verba,

    Quint. 1, 5, 3; 1, 6, 38; 7, 9, 5:

    voces,

    id. 1, 5, 65; cf. id. 1, 5, 9; 2, 12, 3.—Hence, subst.: compŏsĭtum ( conp-), i, n., that which is agreed, an agreement, compact, etc.; only abl. in the phrases,
    (α).
    Ex composito, according to agreement, by agreement, in concert, Sall. H. 2, 12 Dietsch:

    tum ex composito orta vis,

    Liv. 1, 9, 10; 5, 14, 2; 36, 25, 1; 40, 48, 4; Suet. Claud. 37; Tac. H. 4, 66.—
    (β).
    De composito, by agreement, App. Mag. 1, p. 273; and,
    (γ).
    More rarely in the same sense, composito alone, Ter. Phorm. 5, 1, 29; Nep. Dat. 6, 6; Verg. A. 2, 129.—Hence also adv.: compŏsĭtē ( conp-), in an orderly, regular, or skilful manner, orderly, regularly, properly (class. but rare;

    not in Quint.): ambulare,

    Col. 6, 2, 5:

    indutus,

    Gell. 1, 5, 2:

    composite et apte dicere,

    Cic. Or. 71, 236:

    composite, ornate, copiose eloqui,

    id. De Or. 1, 11, 48:

    composite atque magnifice casum reipublicae miserati,

    Sall. C. 51, 9:

    bene et composite disseruit,

    id. Ib. 52.— Comp.:

    compositius cuncta quam festinantius agerent,

    Tac. A. 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > conpositum

  • 15 शान्त _śānta

    शान्त p. p. [शम्-क्त]
    1 Appeased, allayed, calmed, satisfied, pacified; चचार सानुजः शान्तो वृद्धेक्ष्वाकुव्रतं युवा R. 12.2.
    -2 Cured, alleviated; शान्तरोगः.
    -3 Abated, subsided, put an end to, removed, extinguished; शान्त- रथक्षोभपरिश्रमम् R.1.58;5.47; शान्तार्चिषं दीपमिव प्रकाशः Ki.17.16.
    -4 Ceased, stopped; शान्तमृगप्रचारम् Ku.3.42.
    -5 Dead, deceased; तेषु सर्वेषु शान्तेषु गतेष्वविदितां गतिम्
    -6 Stilled, hushed.
    -7 Calm, quiet, undisturbed, tran- quil, still; शान्तमिदमाश्रमपदम् Ś.1.16;4.19.
    -8 Tamed; स्वमाश्रमं शान्तमिदमाश्रमपदम् R.14.79.
    -9 Free from passions, at ease, contented; Bṛi. Up.4.4.23.
    -1 Shaded.
    -11 Gentle; शान्तानुकूलपवनश्च शिवश्च पन्थाः Ś.4.11;
    -12 Purified.
    -13 Meek, humble.
    -14 Auspicious (in au- gury); (the phrase शान्तं पापम् which is sometimes re- peated, means 'oh no!', 'how can it be', 'God forbid such an untoward or unlucky event'; Ś.5; Mu.1).
    -15 Rendered ineffective, harmless (said of weapons).
    -न्तः 1 A man who has subdued his passions, an ascetic.
    -2 Tranquillity, quietism, the sentiment of quietism, the predominant feeling of which is indifference to worldly objects and pleasures; see निर्वेद and रस.
    -न्तम् Appeasing, pacifying.
    -न्तम् ind. Enough, no more, not so, for shame, hush!, god (heaven) forbid!; शान्तं कथं दुर्जनाः पौरजानपदाः U.1; तामेव शान्तमथवा किमिहोत्तरेण 3.26.
    -Comp. -आत्मन्, -चेतस् a. calm, tranquil-minded, sedate or composed in mind.
    -गुण a. deceased; नृपे शान्तगुणे जाते Rām.2.65.24.
    -तोय a. having still water.
    -रजस् a.
    1 dustless.
    -2 passionless.
    -रव a. uttering auspicious sounds.
    -रसः the sentiment of quietism; see शान्त above.
    -लाभ a. that which has ceased to bear interest.
    -विवाद a. reconciled, appeased.

    Sanskrit-English dictionary > शान्त _śānta

См. также в других словарях:

  • The Golden Ass —   Title page from John Price s Latin edition of Apuleius novel Metamorphoses, or the Golden Ass …   Wikipedia

  • The Wizard of Oz (1939 film) — The Wizard of Oz Theatrical release poster Directed by Victor Fleming Uncredited: Norman Taurog Richard Thorpe …   Wikipedia

  • The Cleveland Show (season 1) — The Cleveland Show Season 1 DVD box Country of origin United States …   Wikipedia

  • The Gallery Saatchi & Saatchi — was a contemporary art gallery established in Tokyo, Japan in 2000. Introduction For three years, The Gallery Saatchi Saatchi was said to have caused a stir in the normally sedate and conservative Japanese art world. Graham Thomas opened The… …   Wikipedia

  • sedate — [[t]sɪde͟ɪt[/t]] sedates, sedating, sedated 1) ADJ GRADED: usu ADJ n If you describe someone or something as sedate, you mean that they are quiet and rather dignified, though perhaps a bit dull. She took them to visit her sedate, elderly cousins …   English dictionary

  • The Shakespeare Lancaster — Articleissues notable = January 2008 unreferenced = January 2008 wikify = January 2008The Shakespeare is the last survivor of a dozen inns and taverns that lined the ancient route of St Leonards Gate into the city of Lancaster. It serviced the… …   Wikipedia

  • the runs — n British an attack of diarrhoea. The expression is based on both the notion of runniness and running to a place of relief. A more sedate alternative is the trots …   Contemporary slang

  • Donald Bradman with the Australian cricket team in England in 1948 — Sir Donald Bradman Personal information Full name Sir Donald George Bradman Nickname The Don, The Boy from Bowral, Braddles Born 27 August 1908 …   Wikipedia

  • The Bride Stripped Bare By Her Bachelors, Even — ( La mariée mise à nu par ses célibataires, même ) most often called The Large Glass , is an artwork by Marcel Duchamp.Duchamp carefully created The Bride Stripped Bare by Her Bachelors, Even , working on the piece from 1915 to 1923. He executed… …   Wikipedia

  • The Secret of the Old Clock — infobox Book | name = The Secret of the Old Clock title orig = translator = image caption = author = Carolyn Keene illustrator = cover artist = country = United States language = English series = Nancy Drew Mystery Stories genre = Mystery novel… …   Wikipedia

  • The Wilton Diptych — double image|right|The Wilton Diptych (left).jpg|175|The Wilton Diptych (Right).jpg|175| The Wilton Diptych (c. 1395–99)tempera on wood, each section 47.5 cm × 29.2 cm. National Gallery, London The Wilton Diptych (c.1395 1399) is a small portable …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»